سید جواد خامنهای
سید جواد حسینی خامنه (زاده ۱۶ آذر ۱۲۷۴ – درگذشته ۱۵ تیر ۱۳۶۵) مشهور به سید جواد خامنهای روحانی شیعه ایرانی بود. او پدر سید علی خامنهای (دومین رهبر جمهوری اسلامی) است.
سید جواد حسینی خامنه | |
---|---|
![]() نگارهای از سید جواد خامنهای | |
زادهٔ | ۱۶ آذر ۱۲۷۴ نجف[1] |
درگذشت | ۱۵ تیر ۱۳۶۵ (۹۰ سال)[2] مشهد[3] |
مدفن | مشهد حرم رضا جنب ضریح |
محل زندگی | نجف _ تبریز _ مشهد |
ملیت | ایرانی |
عنوان | سیدجواد تبریزی |
دوره | قاجار-جمهوری اسلامی ایران |
مذهب | شیعه |
همسر(ها) | همسر اول: نامشخص همسر دوم: خدیجه میردامادی |
فرزندان | علویه خامنهای بتول خامنهای فاطمه سلطان خامنهای[4] سید محمد خامنهای سید علی خامنهای بدری خامنهای سید هادی خامنهای سید حسن خامنهای[5] |
والدین | سیدحسین خامنهای |
وی در شهر نجف، عراق زاده شد و پس از چند سال زندگی در خامنه و تبریز، برای تحصیل علوم دینی به نجف و قم نقل مکان کرد[6][7] و پس از تکمیل تحصیلات در مشهد سکنی گزید و تا زمان مرگش در ۹۰ سالگی در آن شهر زندگی کرد.[8]
زندگینامه
سیدجواد خامنهای در ۱۶ آذر ۱۲۷۴ (بیستم جمادیالثانی ۱۳۱۳) در نجف زاده شد[9] و در کودکی همراه خانوادهاش به تبریز رفت.[10] جد او از سلسله سادات افطسی است.[11] شجره وی به سلطان سید احمد میرسد که با پنج واسطه از اخلاف سجاد پیشوای چهارم شیعیان است.[12][13][14] از دیگر اجداد وی نیز میتوان به سلطان سید محمد اشاره نمود که با چهار واسطه به علی بن حسین (زین العابدین) میرسد.[15]
سیدمحمد از مدینه به مناطق مرکزی ایران و تفرش، آشتیان و فراهان مهاجرت کرد، ولی مأموران عباسی در تفرش او را دستگیر و کشتند. قبر او در میقان اراک است. سیدمحمد فرزند سیدمحمدتقی، فرزند سیدمیرزا علی، فرزند سیدمیرزا اکبر، فرزند سیدفخرالدین از شجره سلطان سید محمد است که از تفرش به آذربایجان مهاجرت کرد و در شهر خامنه در ۸۰ کیلومتری شمال غربی تبریز ساکن شد.[16] پس از وی سیدحسین، فرزند سیدمحمد در خامنه مشغول تبلیغ اسلام شد.[17] سیدحسین خامنهای از روحانیان آذری مقیم نجف بود و نیایش اهل تفرش که به آذربایجان هجرت کردهبود.[18][19] سیدحسین خامنه در شمار مدرسان حوزه علمیه نجف بهشمار میآمد، همچنین از مدرسان مدرسه علمیه طالبیه تبریز بود و امامت مسجد جامع آن شهر را نیز برعهده داشت.[13]
تحصیلات
وی علوم مقدماتی را در مدارس تبریز خواند. پس از اتمام دورهٔ سطح، در حدود ۱۳۳۶ق به مشهد مهاجرت کرد.[20]
سیدجواد در فقه و اصول از اساتیدی چون حسین قمی، میرزا محمد آقازاده خراسانی، میرزا مهدی اصفهانی و فاضل خراسانی و در فلسفه از محضر آقابزرگ حکیم شهیدی و شیخ اسدالله یزدی بهرهمند گردید.[21] در ۱۳۴۵ق به نجف رفت و از حوزهٔ درس میرزا محمدحسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی و آقاضیاءالدین عراقی کسب فیض کرد[22] و از سه نفر مذکور اجازهٔ اجتهاد گرفت.[23]
اقامت در مشهد
سید جواد خامنهای پس گرفتن اجتهاد تصمیم گرفت به ایران بازگردد[12] و راهی مشهد شد و برای همیشه در آن شهر اقامت گزید و ضمن تدریس، امامت مسجد صدیقیهای بازار مشهد (مسجد آذربایجانیها) را عهدهدار شد.[24] او همچنین از امامان جماعت مسجد جامع گوهرشاد نیز بود.[25] وی علاقهٔ زیادی به مطالعه داشت. مباحثات علمی روزانه وی با همردیفان از جمله میرزا حسین عبائی، سید علیاکبر خوئی و میرزا حبیب ملکی، تا دهها سال ادامه داشت.[26]
ویژگیهای اخلاقی
