زبان حتی

زبان حتی زبانی است که توسط حتیان در میان ۲ تا ۳ هزار سال پیش از میلاد در آسیای کوچک سخن گفته می‌شد.دانشمندان آن را جدا از زبان هند و اروپایی هیتی که زبان امپراتوری هیتی‌ها بود می‌دانند.[1]

حاتی
منطقهآناتولی
قومیتحاتی‌ها
منقرض‌شده1100 پیش از میلاد?
رده‌بندی نشده
(شاید حاتی کاسکی)
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹xht

نمونه زبان

دیدگاه محافظه‌کارانه این است که این زبان زبانی منفرد بوده‌است و با همسایگان سامی و هند و اروپایی خود ارتباطی نداشته‌است. با این وجود گمانه‌زنی‌هایی بر پایه نام‌های افراد و جای‌نام‌ها ممکن است به زبان کاسکی وابسته باشد. همانندی‌های ویژه‌ای میان زبان حاتی و زبان‌های قفقازی هم کارتولی (مانند گرجی و…) و هم شمالغربی (مانند آبخازی و…) این گمانه را میان زبان‌شناسان ایجاد کرده‌است که یک بلوک زبانی از قفقاز به آناتولی مرکزی کشیده شده‌است.[2][3][4][5]

برخی واژه‌های دانسته شده عبارت‌اند از:

  • alef = 'واژه'
  • ashaf = 'خدا'
  • fa-zari = 'گونه انسان، مردم'
  • fel = 'خانه'
  • *findu = 'می (شراب)' (که در ترکیب findu-qqaram یافت شد "چمچه می (ملاقه شراب)")
  • fur = 'سرزمین'
  • Furun-Katte = 'شاه سرزمین'، خدای جنگ حتی
  • Furu-Semu =خدایان خورشید حتی
  • Hanfasuit =خدایان تخت حتی
  • hilamar = 'نیایشگاه'
  • Kasku = خدای ماه حتی
  • katte = 'شاه'
  • -nifas = 'نشستن'
  • pinu = 'فرزند'
  • zari = 'نابود شدنی، فانی'
  • -zi = 'گذاشتن'

منابع
  1. Hattian – Britannica Online Encyclopedia
  2. Ivanov, Vyacheslav V. , "On the Relationship of Hattic to the Northwest Caucasian Languages," in B. B. Piotrovskij, Vyacheslav V. Ivanov and Vladislav G. Ardzinba, eds. , Anatoliya – Ancient Anatolia, Moscow: Nauka (1985) 26 – 59 (in Russian)
  3. John Colarusso, Peoples of the Caucasus; in Introduction to the Encyclopedia of Cultures and Daily Life (1997); Pepper Pike, Ohio: Eastword Publications
  4. Ardzinba, V.G. , 1979. “Nekotorye sxodnye strukturnye priznaki xattskogo i abxazo-adygskix jazykov”. Peredneasiatskij Sbornik III: istorija i filologija stran drevnego vostoka, 26-37. Moscow: Nauka
  5. Dunaevskaja, I. M. & D´jakonov, I. M. 1979. “Xattskij (protoxettskij) jazyk”. Jazyki Azii i Afriki, III. Jazyki drevnej perednej Azii (nesemitskie), Iberijsko-Kavkazskie jazyki, Paleoaziatskie jazyki, ed. by G. D. Sanžeev, 79-83. Moskva. Nauka
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.