چرمهین
چـِرمَهین، شهری از توابع شهرستان لنجان استان اصفهان است.
چرمهین | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | اصفهان |
شهرستان | لنجان |
بخش | بخش باغ بهادران |
نام(های) پیشین | چهرمینو، قلعهٔ چَرمی |
مردم | |
جمعیت | ۱۳٬۷۳۲ نفر (۱۳۹۵)[1] |
تراکم جمعیت | ۹۱۶ نفر بر کیلومتر مربع |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۱۵ کیلومتر مربع |
ارتفاع | ۱۸۷۵متر جلو شهر داری که هرچه به سمت دامنه کوه برویم این ارتفاع بیشتر میشود. |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۷٫۸+ درجه سانتیگراد |
میانگین بارش سالانه | ۱۵۵٫۳ میلیمتر[2] |
اطلاعات شهری | |
شهردار | شهاب ثابت راسخ[3] |
تأسیس شهرداری | ۱۳۷۰ |
رهآورد | کشک، قارا، انار، گردو، روغن حیوانی و فرش دستباف |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۳۱–۵۲۵۵ |
وبگاه | شهرداری چرمهین |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران |
کد آماری | ۲۱۲۱ |
چرمهین |
در حال حاضر این شهر با جمعیتی بالغ بر ۱۵۰۰۰ نفر (بدون احتساب مهاجرین)، پهناورترین دشت مسطح را در بین شهرهای منطقه لنجان دارا میباشد. از جمله نامهای پیشین آن میتوان به چهره مینو (چهره مهینو) - چهل مبر - قلعهٔ چَرمی و چرمین اشاره کرد.[4]
فاصله چِرمَهین تا اصفهان ۵۵ کیلومتر، تا زرین شهر ۲۰ کیلومتر و تا شهرکرد ۳۰ کیلومتر میباشد، این فاصله تا آبشار شاه لولاک[5][6] حدود پنج کیلومتر میباشد، همچنین این فاصله تا رودخانه زاینده رود، کمتر از ۳ کیلومتر میباشد.
سوغات چرمهین: کشک، قارا، انار، انگور، گردو، روغن حیوانی و فرش دستباف است.
مشاهیر و نخبگان
علامه حاج آقا رحیم ارباب دانشمند علوم دینی زاده چرمهین و مدفون در گورستان تخت پولاد اصفهان اشاره نمود. او شاگرد علامه جهانگیرخان قشقایی و آخوند کاشی، علامه حسین طباطبایی بروجردی و هم عصر با سید ابوالحسن اصفهانی مدیسه ای (زاده مدیسه در نزدیکی چرمهین) بود که دانش خود را نخست در محل و سپس با مهاجرت به اصفهان تکمیل کردند و از علما و دانشمندان بزرگ زمان خود گردیدند.
همچنین رحمتالله جوادی چرمهینی اولین معلم منطقه چرمهین و درویش گنابادی که در جریان سرکوب گسترده درویشان گنابادی ایران، در تاریخ ۱۱ تیرماه ۱۳۸۷، منزل مسکونیاش تخریب شد.
رحمتالله قدیمی چِرمَهینی دانشمند ایرانی مکاترونیک سازمان فضایی آمریکا ناسا[7] و سازمان فضایی سوئد FFA[8]، فارغالتحصیل از ویرجینای ایالات متحده امریکا است که با استعداد و پشتکار خود توانست در بزرگترین برنامههای سازمان فضایی آمریکا بدرخشد و حل مشکل پیشران شاتل فضایی از خدمات ایشان است که به علت علاقه به وطن و شهر خود از فرنگستان به ایران آمد و اکنون در زادگاه خویش زندگی میکند.
تاریخچه شهر
چرمهین بنابر گواه تاریخ و نوشته برخی از سیاحان و مورخین از جمله خانم ایزابلا بیشوپ انگلیسی روزگاری (دوره باستان) در جوار جاده دژپارت محل عبور و مرور مسافران و کاروانیان و در حقیقت یکی از منازل وبار اندازهای کهن و قدیمی فلات مرکزی ایران به مناطق بختیاری، خوزستان و بالعکس بودهاست.