به نوشتهٔ خبرگزاری تسنیم سیدجواد در مشهد به مدت پنجاه سال امام جماعت و روحانی موجهی بودهاست.[27] او گرچه مخالف نحوهٔ برخورد شاه با روحانیون بود، اما از فعالیت سیاسی پرهیز میکرد و نشست و برخاست پسرش (سید علی) با سیاسیون و روشنفکران را تأیید نمیکرد.[28]
درگذشت
سیدجواد خامنهای در ۱۵ تیر ۱۳۶۵ درگذشت. شیخ ابوالحسن شیرازی امام جمعهٔ مشهد، بر او نماز گزارد و در رواق پشت ضریح علی بن موسی الرضا، جنب دارالفیض به خاک سپرده شد.[29] در پی درگذشت سید جواد خامنهای، سید روحالله خمینی در پیامی ضمن تسلیت به پسر وی (سیدعلی خامنهای) بیان کرد:
جناب حجتالاسلام آقای حاج سید علی خامنهای رئیسجمهور محترم دامت افاضاته، رحلت والد معظم جنابعالی که عمری با علم و تعهد و تقوا به سر بردند، موجب تأسف گردید. این مصیبت را به جنابعالی و اخوان محترم و خاندان جلیل تسلی گفته، سلامت و موفقیت آن جناب را از خدای تعالی مسئلت دارم.[30]
همسر و فرزندان
سیدجواد خامنهای از ازدواج اولش سه دختر بهنامهای علویه، بتول و فاطمه سلطان دارد. پس از درگذشت همسر اولش با خدیجه میردامادی، دختر هاشم میردامادی نجفآبادی ازدواج کرد، که از این ازدواج دارای ۴ پسر (سیدمحمد، سیدعلی، سیدهادی و سیدحسن) و یک دختر (بدری، همسر شیخ علی تهرانی) شد.[31]
منابع
- روایت ولایتی از زندگی و خانواده رهبر معظم انقلاب
- زندگینامه سیدجواد خامنهای
- «گذری بر زندگی پدر مقام معظم رهبری». حوزه.
- «بیوگرافی خواهر متوفی رهبر انقلاب». baharnews.ir. بهار نیوز. دریافتشده در ۲۹ آبان ۱۳۹۹.
- «ناگفتههای هادی خامنهای از زندگی با خواهران ناتنی». tabnak.ir. تابناک. ۲۱ آذر ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۹ آبان ۱۳۹۹.
- «آشنایی با نیاکان پدری و مادری رهبر انقلاب». مشرق نیوز. ۲۰۱۲-۰۸-۰۷. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۶.
- Exporter (۲۰۱۷-۰۷-۰۴). «پدری عالِم، باتقوا، متعهد و زاهد (بهمناسبت سالروز درگذشت سیدجواد خامنهای)». موسسه جهادی. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۶.
- زندگینامه علی خامنهای (بخش نخست) تولد و والدین - رادیو فردا
- «نگاهی به زندگی آیتالله سیدجواد خامنهای». تبیان.
- «آشنایی با نیاکان پدری و مادری رهبر فرزانه انقلاب». مشرق نیوز.
- «نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای --خاندان--پدر». khamenei.ir.
- پدر بزرگهای سید علی خامنه ای خبرگزاری دفاع مقدس
- شجره نامه خورشید انقلاب + عکس جام نیوز
- نسب و والدین آیت الله خامنهای خبرگزاری فارس
- نسب و والدین حضرت آیتالله خامنه ای بصیرت
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۰ مارس ۲۰۱۸.
- مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، شب ۱۲۲۵
- شریف رازی، ۷/۱۲۷–۱۲۹؛ زنگنه قاسمآبادی، ۱/۱۳۲
- حسینی خامنه ای، سیدعلی (تهران) دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
- همو، ۳؛ شریف رازی، ۷/۱۲۷؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، ش ب ۱۲۲۵
- [بهبودی، ۱۵]
- [گلشن ابرار، ۲/۹۷۲]
- گلشن ابرار، ۲/۹۷۲
- زندگینامه آیتالله سیدجواد خامنهای خبرگزاری تسنیم، بازبینی شده در تاریخ ۹ فوریه ۲۰۱۸
- شرفالدین، بزرگمهر (۲۵ شهریور ۱۳۹۰). «خویشاوندان آیتالله خامنهای چه کسانی هستند». bbc.com/persian. بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۹ آبان ۱۳۹۹.
- زنگنه قاسمآبادی، ۱/۷۷
- آیتالله سید جواد خامنه ای
- «زندگینامه آیتالله خامنهای (بخش دوم)- معرفی برادران و خواهران». رادیو فردا. ۲۰۱۲-۰۴-۰۸. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۲.