کمیته ستار

کمیته سری ستار، که در دوره استبداد صغیر محمدعلی شاه در رشت، گیلان تشکیل شد و هدف از تشکیل آن، اعاده مشروطیت بود. ۴۶ نفر از مشروطه خواهان گیلانی و غیر گیلانی که در آن زمان در رشت بودند، در آن عضویت یافتند و با مساعی آنان بود که انقلاب محرم ۱۳۲۷ ه‍.ق رشت واقع شد که به نوبه خود منجر به فتح تهران و اعاده مشروطیت گردید. اعضای شناخته شده این کمیته عبارت بودند از: میرزا کریم خان رشتی - عبدالحسین خان سردار محیی - میرزا محمدعلی مغازه تبریزی - علیمحمد خان تربیت تبریزی - سید اشرف الدین حسینی نسیم شمال- میرزا حسین کسمایی- سید یحیی ناصرالاسلام ندامانی -احمدعلی خان امشه‌ای - عباس خان امشه‌ای - حسن خان عمیدالسلطان- آقاگل اسکندانی (میخ فروش). کمیته ستار، نام محفلی سری است که توسط عده‌ای از مشروطه طلبان گیلان در رشت پایه‌گذاری شد.

جنبش مشروطه
عده‌ای از اعضای گروه فوج نجات تبریز.
سال ۱۹۰۹ میلادی.
شاهان قاجار
نام

دورهٔ پادشاهی

۱۱۷۵–۱۱۶۱
۱۲۱۳–۱۱۷۶
۱۲۲۶–۱۲۱۳
۱۲۷۵–۱۲۲۶
۱۲۸۵–۱۲۷۵
۱۲۸۸–۱۲۸۵

۱۳۰۴–۱۲۸۸

تشکیل گروه‌های مخالف دولت در گیلان

به رغم سرکوب و فشار حکومت، انجمن‌های مبارز مختلفی در شهرهای گیلان و به ویژه رشت در حمایت از مشروطه‌خواهان تشکیل شد که بیشتر آنان توسط روحانیون اداره می‌شدند. انجمن «کمیته ستار» که محرمانه فعالیت می‌کرد، از این دست است.

آغاز فعالیت و اعضاء

به گفتهٔ ابراهیم فخرایی از صاحب نظران جنبش جنگل در کتاب «گیلان در جنبش مشروطیت»، نام کمیتهٔ سری «ستار» رشت، به عقیده بعضی‌ها از آن جهت انتخاب شد که می‌بایست نامش پنهان بماند و افرادش شناخته نشوند. چون به محض شناخته شدن دستگیر و اعدام می‌شدند. عده‌ای هم عقیده دارند آن را به‌خاطر مجاهد مشهور ستارخان «ستار» گذاشته بودند.

اعضای این کمیته عبارت بودند از: میرزا کریم خان رشتی (خان اکبر) و سه برادرش معز السلطان و عمید السلطان و احمد علی خان، سید ندامانی (ناصر الاسلام)، حسین کسمایی، علی محمد تربیت، حاجی حسین (اسکندانی)، جواد خان (ناصر الملکی)، مشهدی مختار (اردبیلی)، کاکا گل میخ فروش (اسکندانی)، رحیم شیشه‌بر و میرزا محمدعلی (مغازه).

سازمان کمیته

میرزا کریم خان رشتی در رأس کمیته سری قرار داشت. جلسات کمیته در محله سبزه میدان در خانه میرزا یوسف خان (معاون دیوان) که در ضمن شوهر خواهر مدیر الملک بود، تشکیل می‌شد. از قرار معلوم، سردار افخم از همان روز نخست ورود خود به گیلان به تمام پیشنهادهای مجاهدین و آزادی‌خواهان گیلان بی‌اعتنا بود و به درخواست مردم در خصوص تأسیس انجمن ایالتی به هیچ وجه توجهی نداشت و از این بابت مورد خشم و نفرت مردم آزادی‌خواه گیلان بود.

حمله به باغ مدیریه

سردار افخم برای مقابله با شورش‌های احتمالی، دارالحکومه را به مرکز اوباشان و فراشان سرکوب گر تبدیل کرده بود. به همین جهت مجاهدین گیلان از جمله اعضای کمیتهٔ ستار تصمیم گرفتند به هر وسیلهٔ ممکن سردار افخم را از بین ببرند. حمله آنان به دارالحکومه منجر به رویداد باغ مدیریه گردید.

منابع

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.