آپادانا
آپادانا گونهای تالار ستوندار در ایران باستان است. بهترین نمونههای آپاداناها در تخت جمشید و کاخ شوش بهجا ماندهاست.[1]
کاخهای آپادانا در ایران
کاخ آپادانا در تختجمشید
کاخ آپادانای تختجمشید از دیرینترین کاخهای تخت جمشید است. این کاخ که به فرمان داریوش بزرگ بنا شدهاست، برای برگزاری جشنهای نوروزی و پذیرش نمایندگان کشورهای وابسته به حضور پادشاه استفاده میشدهاست.
کاخ آپادانا در شوش
کاخ آپادانای شوش در زمان داریوش در حدود سالهای ۵۱۵ تا ۵۲۱ پیش از میلاد و به دستور او بر روی آثار و بقایای عیلامی در شوش بنا شد. دیوارهای این کاخ از خشت با نمای آجری و ستونهای آن از سنگ است. دیوارهای داخلی آن با آجر لعابدار پوشیده شدهبود و دارای نقشهای سربازان گارد جاویدان، شیر بالدار و گل نیلوفر آبی بودهاست. بخشهای مهمی از این کاخ در زمان اردشیر اول (۴۶۱ پیش از میلاد) دچار آتشسوزی شد و در زمان اردشیر دوم (۳۵۹ پیش از میلاد) بازسازی شد.[2][3]
سرانجام این کاخ مانند سایر کاخهای هخامنشی در زمان حملهٔ اسکندر به کلی ویران شد.[2]
این کاخ در حفاریهای بین سالهای ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ از زیر خاک بیرون آوردهشد و پس از ۷۰ سال در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به شمارهٔ ۳۹۸۱ به ثبت رسید.[4]
تالار آپادانا نوشیجان ملایر
تالار ستوندار آپادانا در تپه نوشیجان ملایر بر روی سکوی خشتی قرار گرفتهاست. این تالارهای ستوندار، با تالارهای گودین تپه و تپه نوشیجان با تالارهای اورارتویی که در آلتین تپه آسیای صغیر بدست آمده قابل مقایسه هستند و احتمالاً تأثیرپذیری از هنر معماری اورارتو ساخته شدهاست.
نگارخانه
- آپادانای شوش
نگاره کتیبهٔ کماندار، دکوراسیونی مجلل و معروف از بخش مسکونی کاخ آپادانا، ساخته شده توسط داریوش اول در شوش را نمایش میدهد. این کتیبه از آجر سفالی براق ساخته شدهاست و بلندی آن ۴٫۷۵ متر و پهنای آن ۳٫۷۵ متر میباشد. هرودوت تاریخنگار یونانی این سپاه برگزیده را فناناپذیر (جاویدان) میدانست. از این کتیبه هماکنون در موزهٔ لوور در فرانسه نگهداری میشود. - ستونی از آپادانای شوش در موزه لوور پاریس
منابع
-
- Cool Root, Margaret (1985). "The Parthenon Frieze and the Apadana Reliefs at Persepolis: Reassessing a Programmatic Relationship". American Journal of Archaeology 89: pp. 103–122.
- «وبگاه آفتاب». بایگانیشده از اصلی در ۳ ژوئن ۲۰۰۸. دریافتشده در ۱۵ مه ۲۰۰۸.
- «خبرگزاری میراث فرهنگی». بایگانیشده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۵ مه ۲۰۰۸.
- «خبرگزاری میراث فرهنگی». بایگانیشده از اصلی در ۴ مه ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹.