فهرست جایزه‌ها و نامزدی‌های بهرام بیضایی

این مقاله فهرستی از جایزه‌ها و افتخارات و نامزدی‌هایی است که بهرام بیضایی به دست آورده‌است.

جایزه‌ها و نامزدی‌های بهرام بیضایی
بیضایی با قبای سیاه و باشلقِ زردِ دکتری عالی افتخاری ادبیاتِ دانشگاه سنت اندروز، اسکاتلند، عصرِ ۱ تیرِ ۱۳۹۶، پس از جشن در تالارِ یانگر
مجموع
برنده ۱۹
نامزدشده ۳۵
از سلسله مقالات دربارهٔ
فهرست‌های کارها
دیـگر
  • گروه لیسار

آوازهٔ بیضایی، که کمابیش به سرزمین‌های فارسی‌زبان محدود می‌شود، به جایزه گرفتن از فستیوال‌ها نبوده است؛ و، حال آن که، او از پذیرفتنِ جایزه‌هایی هم پرهیز نداشته است. داریوش آشوری از این لحاظ او را با عبّاس کیارستمی سنجیده؛ آنجا که گوید:[1]

در برابرِ او [کیارستمی] می‌توان به هنرمندانِ «بیشینه‌گرا» (maximalist)مان اشاره کرد. شاید بهتر از همه به هنرمندِ بزرگي مانندِ بهرام بیضایی، که با نسنجیدنِ امکاناتِ واقعیِ خود و جهانِ «خاور-میانه»ایِ خود . . . با همه‌یِ کوشش‌هایِ پهلوانانه‌اي که کرد تا بال به بالِ اورسن ولز و کوراساوا بپرد، به چنین نام و اعتبارِ جهانی دست نیافت.

با این همه، بیضایی اغلب برترین نمایشنامه‌نویسِ زبان فارسی و بارها بهترین فیلم‌ساز و فیلمنامه‌نویسِ ایران شمرده شده است، از جمله در رأی‌گیری‌های فیلم‌شناسانِ ایرانی. خود در گفتگویی با سیامک پورزند دربارهٔ جشنواره‌های فیلم آورده: «نمی‌خواهم خودم را اندازهٔ شعور منتقد خارجی کنم.»

گاهی هم، اغلب آنجا که فرصتی ازش دریغ شده، خشم گرفته و جایزه‌ای را نگرفته یا پس‌داده است – از جمله در موردِ فیلمِ مسافران، که یگانه جایزه‌اش از جشنوارهٔ فیلم فجر ۱۳۷۰ را به معاونت امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس‌فرستاد.[2]

در نامه‌ای به سالِ ۱۳۸۸ بیضایی اعلام کرد که یادگارها و جوایزش را به موزهٔ سینمای ایران می‌سپارد.[3]

جوایز و افتخارات غیرجشنواره‌ای و غیررقابتی
  1. جایزهٔ فیلمِ برگزیدهٔ انجمنِ منتقدانِ مجلّهٔ فیلم برای باشو، غریبه‌ی کوچک (اواخرِ دههٔ ۱۳۶۰. مادرِ بیضایی در غیابِ خودش جایزه را گرفت.)[4]
  2. فیلمِ برگزیدهٔ منتقدان و نویسندگان سینمایی از سالِ ۱۳۷۱ (۱۳۷۲)
  3. صدهزار تومان از جهانبخش نورایی برای فیلمِ مسافران، در مراسم اهدای جایزه به فیلم‌های برگزیدهٔ منتقدان و نویسندگان سینمایی (۱۳۷۲)
  4. جایزهٔ ادبی گردون برای نمایشنامهٔ پرده‌خانه (۲۹ اردیبهشتِ ۱۳۷۳)
  5. تقدیرنامهٔ کانون کارگردانان خانه سینما (۱۳۸۰)
  6. جشن انجمن منتقدان و نویسندگان تئاتر ایران (۱۳۸۲)
  7. جایزهٔ بهترین نمایشِ سالِ ۱۳۸۲، جشن انجمن منتقدان و نویسندگان تئاتر ایران (۱۳۸۳)
  8. یک جایزه برای بهترین پژوهش تئاتری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مسئولیتِ محمّدرضا لاهوتی، که بیضایی به مراسمِ اهدایش نرفت.
  9. تقدیر در مراسمِ جایزهٔ روزی روزگاری (۱۳۸۷)[5]
  10. تقدیرنامه (۱۳۹۰)
  11. جایزهٔ بیتا (۲۰۱۱)
  12. جایزهٔ میراث فرهنگ (۲۰۱۲)
  13. جایزهٔ سینا (۲۰۱۳)
  14. نشان ایسفا (انجمن فیلم کوتاه ایران، ۱۳۹۴)[6]
  15. دکتری افتخاری ادبیات (دانشگاه سنت اندروز، اسکاتلند؛ ۱۳۹۶)
  16. تندیس آرش جشنوارهٔ تیرگان (۲۰۱۷)
  17. نشان آکادمی حمید سمندریان (۱۳۹۶)
  18. نشان عالی هنر برای صلح (۱۳۹۷)[7]
  19. مدالیومِ خانهٔ تئاتر (۱۳۹۸)
  20. جایزهٔ جلال ستّاری (۱۳۹۸)
  21. تقدیرنامهٔ کمیسیون ملّی یونسکو در ایران (۱۳۹۸)[8]
  22. تقدیر در مراسمِ چلّهٔ عشق برای فیلمنامهٔ روز واقعه (۱۳۹۸)

نامزدی‌ها و بُردهای جشنواره‌های فیلم

. . . هیچ جایزه‌ای ساخته‌ای را بهتر یا بدتر از آن که هست نمی‌کند، و به وام از بیهقی است که می‌گویم جایزه‌ها به اثر بزرگ شوند، نه اثر به جایزه‌ها. . . .