به غیر از نظر مورخین آنچه این دعاوی را اثبات مینماید کوره ذوب فلز متعلق به عصر آهن (۵–۳ هزار سال) و تیرهای پیکان مکشوفه (از ادوار مختلف و موجود در موزه شهر) در اطراف آبشار شاهلولاک، وجود غار چهل دختران، کتبههای سنگی محوطه آبشار، سنگ نگارهها، وجود دهها رشته قنات کوتاه و بلند، قلاع - گورستانها - تونلهای خشک زیر زمینی و مسجد خشت وگلی معروف به ناروندی با قدمت قریب به ۸۰۰ سال و… میباشد.
شغل مردم
شغل اهالی در گذشته شامل کشاورزی، دامداری بهصورت کوچ نشینی در استانهای مجاور (چهارمحال و بختیار، فارس، کهگیلویه، خوزستان) و جابجایی کالا با دهها قافله شتر بین شهرهای مختلف ایران وکار در کشور کویت بودهاست.
اما امروزه مردم شهر در زمینههای مختلف شغلی فعال میباشند و خصوصاً در دهههای اخیر وضعیت علم و سواد در این شهر رشد و گسترش چشمگیری داشته است. تا جاییکه این سبقه تحصیلی به وضوح نسبت به مناطق اطراف، و خصوصاً در مقایسه با گذشته بسیار مشهود میباشد؛ ولی همچنان کار با وسایل سنگین راهسازی و حمل بار به نقاط مختلف کشور یکی از شغلهای اصلی گروهی از مردم چرمهین میباشد. تا جاییکه این موضوع شهره محل و حتی کشور میباشد، و حتی خیلی جالب است که هنوز هم برخی از چرمهینیها در کشور کویت و آسیای میانه به کار با وسایل راهسازی ادامه میدهند.
مسجد ناروندی
مسجد ناروندی (مسجد امیرالمؤمنین (ع) یا مسجد کهنه)[9] با پیشینه ای قریب هشتصد سال قدیمیترین اثر ثبتی خشت وگلی لنجان میباشد وبه همین خاطر در دورههای بعدی (صفویه -قاجار) مورد بازسازی قرار گرفته که متأسفانه برخی یا این مسجد را با مسجد حاج امیر که در دوران قاجار ساخته شده اشتباه گرفته یا این که تاریخ تعمیر مسجد را به جای سال ساخت آن ذکر کردهاند.
آبشار شاه لولاک
آبشار شاه لولاک (شالورا -شاهلراسب) همراه با یک آبشار دائمی کوچک بنام آب چک چک و یک آبشار عظیم فصلی بنام هلکی خصوصاً در بهار منظره ای بسیار دلپذیر را بهوجود میآورند که در حقیقت چشم هر بیننده را خیره و عظمت خلقت خداوند را برای انسان یادآوری میکنند.
به آبش کن نگه درکوه لولاک =که میریزد فرو از اوج افلاک
مهینو یا همان مینوی زیبا = که آبش میبرد زنگار دلها
چو آنجا آمدی با دیدهٔ باز = نگاهی کن به این پیشینه وراز
ببین الحق خدا درروز خلقت = چها کرده در اینجا با طبیعت
بنوش آنگه زآبش تا توانی = که بر تو میدهد شور جوانی
برهمین اساس مردم چرمهین و اطراف از گذشتههای بسیار دور در هفتاد روز پس از گذشت بهار که در حقیقت ریشه در جشن خردادگان دارد طی مراسمی به نام شا لورا جاری گردهم جمع میشدهاند و به تفریح، سیاحت و زیارت میپرداختهاند.
