محسن رئیس
محسن رئیس (۱۲۷۵–۱۳۵۴) دیپلمات ایرانی و وزیر امور خارجه ایران بود.
محسن رئیس | |
---|---|
وزیر امور خارجه ایران | |
مشغول به کار ۱۹ شهریور – اسفند ۱۳۲۹ | |
پادشاه | محمدرضا پهلوی |
نخستوزیر | حاجیعلی رزمآرا |
پس از | محمود صلاحی (سرپرست) |
مشغول به کار ۵ – ۱۶ آذر ۱۳۲۳ | |
نخستوزیر | مرتضیقلی بیات |
پس از | محمد ساعد |
پیش از | نصرالله انتظام |
وزیر پست و تلگراف | |
مشغول به کار ۱ – ۱۳ بهمن ۱۳۲۱ | |
نخستوزیر | احمد قوام |
پس از | حمید سیاح |
پیش از | نصرالله انتظام |
سفیر ایران در بریتانیا | |
مشغول به کار ۱۳۴۰ – ۱۳۴۱ | |
پس از | حسین قدس نخعی |
پیش از | اردشیر زاهدی |
مشغول به کار ۱۳۲۶ – ۱۳۲۹ | |
پس از | حسن تقیزاده |
پیش از | علی سهیلی |
سفیر ایران در عراق | |
مشغول به کار تیر ۱۳۲۲ – خرداد ۱۳۲۶ | |
پس از | موسی نوری اسفندیاری |
پیش از | محمد شایسته |
آغاز به کار ۱۹ شهریور ۱۳۲۹ | |
پس از | محمود صلاحی (کفیل) |
پیش از | حسین قدس نخعی (کفیل) |
سناتور | |
مشغول به کار ۱۳۴۲ – ۱۳۵۴ | |
حوزه انتخاباتی | همدان (دورههای چهارم تا هفتم) |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۲۹۴ تهران ایران |
درگذشته | ۱۳۵۴ |
ملیت | ایرانی |
خانواده و تحصیلات
پدرش حسن رئیس (ظهیرالملک) از روسای درجه اول وزارت امور خارجه بود. پس از طی تحصیلات ابتدائی وارد مدرسهٔ آلمانی تهران شد و پس از فراغت از تحصیل در ۱۲۹۵ به استخدام وزارت امورخارجه درآمد.[1]
فعالیتهای اداری
اولین مأموریت رئیس به خارج از کشور، کارمندی در کنسولگری ایران در سویس بود. در این مأموریت، ادامهٔ تحصیل داد و لیسانس در رشتهٔ حقوق از دانشگاه برن گرفت. از اهم مشاغل وی در وزارت امور خارجه مدیرکل سیاسی، معاونت و کفالت وزارت امور خارجه، وزیر مختار در آلمان و رومانی، سفیرکبیر در عراق و انگلستان در دو نوبت، سفیرکبیر در فرانسه و هلند است. [1]
وزارت
احمد قوام پس از حوادث ۱۷ آذر ۱۳۲۱ که شماری از اعضای دولتش استعفا دادند، فضلالله بهرامی وزیر پست و تلگراف کابینه خود را به وزارت کشور گماشت و در اول بهمن، محسن رئیس را به عنوان وزیر پست و تلگراف به مجلس معرفی کرد. اما عمر وزارت او به دوازده روز نکشید و همراه با بیشتر اعضای دولت قوام، استعفا داد.
رئیس بعدا در کابینهٔ سهامالسلطان بیات در سال ۱۳۲۳ نیز یازده روز وزیر خارجه بود تا بار دیگر در ترمیم کابینهٔ سپهبد رزمآرا در سال ۱۳۲۹ وزیر امور خارجه شد.
استانداری و سناتوری
مدتی نیز استانداری استان آذربایجان با او بود. در سال ۱۳۴۲ خواهرزادهاش حسنعلی منصور او را استاندار مرکزی (شامل استانهای قم و تهران و قزوین کنونی) کرد ولی نپذیرفت و پس از چندی سناتور شد و تا آخر عمر در آن سمت باقی ماند. [1]
محسن رئیس در جوانی با یکی از دختران عبدالحسین میرزا فرمانفرما ازدواج کرد. حاصل این ازدواج یک پسر و دختر بود. پسرش که تحصیلات عالیه خود را به اتمام رسانیده بود، در یک رانندگی فرزند درگذشت و غم جانکاه آن، پدر را نیز بیمار و بستری ساخت و سرانجام در ۱۳۵۴ درگذشت. رئیس به چند زبان خارجی مسلط، مردی متین، جدی و درستکار بود.[1]
پانویس
- عاقلی، باقر (۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران. دوم. تهران: نشر گفتار - نشر علمی. ص. ۷۰۴-۷۰۳.