حرم سید روح‌الله خمینی

آرامگاه سید روح‌الله خمینی معروف به مرقد امام، بنایی است که در بهشت زهرای تهران قرار دارد. هم‌اکنون مجموعه‌های گسترده دیگری شامل دانشگاه، موزه و شهر آفتاب نیز همراه آن ساخته شده‌است. کار ساخت این آرامگاه و مجموعه‌های پیرامون آن، با محوریت جهاد سازندگی و سپاه پاسداران انقلاب پس از دفن وی آغاز گردید و همچنان ادامه دارد.

حرم سید روح‌الله خمینی
حرم سید روح‌الله خمینی
اطلاعات اولیه
موقعیت تهران، ایران
دیناسلام
متولّیحسن خمینی
وب‌گاهhttp://www.astaan.ir
توضیح معماری
معمارپرویز مؤیدعهد
تکمیل شدن۱۲ خرداد ۱۳۷۱
مناره۴
از سلسله مقالات دربارهٔ
سید روح‌الله خمینی

رهبر ایران (۱۳۶۸-۱۳۵۷)
خاندان (میر علی همدانی) • کودکی و نوجوانی • جوانی • مبارزات سیاسی (روزشمار) • بازگشت به ایران • دوران انقلاب • رابطه با آمریکا • درگذشت

فهرست یادمان‌ها

ولایت فقیه • شورای انقلاب اسلامی ایران • ستاد اجرایی فرمان امام • نوشیدن جام زهر • فرمان هشت ماده‌ای • خط امام • دانشجویان مسلمان پیرو خط امام • انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام

تجدید بیعت یا تجدید میثاق (نام رسمی: تجدید بیعت/میثاق با آرمان‌های امام راحل) مراسمی رسمی در ایران است که برای نمایش پایداری در وفاداری به سید روح‌الله خمینی در آرامگاه او برگزار می‌شود. مراسم تشییع وی در کتاب رکوردهای گینس با حضور بیش از ده میلیون نفر (از جمعیت ۴۰ میلیونی وقت ایران) به عنوان پرجمعیت‌ترین تشیع جنازه تاریخ ثبت شده‌است و کثرت جمعیت تشییع‌کننده ۸ کشته و ۵۰۰ مجروح بر جای گذاشت.[1][2] مراسم سالگرد درگذشت وی به همراه برخی مناسبت‌های مذهبی و انقلابی با حضور هزاران نفر از داخل و خارج از ایران[3] در این مقبره برگزار می‌شود؛ و زیارت‌نامه وی نیز به زبان عربی در آن قرار داده شده‌است. مسئولیت اداره آن بر عهده خانواده وی و در حال حاضر نوه او سید حسن خمینی می‌باشد. پس از او پسرش احمد خمینی، همسرش خدیجه ثقفی، دامادش محمود بروجردی و نیز برخی از شخصیت‌های جمهوری اسلامی از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی[4] در این مقبره دفن شده‌اند. دویچه‌وله این آرامگاه را گران‌ترین مقبره جهان توصیف کرده‌است.[5]

طرح آرامگاه

بخش اصلی آرامگاه تاکنون چندین بار تغییر یافته و هنوز طرح اصلی به‌طور کامل راه‌اندازی نشده‌است. پرویز مویدعهد (محمد تهرانی؟) معمار بخش‌های اصلی مقبره‌است.[6][7]

روزنامه جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۷ به نقل از یکی از سازندگان، فضای سرپوشیده آرامگاه را ۶۰ هزار متر مربع عنوان می‌کند و بخش اصلی آرامگاه را۱۵هزار متر مربع.

سازهٔ اصلی دارای پایداری در برابر زمین لرزه‌ای به قدرت ۱۰ ریشتر است و به گفته مدیر کل مقبره از برج میلاد نیز مقاوم‌تر است. اسکلت فولادی ساخته شده برای گنبد ۳۴۰ تن وزن دارد و روکش آن هم ۴۰ تا ۵۰ تن وزن خواهد داشت که در مجموع به ۴۰۰ تن می‌رسد. در اطراف آرامگاه چهار گلدسته به بلندی ۹۱ متر و به نشانه سن وی ساخته شده‌است بلندای آرامگاه تا نوک چراغ پرچم سن درگذشت وی را نشان می‌دهد.[8] همچنین مجموعاً دارای پنج گنبد است که گنبد اصلی فلزی و چهار گنبد دیگر کاشی‌کاری شده‌است.[9] گنبد اصلی در سال ۱۳۸۶ تعویض گردید.[10] همچنین ۵ ورودی اصلی در صحن‌های شرقی و غربی وجود دارد.