که خوشبختانه در سال گذشته با همت شهردار چرمهین و مردم محل و اداره میراث فرهنگی این مراسم ثبت میراث ناملموس کشور گردید- از دیگر تفریحات سالم در مجموعه گردشگری آبشار شاهلولاک-پیادهروی خانوادگی - کوهنوردی، شنبه گردی (گردش و پیادهروی نخستین شنبه پس از نوروز در دشت و دمن)، جشن ملی چهارشنبه سوری، نوروز و سیزده بدر در دامان طبیعت برنامههای تفریحی و گردشگری هستند که در چرمهین انجام میشود.
زیارت غار کوچک چهل دختران در مجموعه آبشار شاهلولاک، چاووشی خوانی برای حاجیان، برگزاری طبل زنی در روزعاشورا (تیغ،)نخل گردانی و مویه خوانی- مراسم سنتی هیزم باری - نواختن ساز و دهل -همراه با چوب بازی و رقص دستمال -کشتی گرفتن در مراسم عروسی- تخم مرغ بازی و… رویدادهای فرهنگی چرمهین بودهاند که امروزه بسیاری از آنها همچنان برگزار میشوند.
قناتها و چشمهها
چرمهین روی یک دشت وسیع آبرفتی میان کوهی در دامنه کوه رخ تا آبشار شاهلولاک از رشته کوه زاگرس میانی است که آبخوانهای سرشاری دارد. پیشینیان با حفر چندین رشته قنات که برخی از آنان به قبل از اسلام بر میگردند، منبع سرشاری از آب آشامیدنی و کشاورزی را برای کشاورزی چرمهین فراهم کردهاند و گویا برخی از این قنوات درزمان خشک سالی زاینده رود ودر زمان اشکانیان حفر شده و آب آنها مستقیماً از طریق دره شورچه به رودخانه متصل میشدهاست که بسیاری از آنها تا امروز جریان دارند و در مالکیت خصوصی یا عمومی مردم هستند.
همچنین چشمههای فصلی یا دایمی در اطراف چرمهین هستند. گفتنی است که میزان آبدهی قناتها و چشمهها در سالهای اخیر به خاطر میزان بارندگیها تغییراتی داشتهاست.
قنات غیاث آباد | قنات نصیر آباد | قنات دره حسین خان | قنات خشک آباد |
قنات سوره | قنات مراد آباد | قنات محسن آباد | قنات کریم آباد |
قنات مبارکآباد | قنات گنجآباد | قنات دره ارجنی | قنات مریم بیگم |
قنات ده- گل زردهها | قنات سعید آباد | قنات محمودآباد | قنات دره شغالی |
قنات عباسآباد | قنات جلالآباد | قنات دره یحیی | قنات امین آباد |
چشمه تالیوز | چشمه پابلندی | چشمه لاندیز |
چشمه ملسکان | چشمه قلعه محمدخان | چشمه قاش گردی |
چشمه آب مراد | چشمه دره زید علی | چشمه مسعود |
پانویس
- «جمعیت شهرهای شهرستان لنجان بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن۱۳۹۵». فرمانداری شهرستان لنجان. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- «آمار بارندگی شهرستانهای استان اصفهان» (PDF). اداره کل هواشناسی استان اصفهان. ۱۳ شهریور ۱۳۹۸.
- «معارفه دکتر شهاب ثابت راسخ شهردار جدید شهر چرمهین». روزنامه نسل فردا. ۲۴ مهر ۱۳۹۶.
- «تبدیل روستای چرمهین بخش باغ بهادران شهرستان لنجان به شهر چرمهین». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
- fallingrain.com بایگانیشده در ۸ اکتبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine، وبسایت فالگرین - لیست شهرها و روستاهای دنیا
- باشگاه خبرنگاران جوان، نمایی از آبشار بکر "شاهلولاک" در چرمهین
- «Three-dimensional elastic-plastic finite-element analysis of fatigue crack propagation». ادارهٔ کل ملی هوانوردی و فضا.
- «On the variation in crack-opening stresses at different locations in a three-dimensional body». موسسه ملی تحقیقات هوانوردی سوئد.
- «مسجد ناروندی». صدا و سیمای مرکز اصفهان. بایگانیشده از اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹.
منابع
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.
- دادههای آماری از : fallingrain