فلسفه زرتشت
فلسفهٔ زرتشت با نیکی همسو و با بدی در پیکار است.
نیکی و بدی
زرتشت چنین گفتهاست:
سخنها را بشنوید و با اندیشه روشن در آنها بنگرید و راهی را که باید در پیش گیرید برای خود برگزینید، از آن دو مینوی همزادی که در آغاز آفرینش در اندیشه و انگار پدیدار شدند، یکی نیکی را مینمایاند و دیگری بدی را؛ و میان این دو، دانا راستی را برمیگزیند و نادان دروغ را.[1]
وی در الهامهای خود گیتی را ستیزی کیهانی بین اشا[یادداشت 1] و دروغ میبیند. مفهوم اصلی اشا (که بسیار ظریف و تفسیر آن فقط به طور مبهم ممکن است) بنیاد تمام عقیدههای دیگر زردتشتی مانند اهورامزدا٫ خلقت، وجودیت، و اراده آزاد است. این مفهوم بزرگترین اهدایی است که زردتشت به فلسفه دینی کردهاست. دلیل آفرینش انسان مانند دیگر آفرینشها نگهداری از درستی است. این هدف با مشارکت زنده در زندگی و گفتار، پندار و کردار نیک دست یافتنی خواهد شد.
واکنشها
عناصر فلسفه زرتشت از طریق تأثیر آن بر یهودیت و افلاطون گرایی میانی وارد فلسفه غرب شدهاست و به عنوان یکی از نخستین وقایع کلیدی در پیشرفت فلسفه شناخته میشود.[2][3]
یادداشتها
- اشا:اشاوهیشتا (اردیبهشت) asha vahishta: که به معنای راستی (داد) والاست. اشا وهیشتا، راستی جهانی، و قانون دگرگون ناپذیریی است که آفرینش را نظم میدهد. اشا نشانهٔ خواست اهورایی است. اشا راه راستی است و پویندگان آن راه، به خوشبختی (اوشتا) میرسند. در گاتها «وهیشتامن» و "اشاوهیشتاً بیشتر جاها با هم آمدهاند هرچند که از اشا بیشتر نام برده شدهاست. اشا در خرد اهورا مزدا پدید آمده و با راستی و داد یکی است از این رو اشاوهیشتا به معنی گوهر داد هم هست. دین زرتشتی، دین راستی و داد است که همهجا با دروغ در جنگ است از این رو اشا، گوهر دین زرتشتی هم هست. دیدی نو از دین کهن (فلسفه زرتشت)؛ دکتر فرهنگ مهر
پانویس
- مهدیزاده کابلی، دروغ بزرگ، چاپ دوم - ۲۰۰۶، ص ۱؛ به نقل از: گاتاها، سروده سیام، بندهای دوم و سوم
- http://en.wikipedia.org/wiki/Zoroaster#Philosophy
- Blackburn, Simon (1994). "Philosophy", The Oxford Dictionary of Philosophy. Oxford: Oxford University Press, 405.
منابع
- مهدیزاده کابلی، خراسان بزرگ مهد آیین زرتشت، مشهد: نشر نوند، چاپ اول - ۱۳۸۱، شابک ۹۶۴−۶۸۲۴−۲۶−۹ .
- روایت رادا کریشنان از فلسفه زرتشتی