بخش‌های دیگر آرامگاه
  • خط یک متروی تهران تا آرامگاه ادامه یافته‌است.
  • موزهٔ مقبره به مساحت ۱۵ هزار متر مربع حاوی آثار مربوط به سید روح‌الله خمینی در حال ساخت است.
  • دانشگاه‌های آزاد اسلامی و دانشگاه شاهد در اطراف آرامگاه احداث گردیده‌اند.
  • بیمارستان مقبره، در حال احداث است و تا سال ۱۳۸۷ بخش‌های عمده آن راه‌اندازی شده‌است.
  • پارکینگ
  • زائرسرا
  • هتل ۵ ستاره
  • فروشگاه‌های زنجیره‌ای
  • شهربازی تهران
  • شهرک سلامت
  • شهر آفتاب

زیارت‌نامه

زیارت‌نامه سید روح‌الله خمینی به زبان عربی در آرامگاه نصب شده‌است و در برخی چاپ‌های مفاتیح‌الجنان نیز اضافه شده‌است. برخی چنین عملی را بدعت به حساب می‌آورند ولی برخی دیگر معتقدند چون متن این زیارت‌نامه به معصومین منتسب‌نشده بدعت به‌شمار نمی‌آید.[11]

انتقاد از هزینه‌ها

در سال ۱۳۶۹ روزنامه نیویورک تایمز نوشت که برخی مقامات از برنامه‌ریزی ساخت آرامگاه با هزینه ۲ میلیارد دلار جهت احداث آرامگاه و مراکز فرهنگی و زیارتی کنار مقبره از جمله شهر آفتاب خبر داده اند.[9]

در سال ۱۳۹۴ روزنامه جمهوری اسلامی در مقاله‌ای به قلم مسیح مهاجری مدیر روزنامه از هزینه‌های انجام شده برای ساخت حرم انتقاد و به نامه سید روح‌الله خمینی برای ساخت ساده مصلی تهران اشاره شده بود که گفته‌است: «ضمناً سادگی مصلی باید یادآور سادگی محل عبادت مسلمانان صدر اسلام باشد و شدیداً از زرق و برق ساختمان‌های مساجد اسلام آمریکائی جلوگیری شود. خداوند تمامی دست‌اندرکاران برپاکننده مساجد الله را تأیید فرماید.».[12]

در این مقاله انتقادی با عنوان «فاصله حرم تا فرهنگ امام خمینی» آمده بود: «در مسیر رفت، به هتل، تالارها، پاساژها، فروشگاه‌ها، گلدسته‌ها، گنبدهای کوچک و بزرگ و سایر ساخت و سازهای پرزرق و برق که در مجموعه‌ای با عنوان حرم امام خمینی ساخته شده‌اند خیره شده بودم و بدون آن که ذره‌ای تردید کنم آن‌ها را وصله‌های ناچسبی برای حرم امام خمینی یافته بودم، اما هنگامی که آن تونل و آن فضای وسیع و پرهزینه زیرزمین را دیدم، غربتی وصف‌ناشدنی برای امام خمینی احساس کردم که تا آن روز، احساس نکرده بودم. در مسیر بازگشت، تا زمانی که به خانه رسیدم، نتوانستم خود را از سؤالی که با آن درگیر شده بودم رها کنم. فردای آن روز، آنچه دیده بودم را با یکی از دوستان مطرح کردم. او گفت طبقه بالای حرم را اگر دیده بودی چه می‌کردی؟ برای آن جا هزینه‌هایی کرده‌اند که نگو و نپرس!»[13]

در مناظره بهمن ماه سال ۱۳۹۵ در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، سفیر اسبق ایران در ایتالیا، بودجه سالانه حرم را ۸۰ میلیارد تومان اعلام کرد.

