لطف‌الله صافی گلپایگانی

لطف‌الله صافی گلپایگانی (زادهٔ ۳۰ بهمن ۱۲۹۷ در گلپایگان) فقیه ، مجتهد و از مراجع تقلید شیعه امامیه است که در قم اقامت دارد.

لطف‌الله صافی گلپایگانی
رخ‌نگاره‌ای از صافی گلپایگانی(آبان۱۳۹۵)
اولین دبیر شورای نگهبان
مشغول به کار
آذر ۱۳۵۹ – تیر ۱۳۶۷
قائم مقامحسین مهرپور
محسن هادوی
خسرو بیژنی
پس ازمحمدرضا مهدوی کنی (سرپرست)
پیش ازمحمد محمدی گیلانی
عضو شورای نگهبان
دوره‌های اول و دوم
مشغول به کار
۲۶ تیر ۱۳۵۹ – ۴ تیر ۱۳۶۷
گمارندهسید روح‌الله خمینی
دبیرمحمدرضا مهدوی کنی (سرپرست)
خودش
پیش ازمحمد یزدی
نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی
مشغول به کار
۲۸ مرداد ۱۳۵۸ – ۲۴ آبان ۱۳۵۸
همکار مرتضی حائری یزدی
حوزه انتخاباتیاستان مرکزی[1]
اکثریت۲۵۶٬۱۱۵ (۶۰٫۷٪)[1]
اطلاعات شخصی
زاده۳۰ بهمن ۱۲۹۷ ‏(۱۰۲ سال)[2][3][4]
گلپایگان، ایران
ملیتایرانی
پدرمحمدجواد صافی گلپایگانی
خویشاوندانعلی صافی گلپایگانی (برادر)
سید محمدرضا گلپایگانی (پدرزن)
اقامتگاهقم، ایران
پیشهفقیه
تخصصاجتهاد
دیناسلام (شیعه)
وبگاهوبگاه رسمی
پیشینه فقهی
دیناسلام
مذهبشیعه دوازده‌امامی
محل تحصیلحوزه علمیه قم
حوزه علمیه نجف
استادان
آثارمنتخب الاثر فی الامام الثانی عشر
امامت و مهدویت
التعزیر؛ أنواعُه و ملحقاتُه
پرتوی از عظمت حسین
شهیدِ آگاه
بیان الاصول
فقه الحج و الصلاة
لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب
نگرشی بر فلسفه و عرفان

زندگی‌نامه

پدر او ملا محمدجواد صافی گلپایگانی (۱۲۴۹–۱۳۳۷ خورشیدی) و مادرش فاطمه خانم، دختر مجتهدی به نام آخوند محمدعلی بود.[5][6] آخوند محمدعلی، هم‌بحث میرزای شیرازی بوده‌است. علی صافی گلپایگانی برادر او بود. لطف‌الله صافی گلپایگانی همچنین داماد سید محمدرضا گلپایگانی است که بر پیکر وی نیز نماز میت اقامه کرده بود. لطف‌الله صافی اکنون از مراجع طراز اول شیعه به‌شمار می‌رود.[7] وی به خاطر نوشتن کتاب التعزیر؛ أنواعُه و ملحقاتُه، که یک کتاب فقهی است، برندهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، و به خاطر نوشتن کتاب پرتوی از عظمت حسین، برندهٔ کتاب سال ولایت گردیده‌است.[8] وی همچنین به‌دلیل نوشتن همین کتاب در سال ۱۳۸۱ به‌عنوان خادم برگزیدهٔ فرهنگ مکتوب عاشورا ازسوی وزارت ارشاد شناخته شد.[9] او برگزیدهٔ هفتمین همایش دکترین مهدویت به‌خاطر تألیف کتاب منتخب الاثر است.[10]

