آش جوش پره
آش جوشپره یا جوش‌بره[1] یا جوشواره آشی است که در خراسان و بویژه در شهرهای گناباد، فردوس، سبزوار،[2] قائن تهیه می‌شود. بیهقی در کتابش تاریخ بیهقی از این غذا نام برده‌است. این آش بعلت فرایند طبخ زمان بر و دشواریهایش، امروزه بیشتر در مراسمات گروهی و جمع‌های خانوادگی رواج دارد و خانه‌های بومگردی نیز در خراسان آن را ارایه می‌کنند. این آش در در دی ۱۳۹۹ در فهرست آثار معنوی ایران به ثبت رسید.[3][4]
روش درست کردن
خمیر را پهن کرده و به صورت برگ (ورق) درمی‌آورند و میانش را با پیاز خوردشده و عدس و نخود پخته‌شده و له‌شده و ادویه پر می‌کنند. اخیراً بخاطر غنی‌سازی، گوشت و گردو نیز اضافه می‌کنند و برگ خمیر را روی همدیگر به صورت مثلث یا مستطیل تا می‌زنند و محکم بر روی هم فشار می‌دهند تا باز نشود. عدس و نخود باید از قبل پخته شده باشد و بعد آن را با سایر ادویه‌جات و سبزی‌ها مخلوط کرده و داخل ورق‌های خمیر بگذارند. سپس آن را در داخل آب جوش می‌گذارند تا پخته شود. در پایان بعد از جوش افتادن آش مقداری کشک سابیده نیز به آن اضافه می‌کنند.[5] شباهت زیادی به سمبوسه دارد که پس از آماده کردن و گذاشتن مواد (کوبیده نخود-پیاز- سبزیجات) و با تا کردن لایه‌های خمیر روی همدیگر و فشردن، آن را در آب جوش می‌انداختند و آشی درست می‌شد که به آن آش جوش پره می‌گفتند اما امروزه به جای پختن سمبوسه (جوش پره) در آب بعضی خانواده‌ها آن را در روغن سرخ می‌کنند و این شیوه امروزه در بیشتر نقاط جهان رایج است. غذای چینی جیائوزی و در ژاپن گیوزا بسیار شبیه آش جوشپره است. تفاوت عمده در مواد است که در ژاپنی و چینی گاهی گوشت هم اضافه می‌کنند.[6]
جستارهای وابسته
منابع
- «جوش‌بره». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
- ریحانه ریاحی. «تهیه ی آش جوش بُره سبزواری». اسرارنامه. دریافت‌شده در ۱۱ فروردین ۱۴۰۰.
- «جوش پره و نان تفتون گناباد در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسید». ایرنا. ۱۷ دی ۱۳۹۹.
- آش جوشپره، مجله دریای پارس، parssea، 1394
- در باب طباخی و صنعت آن، به کوشش ایرج افشار، انتشارات سروش، ۱۳۶۰
- آش جوشپره، مجله دریای پارس، parssea، 1394
پیوند به بیرون
 |
کتاب آشپزی ویکی‌کتاب یک دستور آشپزی در این رابطه دارد: |