آرمین (شاهنامه)
آرمین یا ارمین یا کی آرمین(به انگلیسی: Kei armin)، در شاهنامه نام چهارمین پسر کیقباد است. آرمین از نژاد فریدون شمرده شدهاست. حکیم فردوسی، در بیتی از شاهنامه اینگونه از کی آرمین یاد کردهاست:
چهارمین کی آرمین بودیش نام | سپردند گیتی به آرام و کام[1] |
آرمین | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
نام | آرمین |
نام کامل | کی آرمین |
نامهای دیگر | آرش، کیآرش |
منصب | شاهزاده |
نژاد | ایرانی |
دودمان | کیقباد |
کشور | ایران |
سایر اطلاعات | |
خانواده |
پیشینه آرمین شاهنامه
همچنین در برخی از نسخهها بجای آرمین، آرش آمده است
نخستین چو کاووس با آفرین | کی آرش دوم و دگر کی پشین | |
چهارم کجا آرشش بود نام | سپردند گیتی به آرام و کام |
میترا مهرآبادی در شرح شاهنامه اینگونه نوشته است
آرش Arash که حکیم فردوسی بر حسب اقتضای شعری به این صورت آوردهاست، در اصل (کِی) اَرْشَن Arshan بودهاست به معنای نَر یا اسب نَر .
این نام به صورتهای کی آرش، کیرش، قیرش و قیوس در آثار مورخان اسلامی تحریف شدهاست. اما نام کینشین که توسط حکیم فردوسی ذکر شدهاست، در اصل (کی) پیسینَ Pisina بودهاست که به صورتهای پشین، فاشین و پیشین تحریف شدهاست. دانشنامه ایرانیکا پیسینه در اوستا و پیشین در پارسی میانی را ریشه افشین در فارسی معاصر میداند.
نام پسر آخر در روایت حکیم فردوسی (کی) ارمین Armin است که در سنت پارسیان بجای نام او نام بیَرْشَن Byaran آمده است که البته هیچگونه شباهتی هم به نام ارمین ندارد و شاید به معنای دارنده دو اسب نر باشد. ر. ک.[2][3][4][5][6][7][8][9][10]
پانویس
- پارسی نگاشتهٔ شاهنامهٔ فردوسی، صفحه: ۷۳۹
- بندهش، ص 150 پورداود، یشتها، ج 2، ص 227- 225
- دینوری
- الاخبار الطوال، ص 36
- تجارب الامم فی اخبار ملوک العرب و العجم، ص 96
- طبری، تاریخ طبری، ج 2، ص 370
- بلعمی، تاریخ بلعمی، ج 1، ص 523
- گردیزی، زین الاخبار، ص 44- 43
- ابن خلدون، العبر، ج 1، ص 178
- برهان قاطع، ماده آرش و ارمین و پشین 253 252 30 29 27. P, hcubnemaN, sehcsinarI, itsuJ.
منابع
- پارسی نگاشتهٔ شاهنامه، نگارش: فرانک دوانلو، انتشارات آهنگ قلم، چاپ سوم، ۱۳۸۷ (با اندکی تغییر)
- شاهنامه فردوسی. از نسخه مسکو. نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