تحصیلات

صافی گلپایگانی ابتدا در گلپایگان، کتب پایهٔ ادبیات عرب را نزد ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آموخت و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح نزد پدر فراگرفت. در سال ۱۳۶۰ قمری گلپایگان را ترک کرد و به حوزه علمیه قم رفت. وی چند سال بعد به نجف رفت و در آنجا نیز از استادان آن حوزه، برای یک سال بهره‌مند شد. پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال، در مجلس درس سید حسین طباطبایی بروجردی شرکت جست و نیز یکی از مشاورین ویژه و اصحاب خاص استفتاء او گشت. بروجردی، پاسخگویی به سؤالات مهم و حساسی از فقه و کلام شیعی و نیز نگارش کتابی دربارهٔ مهدویت را که منتخب الاثر نام گرفت، به لطف‌الله صافی واگذار کرد.

از اساتیدش در قم سید محمدتقی خوانساری، سید محمد حجت کوه‌کمری، سید صدرالدین صدر، سید حسین طباطبایی بروجردی و در نجف محمدکاظم شیرازی، سید جمال‌الدین گلپایگانی و محمدعلی کاظمی را می‌توان نام برد.

فعالیت سیاسی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در سال ۱۳۵۸ به‌عنوان عضو مجلس خبرگان اول، انتخاب و در سال ۱۳۵۹ از سوی سید روح‌الله خمینی به عضویت شورای نگهبان منصوب شد و هشت سال دبیر شورای نگهبان بود.[11]

نظرات

وی در زمرهٔ روحانیون عالی‌رتبه‌ای است که تأکید فراوان بر تفکیک جنسیّتی در جامعه و به‌ویژه در دانشگاه‌ها داشته‌است. در پاسخ به یک استفتاء وی ابراز داشته که مسئولان جمهوری اسلامی باید از مخارج غیرضروری بکاهند و هزینه‌های تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها را هرچه باشد تأمین کنند.[12]

در اردیبهشت سال ۱۳۹۱، وی در پاسخ به یک استفتاء حکم ارتداد افرادی که اقدام به توهین به اهل بیت در قالب انتشار مطالب طنز حول شخصیت ائمهٔ شیعه می‌نمایند را صادر نموده‌است. این فتوا که بدون ذکر نام صادر شده بود توسط خبرگزاری فارس به شاهین نجفی نسبت داده شد. درحالی‌که صافی بدون نام بردن از شخص خاصی این فتوا را دو هفته قبل از انتشار آهنگی رپ از شاهین نجفی به نام نقی صادر کرده بود. شاهین نجفی نیز در مصاحبه با دویچه وله به این نکته اشاره کرد.[13]

وی بعد از بازی‌های آسیایی ۲۰۱۰ گوانگ ژو در واکنشی به اعزام ورزشکاران زن به خارج از کشور گفت: اعزام ورزشکاران زن مایهٔ شرمساری است و باید از آن جلوگیری کرد.[14]
در مهرماه ۱۳۹۵، صافی گلپایگانی خواهان جلوگیری از برگزاری کنسرت در شهر قم شد، وی دلیل این درخواست را حفظ حرمت قم اعلام کرد.[15]

نقد یا رد عرفان

صافی گلپایگانی بر عرفان انتقاد شدید وارد می‌کند و حتی در مواردی به عُرَفا و احوال آن‌ها طعن وارد می‌کند. وی در جلسه‌ای وقتی در صحبت‌های مجتهدی تهرانی در حضور او اشاره به نام مولوی می‌رود، مولوی را با عبارت «علیه ما علیه» یاد می‌کند و در ادامه وقتی نام حسن‌زاده آملی (عارف معاصر ایرانی) برده می‌شود همین عبارت را تکرار می‌کند. در لغت‌نامه دهخدا آمده‌است: «چون نام کسی را برند که اعمال یا عقاید نانیکو داشته‌است و نخواهند آشکارا او را نفرین و لعن کنند یا در جایی گویند که در نفرین و آفرین به کسی دودل و مردد باشند، گویند: علیه ما علیه»[16]

