کتایون

کتایون بنا بر شاهنامه فردوسی و مجمل التواریخ و القصص همسر گشتاسپ، از پادشاهان نامدار کیانی و مادر اسفندیار بوده‌است که نام دیگرش را ناهید گفته‌اند.

کتایون
اطلاعات کلی
نامکتایون
نام‌های دیگرناهید
منصبشهبانو
لقبمهشید
نژادرومی
ملیتروم
خانواده
نام پدرقیصر روم
همسرگشتاسپ
پسرانفرشیدورد پسر گشتاسپ، پشوتن، شیدسب
دخترانهمای، مه‌آفرید،

کتایون دختر قیصر روم بوده‌است:

چو بشنید قیصر بر آن برنهادکه دخت گرامی به گشتاسپ داد

بنا بر شاهنامه فردوسی نام اصلی کتایون ناهید بود، که پدر او را به نام کتایون می‌خواند:

پس از دختر نامور قیصراکه ناهید بُد نام آن دخترا
کتایونش خواندی گرانمایه شاهدو فرزندش آمد چو تابنده ماه[1]

کتایون در شاهنامه

وقتی که کتایون به سن بلوغ رسید پدرش قیصر روم جماعتی از بزرگان و پهلوانان را از اطراف و اکناف در کاخ خویش جمع کرد تا شوهری شایسته برای دخترش برگزیند. کتایون یک به یک از پهلوانان سان دید امّا قبلاً خواب مردی بالا اختر که موجب مباهات کشور روم خواهد شد، دیده بود و اینک از میان حضار در جستجوی همان مرد بود. مردان انجمن نظر کتایون را جلب نکرد روز به پایان رسید امّا قیصر اعلان نمود همه مردان شایسته به قصر او بیایند تا کتایون یکی را شوی خود برگزیند. مرد دهقانی میزبان گشتاسپ در روم بود چون خبر قیصر را شنید، گشتاسپ را تشویق نمود تا در مجلس قیصر حضور یابد بلکه تاج و تخت مهی را کسب نماید.

چو بشنید گشتاسپ با او برفتبه ایوان قیصر خرامید تفت
به بیغوله‌ای شد فرود از مهانپر از درد بنشست خسته نهان
برفتند بیدار دل بندگانکتایون و گل‌رخ پرستندگان
همی گشت بر گرد ایوان خویشپسش بخردان و پرستار پیش
چو از دور گشتاسپ را دید گفتکه آن خواب سر برکشید از نهفت[2]

ریشه نام

کَتایون از نام‌های فارسی زنانه است.

پانویس
  1. شاهنامه فردوسی، تصحیح جلال خالقی مطلق، انتشارات سخن، جلد دوم، صفحه 40، بیت شماره 30
  2. شاهنامه. جلد ششم. پادشاهی لهراسپ، ص ۳۵۰
  • ^  بهمن‌نامه چاپ مول (شاهنامه فردوسی LXVIII، ۱)
  • ^ (یوستی: نامنامه ایرانی ص ۱۵۹)
  • ^  بهمن‌نامه چاپ مول (شاهنامه فردوسی LXVIII، ۱)
  • ^ (یوستی: Ahadina ص ۱۵۹)

منابع
  • حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.
  • فرهنگ فارسی دکتر معین، اعلام (غ تا ی)، ص ۱۵۴۸.
  • http://www.vajehyab.com/dehkhoda/کتایون
  • KATĀYUN
  • Katayoon

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.