اشکبوس
اَشکبوس نام یکی از پهلوانان شاهنامه فردوسی است. او مبارزی کشانی است که به افراسیاب در جنگ با ایرانیان کمک کرد.[1]
اشکبوس | |
---|---|
از پهلوانان شاهنامه | |
نام | اشکبوس |
نام کامل | اشکبوسکشانی |
در داستان کاموسکشانی (جنگ کاموس) افراسیاب او را به کمک پیران ویسه فرستاد. رستم پیاده با او رزم کرد و با تیری او را کشت. «رزم رستم و اشکبوس» بیشتر از هر چیزی نماد پایان دورهٔ اشکانیان و آغاز دورهٔ ساسانیان است.
خاستگاه نامگذاری
وجه تسمیه اشکبوس به صورت زیر است :
اشک می تواند سه معنی داشته باشد :
1- اَرشک : اَشک یا ارشک به معنای پهلوان
2- اَشک : مایعی که از غدد اشکی در چشم ترشح میشود .
3- عشق و خواستن :اشک یا اسک ( ask ) به معنای خواستن ، اشک یا عشق زیرا کلمه ی عشق از ابدال ask به معنای خواستن پدید آمده است پس می توان گفت در این جا نیز همان ابدال صورت گرفته با این تفاوت که حرف ک به ق تبدیل نشده است .
بوس نیز می تواند به سه صورت معنی داشته باشد :
1- بُس : یا همان پُس به معنای پسر یا فرزند پسر
2- کَبوس : کبوس یا کبوث یا کبوت یا همان کبود
3- بوس : یا همان ماچ و موچ
حال با تلفیق های مختلف هر یک از معانی های بالا با تعبیر های مختلف می توان اشکبوس را به صورت های مختلف معنا کرد . به عنوان مثال میر جلالالدین کزازی در کتاب نامه باستان (جلد اول چاپ انتشارات سمت) اشکبوس را به صورت فرزند پهلوان معنا کرده است .[2]
جستارهای وابسته
پانویس
- Dj. Khaleghi-Motlagh. «ĀŠKBŌS». ایرانیکا. دریافتشده در ۵ مارس ۲۰۱۶.
- لغتنامه دهخدا، اشکبوس
منابع
- حسین، الهی قمشهای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.