وی در اظهارنظری مکاشفه که از شئون و حالات بیّن در عرفان است و بزرگان عرفان مانند بهجت، حسن‌زاده و… دربارهٔ تحقق آن سخن‌ها دارند را ادعا، خوابگونه و مصنوعی نامید و پیگیری این امور را ضایع کردن عمر دانست و مکاشفه واقعی را دیدن و تفکر [استدلالی] در شگفتی‌های آفرینش دانست.[17] در همین راستا از دیرباز تا کنون بعضی از فقها و مراجع تقلید مانند وحید بهبهانی، بروجردی، سید علی سیستانی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی و مکارم شیرازی نیز انتقاداتی اساسی بر عرفان وارد می‌کنند و در مواردی این انتقادات به رد عرفان تعبیر می‌شود.

تألیفات

وی بیش از یک‌صد اثر و ده‌ها نوشتار به زبان‌های فارسی و عربی تألیف کرده‌است.[18][19] این مرجع تقلید، در حوزه مباحث امامت و مهدویت از پژوهشگران شیعی و از پیشکسوتان مهدوی پژوهی است. منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر از آثار معروف اوست.

جستارهای وابسته

پانویس‌ها و منابع
  1. راهنمای استفاده از صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهائی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. ۴. مجلس شورای اسلامی. ۱۳۶۸. ص. ۳۶۸.
  2. «فقهای سابق شورای نگهبان». وبگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲ اکتبر ۲۰۱۶.
  3. «صافی گلپایگانی». شبکه اجتهاد. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲ اکتبر ۲۰۱۶.
  4. «زندگینامه: لطف اللّه صافی گلپایگانی». همشهری آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲ اکتبر ۲۰۱۶.
  5. «زندگی‌نامهٔ پدر در وبگاه رسمی صافی گلپایگانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳.
  6. زندگی‌نامهٔ پدر در وبگاه اطلاع‌رسانی حوزه
  7. وبگاه جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم
  8. وبگاه آیت‌الله العظمی صافی
  9. وبگاه روزنامهٔ ایران
  10. معرفی برگزیدگان همایش دکترین مهدویت
  11. «وبگاه شورای نگهبان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئن ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۰۹.
  12. «آیت الله صافی گلپایگانی: کمیته امداد امام خمینی (ره) بر کاهش فقر و معضلات اجتماعی متمرکز شود». خبرگزاری تسنیم. ۸ مهر ۱۳۹۴.
  13. مصاحبه-سی-دقیقه-ایِ-دویچه-وله-فارسی-گپی-با-شاهین-نجفی-به-مناسبت-انتشار-کتاب خبرنت
  14. «خبرگزاری آفتاب». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۰.
  15. «آیت‌الله صافی گلپایگانی خواهان جلوگیری از برگزاری کنسرت در قم شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۸ مهر ۱۳۹۵.
  16. کلیپ:بهترین واژه‌ای که می‌توان برای فلاسفه و عرفای شیعه استفاده کرد! بایگانی‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine پایگاه خبری تحلیلی برهان
  17. پاسخ حضرت آیت‌الله صافی در جواب نامهٔ یک جوان/ مکاشفه حقیقی کدام است؟ چه کسانی اهل مکاشفه هستند؟ شفقنا
  18. خانه کتاب. «فهرست کتاب‌های پدیدآور: لطف‌الله صافی گلپایگانی (صفحه۱)». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۵.
  19. خانه کتاب. «فهرست کتاب‌های پدیدآور: لطف‌الله صافی گلپایگانی (صفحه۲)». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۵.
  20. «بخش آثار وبگاه آیت‌الله العظمی صافی». بایگانی‌شده از اصلی در 5 ژانویه 2020. دریافت‌شده در 12 اكتبر 2009. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)

منابع
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به لطف‌الله صافی گلپایگانی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
مناصب سیاسی
پیشین:
محمدرضا مهدوی کنی
سرپرست		 دبیر شورای نگهبان
۱۳۵۹ – ۱۳۶۷		 پسین:
محمد محمدی گیلانی
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.