مسجد جامع ورامین
مسجد جامع ورامین یا مسجد جمعهٔ ورامین مسجدی قدیمی مربوط به دورهٔ ایلخانی است و یکی از قدیمیترین ساختمانهای شهر ورامین است. ساختن مسجد در دوره سلطان محمد خدابنده آغاز و در دوره پسرش به پایان رسیدهاست. گچبریهای این بنا از زیباترین نمونههای گچ بری ایرانی هستند.[2]
مسجد جامع ورامین | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
نام | مسجد جامع ورامین |
کشور | ایران |
استان | استان تهران |
شهرستان | شهرستان ورامین |
اطلاعات اثر | |
نامهای دیگر | مسجد جمعه |
کاربری | مذهبی |
دیرینگی | دوره ایلخانی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره ایلخانی |
بانی اثر | سلطان محمد خدابنده |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۱۷۶ |
تاریخ ثبت ملی | ۱۳۱۰/۱۰/۱۵[1] |
![]() ![]() مسجد جامع ورامین روی نقشه ایران
۳۵٫۳۲°شمالی ۵۱٫۶۵°شرقی |
ویژگیهای بنا
تهرنگ بنا میانسرای چهار ایوانی است. نیارش ساختمان دقیق است و آمودهای پایداری دارد. گنبد آن دو پوسته بوده که خود آن ریخته و آهیانه مانده است که گنبد ناری است. شبستان آن با تاقهای آهنگ و چهاربخش پوشیده شدهاست. در ایوان جلوی گنبد خانه، گونهای ترمبه پَتکانه بسیار زیبا کار شدهاست.[3] مدخل مسجد دروازهای ورودی است که تشکیل ایوان را میدهد که سرتاسر ضلع شمالی مسجد است و صحن مسجد حیاطی مستطیل شکل است وسط آن حوضی است که شبیه حوضهای وسط قلعههای مسکونی و رباطها است. ایوان شبستان بلند و زیبای مسجد جامع دارای کتیبههایی ارزشمند است کتیبههای سوره جمعه در متن و در حاشیه کتیبههای کوفی آن از نمونههای خوب کتیبههای گچبری این عصر است. انواع طرحهای اسلیمی و خطهای عربی، کوفی و فارسی را دارا است. در قسمت سر در اصل مسجد، در زیر قوس اصلی سر در مسجد، همچنین دو ستون تزیینی که از دو طرف قوس تا بالا و راس آن ادامه پیدا کرده و در سر در حرم نیز زیر قوس نیم گنبد کاشیکاری از پایه قوس تا راس آن از دو طرف بهطور کامل و همانند سردر اصلی مسجد وجود دارد. بالای محراب، تا گوشوارها هیچ کاشیکاری وجود ندارد. در قسمت پایین حرم در کتیبه ۳ در ورودی به شبستانهای شرقی و غربی که قبلاً در مورد آنها صحبت کردیم نیز کاشیکاری زیبایی خودنمایی میکند.
ژان دیولافوا در سفرنامه اش در بارهٔ مسجد مینویسد:
... پس از تعارفات معموله و کمی استراحت به تماشای مسجد جامع ورامین رفتیم. این بنا در قدیم بسیار عالی و باشکوه بوده ولی اکنون ویرانهای بیش نیست. مؤمنین هم از ترس فرود آمدن طاق برای عبادت به آنجا نمیروند؛ و بنابراین سیاحت آن مانعی ندارد و هر کس میتواند آزادانه و بدون اشکال به تماشای این خرابه بپردازد
نگارخانه
- ایوان مسجد
- "عمل علی قزوینی خدایش بیامرزاد"
- دید بیرونی مسجد
- حیاط مرکزی
- دیوار شرقی گنبدخانه
- جزئیات روی ایوان
- داخل گنبد
- محراب
- جزئیات ورودی
- حیات بیرونی
- گنبد
- حیاط
- بیرون مسجد
- داخل گنبد
- محراب
- نقوش قرآنی
- دید گنبد از محراب
- طاق کناری
- تزیینات ستون
- تزیینات دیوار
- تزیینات طاق اصلی
- تزیینات ورودی
- تزیینات طاق اصلی
- تزیینات طاق اصلی
- ایوان ورودی
- تزیینات دیوار
- دید به گنبد از مزارع اطراف
عکسهایی که توسط رابرت بایرن در سال ۱۹۳۴ گرفته شدهاست.
- مسجد جامع.
- داخل گنبد
- جزئیات ایوان
- جزئیات محراب
منابع
- http://eiah.org/view/14479%5Bپیوند+مرده%5D
-
- جزوه تزئینات وابسته به معماری - مهندس بزرگمهری
- سبکشناسی معماری ایرانی. محمد کریم پیرنیا. نشر معمار. ۱۳۸۳. ص۲۳۱
- «مسجد جامع ورامین». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۲.