شهر آفتاب
نوشتار اصلی: مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب

در دوران شهرداری محمود احمدی‌نژاد و پافشاری وی برای انتقال نمایشگاه بین‌المللی تهران، با مصوبه شورای دوم شهر تهران در سال ۱۳۸۴، شهر جدیدی به مرکزیت آرامگاه سید روح‌الله خمینی ساخته و نمایشگاه بین‌المللی تهران بدان مکان منتقل خواهد شد. شهر آفتاب همچنین به عنوان شهری حوزوی و علمی دیده شده‌است که به‌طور مشترک توسط شهرداری تهران و مسؤلان آرامگاه سید روح‌الله خمینی تعیین خواهد شد.[14][15][16] زمان ساخت شهر آفتاب دو سال و بودجه آن ۸۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود و قرار بود که تا سال ۱۳۸۶ به پایان برسد.[17] در سال ۱۳۸۷ محمد عیدیان سرپرست شهرداری شهر آفتاب رسیدن به اهداف این شهر را به ۵ سال بعد موکول کرد.[18]

در اواخر سال ۱۳۹۴ رئیس شورای شهر تهران ضمن اعلام آنکه تاکنون ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای این مجموعه هزینه شده، وعده افتتاح آن را برای یک سال بعد داد.[19] این وعده سرانجام عملی شد و در سال ۱۳۹۵ با برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، شهر آفتاب افتتاح شد.

حمله‌های ۱۳۹۶ تهران

ساعت ۱۰٫۴۰ دقیقه صبح چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ سه فرد ضارب از ناحیه غربی حرم قصد ورود به صحن را داشتند. این افراد هر دو مواد انفجاری به خود وصل کرده بودند و به محض ورود به حرم، شروع به تیراندازی بی هدف کردند، در این حمله سه مأمور مجروح شدند و یک باغبان فضای سبز کشته شد. یکی از این افراد مواد همراه خود را در مقابل دروازه شبستان منفجر می‌کند و فرد دوم در حال فرار توسط پلیس هدف گلوله قرار گرفته و کشته می‌شود. مأموران موفق می‌شوند کمربند انفجاری این فرد را خنثی نمایند. بنا بر اعلان صدا و سیمای ایران این افراد عضو داعش بودند که هم‌زمان با حمله به مجلس شورای ایران، به حرم سید روح‌الله خمینی نیز حمله کرده‌اند.

نگارخانه

جستارهای وابسته
  • بمب‌گذاری در آرامگاه روح‌الله خمینی (۱۳۸۸)
  • حمله‌های ۱۳۹۶ تهران

پانویس
  1. «مرکز اسناد انقلاب اسلامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۰.
  2. «Largest percentage of population to attend a funeral». guinnessworldrecords.
  3. «In Photos: Iran is Commemorating the Passing of the Imam Khomeini». iransview.
  4. پیكر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در كنار امام راحل آرام گرفت خبرگزاری جمهوری اسلامی
  5. نگاهی به مقبره آیت‌الله خمینی، گران‌ترین مقبره جهان دویچه‌وله فارسی،
  6. «omidvar.net». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲ ژوئن ۲۰۰۸.
  7. A Visit to Tehran's Behesht Zahra Cemetery
  8. تهران‌شناسی بایگانی‌شده در ۸ آوریل ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (شبکه تلویزیونی تهران)
  9. Khomeini's Tomb Attracts PilgrimsNEW YORK TIMES ,July 8, 1990
  10. ساخت گنبد جدید برای حرم امام خمینی(ره)(روزنامه اطلاعات، ۲۰اسفند۱۳۸۶)
  11. حوزه
  12. «نامه به آقایان خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی (احداث مصلای تهران)». سایت جامع امام خمینی.
  13. «فاصله حرم تا فرهنگ امام خمینی». وبگاه الف.
  14. پروژه شهر آفتاب در یک نگاه بایگانی‌شده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine(سایت شهرداری تهران، ۳۰ دی ۱۳۸۵)
  15. عملیات اجرایی پروژه شهر آفتاب طی ۴ سال آینده به پایان می‌رسد بایگانی‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine(سایت شهرداری تهران، ۱۰آذر۱۳۸۵)
  16. آدرس:پائین‌تر از بهشت زهرا، شهربازی(خبرگزاری آفتاب، ۳۰فروردین۱۳۸۵)
  17. با انتقال به جنوب پایتخت، نمایشگاه از آفتاب طلوع می‌کند(همشهری، ۲۴ مهر ۱۳۸۴)
  18. سرپرست شهرداری شهر آفتاب:اهداف شهر آفتاب ۵ ساله محقق می‌شود (خبرگزاری فارس، ۱۱خرداد۱۳۸۷)
  19. خبرگزاری مهر

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ حرم سید روح‌الله خمینی موجود است.
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به حرم سید روح‌الله خمینی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.