بیضایی، سالِ ۱۳۹۵ در پیامِ تبریکِ جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبانِ فروشنده (۱۳۹۴)[9]
جشنواره سال فیلم جایزه نتیجه
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم مسکو ۱۳۵۱ رگبار جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برنده
۱۳۵۱ سفر بهترین فیلم کوتاه برنده
جشنوارهٔ جهانی فیلم تهران ۱۳۵۱ رگبار جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم شیکاگو ۱۳۵۱ سفر بهترین فیلم کوتاه برنده
۱۳۵۱ رگبار بهترین فیلم نامزدشده
جشنوارهٔ سینمایی سپاس ۱۳۵۲ رگبار بهترین فیلمنامه برنده
بهترین فیلم[persian-alpha 1] برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم قاهره ۱۳۵۴ غریبه و مه جایزهٔ ویژه برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم وایادولید ۱۳۵۹ چریکه‌ی تارا بهترین فیلم برنده
جشنوارهٔ سه قارّه ۱۳۵۵ کلاغ بالن طلایی نامزدشده
کلاغ جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برنده
۱۳۶۶ شاید وقتی دیگر بالن طلایی نامزدشده
جشنوارهٔ فیلم و هنر فرانسه ۱۳۶۹ باشو، غریبه‌ی کوچک جایزه اول برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم هنر و تجربه اوبرویلیه ۱۳۶۹ باشو، غریبه‌ی کوچک بهترین فیلم برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم آدانا ۱۳۶۹ باشو، غریبه‌ی کوچک جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برنده
جشنوارهٔ فیلم فجر[10] | [11] | [12] | [13] | [14] | [15] ۱۳۶۶ شاید وقتی دیگر بهترین تدوین نامزدشده
۱۳۷۰ مسافران بهترین فیلم نامزدشده
بهترین کارگردانی نامزدشده
بهترین تدوین نامزدشده
جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برنده
۱۳۷۳ روز واقعه بهترین فیلمنامه نامزدشده
۱۳۷۹ سگ‌کُشی بهترین فیلم نامزدشده
بهترین کارگردانی نامزدشده
بهترین فیلمنامه برنده
بهترین فیلم از نگاه تماشاگران برنده
۱۳۸۷ وقتی همه خوابیم بهترین فیلم نامزدشده
بهترین کارگردانی نامزدشده
بهترین تدوین[persian-alpha 2] برنده
جشن بزرگ سینمای ایران ۱۳۸۰ سگ‌کُشی بهترین فیلم نامزدشده
فیلم برگزیدهٔ انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران نامزدشده
بهترین کارگردانی برنده
بهترین فیلمنامه نامزدشده
بهترین تدوین نامزدشده
جشن دنیای تصویر[16] ۱۳۸۰ مسافران بهترین فیلم دههٔ ۱۳۷۰ برنده
۱۳۸۶ یک دهه فعالیت به عنوان هنرمند ماندگار در تاریخ سینمای ایران برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم استانبول ۲۰۰۴ یک عمر دستاورد برنده
جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم شهر ۱۳۸۷ مجموعهٔ آثار برنده
جشنوارهٔ فیلم پروین اعتصامی ۱۳۸۸ باشو، غریبه‌ی کوچک تأثیرگذارترین فیلم دربارهٔ زن (رأی‌گیری) برنده

پانویس

یادداشت‌ها
  1. جایزهٔ نقدیِ دفتر مخصوص شهبانو فرح پهلوی، به واسطهٔ بیضایی، به باربد طاهریِ تهیه‌کننده رسید.
  2. با سپیده عبدالوهاب

ارجاعات
  1. آشوری، «پَرسه‌ها و پرسش‌ها»، ۳۷۴.
  2. بیضائی، «نامه سرگشاده بهرام بیضایی»، ۱۲۸.
  3. «اهدای جوایزو یادگارهای بهرام بیضایی به موزه سینما». روزنامه دنیای اقتصاد. ۱ شهریور ۱۳۸۸.
  4. طالبی‌نژاد، «از شما چه پنهان»، ۹۸.
  5. https://www.bbc.com/persian/arts/story/2008/05/080518_an-skd-rouzi-rouzegari
  6. −، «نشان «ایسفا»ی انجمن فیلم کوتاه برای بهرام بیضایی»، ۲۳.
  7. −، «اعطای نشان عالی «هنر برای صلح» به استاد هوشنگ ابتهاج»، ۳.
  8. http://www.bbc.com/persian/arts-49384352
  9. سمندریان و ماهیان، «این صحنه خانه‌ی من است»، ۳۳۳.
  10. «موضوعات جوایز در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ـ دوره ششم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۳۱ مه ۲۰۱۹.
  11. «جوایز اهدا شده در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ـ دوره دهم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۳۱.
  12. «موضوعات جوایز در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ـ دوره سیزدهم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۳۱ مه ۲۰۱۹.
  13. «موضوعات جوایز در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ـ دوره نوزدهم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۳۱ مه ۲۰۱۹.
  14. «موضوعات جوایز در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ـ دوره بیست و هفتم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۳۱ مه ۲۰۱۹.
  15. «موضوعات جوایز در جشنواره جشن خانه سینما ـ دوره پنجم». سوره سینما. دریافت‌شده در ۳۱ مه ۲۰۱۹.
  16. «دهمین جشن دنیای تصویر برگزیدگانش را معرفی کرد بهرام بیضایی برای یک عمر فعالیت ماندگار تندیس "حافظ" گرفت». خبرگزاری ایسنا. ۲۲ تیر ۱۳۸۶.

منابع

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.