بخت نصر
نبوخذنَصَر نام چند تن از پادشاهان بابل است که شهرتی افسانهای برهم زدهاند. این نام بیشتر به نبوخذنَصَرِ دوم فرزند نبوپلسر اشاره دارد. کسی که اولین حمله به هیکل سلیمانِ یهودیان در بیتالمقدس و نابودی آن و اسارت قوم یهود به او نسبت داده میشود. همچنین گفته میشود دانیال نبی همدورهٔ وی بودهاست.
بخت نصر | |||||
---|---|---|---|---|---|
سلطنت | ۶۰۵ پ.م تا ۵۶۲ پ.م | ||||
تاجگذاری | ۵۸۵ پ.م | ||||
پیشین | نبوپلسر | ||||
جانشین | اویل-مردوک | ||||
زاده | ۶۳۴ پ.م بابل | ||||
درگذشته | ۵۶۲ پ.م بابل | ||||
شهبانو | امیتیس شاهدخت مادی | ||||
فرزند(ان) | آمل-ماردوک و یک دختر دیگر | ||||
| |||||
دودمان | امپراتوری بابل نو (کلده) | ||||
پدر | نبو پلسر | ||||
دین و مذهب | ادیان طبیعی |
واژه شناسی
در نوشتههای پهلوی، به صورت «بخت خسرو» آمدهاست.[1]
این کلمه به صورت بختالنّصر صحیح نیست؛ که بختنصّر کلمهای عربی نیست، و بخت (در اصل بُوخَت) در عبری به معنای فرزند یا بنده است، و نَصَّر نام بت و صنمی است؛ و طبق نظر برخی منابع اسلامی دلیل این نامگذاری آن است که او را در نوزادی نزد بتی یافتند و پدرش را نمیشناختند، از این رو او را به آن بت منسوب کردند.[2] برخی هم معتقدند که این نام در اصلِ بابلی، با تلفظ «نبوکودوری اوصَّر Nabu - Kudurri - Ussur» متشکل از سه بخش «نبو: الهه حکمت بابلی»، «کودورو: جانشین یامرز» و «اوصّر: حمایت کن» است.[3] این نام در زبان فارسی و عربی به صورت برگردان آوایی «نبوکدنزر» هم آمدهاست. نام او در منابع به شکلهای زیر نیز آمدهاست: نبوکد نصّر، نبوکد ناصر، نبودکد نزر[و]، نبوکذ نصّر، نِبُوخَذنِصَّر، نبوخدنصر، نبوخدناصر، نبوخدراصر(Nebuchadrezzer)، بوخت نرسی و بختنسر.[4]
پانویس
- هنریک ساموئل نیبرگ (۱۳۹۰)، دستورنامه پهلوی، اساطیر، شابک ۹۷۸۹۶۴۳۳۱۱۳۱۵
- تفسیر جلاءالأذهان و جلاءالأحزان، ج ۵، ص ۲۵۳
- دائرةالمعارف قرآن کریم، ج ۵، مدخل بخت نصر
- بخت النصر
منابع
- سیری در تاریخ ایران باستان. فریدون شایان. ۱۳۵۱
- تاریخ ماد. دیاکونوف. ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر امیرکبیر.
- مرتضی راوندی. تاریخ اجتماعی ایران. (جلد ۱) ۱۳۵۴
- واکافتی تطبیقی پیرامون کیستی ذوالقرنین (کوروش کبیر)
- وبگاه http://www.crystalinks.com/babylon.html
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بخت نصر موجود است. |