شهرستان بهار

شهرستان بهار با متوسط ارتفاع ۱۷۳۵ متر از سطح دریا در غرب استان همدان به مرکزیت شهر بهار، یکی از شهرستان‌های نه‌گانه استان همدان و جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۲۲٬۲۵۴ تن بوده‌است. این شهرستان شامل سه بخش مرکزی، لالجین و صالح‌آباد است.

شهرستان بهار
چشم اندازی از نمای شهرستان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانهمدان
سایر شهرهاشهر بهار، لالجین، مهاجران، صالح آباد
بخش‌هامرکزی، لالجین، صالح آباد
نام‌های پیشینباهار
مردم
جمعیت۱۲۲٬۲۵۴ نفر
داده‌های دیگر
وبگاهسایت شهربهار
مختصات: ۳۴٫۵۵°شمالی ۴۸٫۲۷°شرقی / 34.55; 48.27

شهرستان بهار از نظر طبیعی دارای آب و هوای معتدل و کوهستانی بوده، رژیم بارندگی آن از تیپ اقلیم مدیترانه‌ای است. شهر بهار مرکز شهرستان بهار است (قبل از شهرستان شدن بهار یعنی ۱۳۷۲ بخش سیمینه‌رود به مرکزیت شهر بهار یکی از بخش‌های شهرستان همدان محسوب می‌شد) مرکز این شهرستان یعنی شهر بهار در پانزده کیلومتری شمال غرب شهرهمدان (مرکز استان همدان) واقع است.

این شهرستان که شامل سه بخش ۱- بخش مرکزی به مرکزیت شهر بهار، ۲- بخش لالجین به مرکزیت شهر لالجین و ۳- بخش صالح آباد به مرکزیت شهر صالح آباد است. دهستان‌های این شهرستان عبارت از شش دهستان است ۱- دهستان سیمینه رود به مرکزیت ۲- دهستان آبرومند به از توابع بخش مرکزی بهار، ۳- دهستان سفالگران ۴ - دهستان مهاجران از توابع بخش لالجین ۵- دهستان صالح آباد ۶- دهستان دیمکاران از توابع بخش صالح آباد می باشد.

پیشینه تاریخی بهار

شهر بهار یکی از شهرهای استان همدان و در پانزده کیلومتری شمال شهر همدان قرار دارد. تانیم قرن اخیر قصبه‌ای معتبر و مرکز بخش سیمینه‌رود بود. حمدالله مستوفی در ذیل همدان غیرمستقیم از منطقهٔ بهار و توابع آن به‌اضافه قسمتی دیگر از اراضی مجاور شهر همدان از ناحیه فریوار نام برده‌است. اصطلاح فریوار در قرن پنجم هـ.ق. از زبان راوندی آمده‌است.[1]

تقسیمات کشوری
خانه قدیمی در روستای پرلوک

شهرستان: بهار: شامل:

* نقاط شهری: بهار، لالجین، مهاجران، صالح آباد

شهرستان بهار یکی از شهرستان‌های نه گانهٔ استان همدان با وسعتی معادل ۱۷۳۹ کیلومترمربع، حدود هفت‌درصد از وسعت استان را شامل می‌شود.[2] این شهرستان دارای سه بخش بخش مرکزی، لالجین و صالح‌آباد و شش دهستان و چهار شهر بهار، لالجین، مهاجران و صالح‌آباد و شصت و هشت روستای دارای سکنه است. این شهرستان از نظر طبیعی دارای آب و هوای معتدل و خشک بوده، رژیم بارندگی آن از تیپ اقلیم مدیترانه‌ای است.[3]

مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان بهار
قلعه تاریخی در روستای میهمله علیا

فعالیت عمده صنایع دستی شهرستان بهار در زمینه ساخت سفال و سرامیک و بافت قالی است. در این دو هنر-صنعت در سال ۱۳۸۲ به ترتیب ۱۱۱۲۱ و ۳۵۸۰ نفر مشغول به فعالیت بوده‌اند.[5]

دشت‌های بهار

دشت کوزه‌کولان

شهرت شهرستان بهار از قدیم‌لایام به دشت‌های آن به ویژه «دشت قرق» و «دشت کوزه‌کولان» بود و کوزه‌کولان جلگه‌ای است منتهی به دامنه‌های کوه الوند. لازم است ذکر شود کهن‌ترین مسیر ارتباطی پایتخت کشور ماد به سمت مغرب و جنوب غربی ایران یعنی به سرزمین‌های ایلام، بابل، اکد و سومر از این ناحیه عبور می‌نمود. اکنون بزرگراه همدان - کرمانشاه - سنندج و سه‌راهی صالح آباد محل تلاقی استانهای غربی کشور با مرکزو در دشت کوزه‌کولان قرار دارد.

دشت قُرق

مکانی با شرایط شکارگاه و سبزه‌زار، که تا چند دههٔ قبل چاه‌های عمیق موجود در «دشت بهار» حفر نشده بود در قرق بهار - منطقه‌ای در جوار شهر بهار- تالابی وجود داشت که همواره آب سطحی چمن زارها را پوشانده بود، در آن گیاهان مردابی می‌رویید و محل صید ماهی و مرغابی برای شکارچیان بود.

برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و شرب باعث نابودی دریاچه گشته‌است. دریاچه‌ای که در مجاورت آن مرغزار، چراگاه، شکارگاه و باتلاقی هم ایجاد شده بود و اکو سیستم گیاهان، جانوران و پرندگان بومی و مهاجر به‌شمار می‌رفت. به استناد متون مکتوب بهرام گور همراه اسبش در این باتلاق عمیق فرو هشت و تلاش‌ها برای یافتن او بی‌ثمر ماند.

مردم‌شناسی
صنایع دستی شهر لالجین

این شهرستان در تولید سیب زمینی، سیر و (اخیرا یونجه ودانه‌های روغنی) و صنایع دستی از قبیل بافت فرش و سبد در شهر بهار و سفال و سرامیک در شهر لالجین از شهرت فراوانی برخوردار است. وجود زمین‌های آبرفتی حاصل‌خیز، سفره‌های آب زیرزمینی شرایط را برای کشاورزی به خصوص محصولاتی مانند سیب زمینی را فراهم کرده‌است، به‌طوری‌که بیشتر مردمان این شهرستان به کار کشاورزی و کشت سیب زمینی، گندم، سیر و… مشغول می‌باشند.

در محله‌های قدیمی نسبت‌های فامیلی قوی به چشم می‌خورد که شبیه به نظام قبیله‌ای گذشته می‌باشد، یعنی پدر در جوار خانه پدری و پسر نیز همین‌طور زندگی می‌کنند، این موضوع بخصوص در محله قلعه و آقدروازه به چشم می‌خورد. بیشتر وصلت‌های خانوادگی بین اهالی محل صورت می‌گیرد و به ندرت با غیر هم شهری ازدواج می‌کنند.

مشاهیر
شیخ محمد بهاری عارف و زاهد بهاری

تعداد شهیدان و مفقودین در جنگ ایران و عراق

تعداد کشته‌ها و مفقودین این شهرستان ۸۳۶ نفر معادل ۷٫۷ درصد کل کشته شدگان استان می‌باشد[6] که خانوده آن‌ها زیر پوشش «بنیاد شهید» قرار دارند. تعداد آزادگان این شهرستان ۱۲۷ نفر معادل ۱۲٫۹ درصد کل تعداد آزادگان استان و تعداد جانبازان این شهرستان ۱۶۸۸ نفر معادل ۸٫۷ درصد کل جانبازان استان می‌باشد که تحت پوشش خدمات بنیاد جانبازان قرار دارند.

تعداد کشته شدگان در جنگ سوریه علیه تروریست‌های داعش

در سال ۹۴ و با اعزام نیروهای داوطلب مستشار نظامی ایرانی به مناطق مختلف سوریه تحت عنوان نیروهای مدافع حرم، چهار تن از شهروندان بهار به نام‌های مهندس سیدمیلاد مصطفوی، مجید صانعی موفق، مهدی قاضی خانی و مرتضی ترابی کمال به دست تروریست‌های داعش شهید شدند.[7]

ویژگی‌های طبیعی

از ویژگی‌های طبیعی بهار می‌توان به تنوع آبرفتهای حاصلخیز که از فرسایش رسوبات سطحی ارتفاعات الوند به وجود آمده و نیز به نفوذپذیری عمق خاک آن اشاره کرد. بهار به علت دارا بودن زمستان‌ها و یخبندان‌های طولانی از مناطق سردسیر کشور محسوب می‌شود. تابستان‌هایش معتدل و گرمترین ماه‌های سال آن، تیر و مرداد با حداکثر گرمای ۶/۳۹+ درجه سانتیگراد و سردترین ماه‌ها دی و بهمن با حداقل درجه حرارت ۳۳- سانتیگراد است.

میانگین بارش سالانه در حدود ۳۱۵ میلی‌متر و حداقل بارش سال در اواخر خرداد و حداکثر آن در فروردین ماه به ثبت رسیده‌است. این شهرستان به دلیل اختلاف ارتفاع بین بهار و ارتفاعات الوند، منطقه‌ای نسبتاً بادخیز است.

ترابری

شهرستان بهار، در شمال غربی استان همدان واقع است. از شمال به شهرستان کبودراهنگ از مشرق به شهرستان همدان از جنوب به شهرستان تویسرکان و از مغرب به شهرستان‌های اسدآباد، شهرستان قروه در استان کردستان محدود و مشتمل است.[8] فاصله شهر بهار تا همدان ۱۵ کیلومتر است. فاصله بهار تا تهران ۳۵۵ کیلومتر است.

پانویس
  1. گروسین، هادی، زروامند. صفحهٔ ۴۸. همدان: انتشارات سپهردانش، ۱۳۸۶.
  2. گزارش اجمالی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان بهار، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان همدان، ۱۳۸۴
  3. شناسنامهٔ آبادیهای استان همدان (شهرستان بهار- بخش لالجین)، دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامه‌ریزی استانداری، همدان، 1386
  4. گزارش اجمالی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان بهار
  5. همان
  6. «سایت هیئت رزمندگان شهرستان بهار». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۱۷.
  7. نرم‌افزار وصیت‌نامه‌های شهدای شهرستان بهار
  8. «واحدها - شهرستان‌ها». معرفی شهرستان بهار. ۲۰۱۷-۰۵-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۵-۰۷.

جستارهای وابسته

منابع


ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای شهرستان بهار دارد.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.