آلتی‌شهر

آلتی‌شهر (به اویغوری: ئالته شه‌هه‌ر) نامی است که در طی سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی برای اشاره به حوضهٔ تاریم استفاده می‌شده‌است. عبارت آلتی‌شهر در زبان‌های ترکی‌تبار به معنی «شش شهر» می‌باشد و به شهرهای واحه‌ای در حوضهٔ رود تاریم اشاره می‌کند. طبق نوشتهٔ آلبرت فن لوکوک این شش شهر شامل شهرهای کاشغر، مارالبشی، آق‌سو، ینگی‌سار، یارکند و ختن می‌شود.

نقشهٔ ایالت سین‌کیانگ چین

این منطقه امروزه در جنوب ناحیهٔ خودمختار سین‌کیانگ اویغور، در غرب چین قرار دارد.

نام

آلتی‌شهر از دو قسمت آلتی، که در زبان‌های ترکی‌تبار یعنی شش و شهر، که کلمه‌ای است فارسی تشکیل شده‌است. این عبارت توسط ترک‌تبارهای ساکن جنوب سین‌کیانگ در سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی به آن مناطق اطلاق می‌شده‌است. از دیگر نام‌هایی که برای اشاره به منطقهٔ آلتی‌شهر استفاده می‌شده، می‌توان به «دوربن‌شهر» به معنی چهار شهر و «یتی‌شهر» به معنای هفت شهر اشاره کرد.

این نام در برخی از منابع غربی سدهٔ ۱۹ آمده‌است. هرچند در برخی از منابع نیز نام کاشغر برای اشاره به کل این منطقه به کار رفته‌است. کاشغر بزرگ‌ترین شهر آلتی‌شهر و حوضهٔ تاریم امروزی است. همچنین در منابع دودمان چینگ، از نام‌هایی مانند هوئی‌جیانگ به معنی سرحد مسلمانان، هوئی‌بو به معنی منطقهٔ قبیله‌ای مسلمانان و باچنگ به معنی هشت شهر استفاده شده‌است.

جغرافیا

در این نقشه جدایی جونغارستان و حوضهٔ تاریم (آلتی‌شهر) که توسط کوه‌های تیان‌شان شکل گرفته‌است، به خوبی به نمایش درآمده است.

استان سین‌کیانگ چین به‌طور کلی به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. قسمت شمالی که با نام حوضهٔ جونغارستان شناخته شده‌است، مسکن عشایر جونغار و مغول‌های اویرات بوده‌است که به آیین بودایی تبتی یا لامایی گرایش داشته‌اند. قسمت جنوبی سین‌کیانگ یا حوضهٔ تاریم نیز مسکن کشاورزانی مسلمان و ترک‌تبار بوده‌است که امروزه با نام اویغورها شناخته می‌شوند. این دو منطقه تا سال ۱۸۸۴ که تحت نام سین‌کیانگ ادغام شدند، به صورت جداگانه اداره می‌شدند.

جستارهای وابسته

منابع

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.