انوار درخشان در تفسیر قرآن
انوار درخشان در تفسیر قرآن کتابی است در هجده جلد تألیف سید محمد حسینی همدانی نجفی (متولد ۱۳۲۲ ق) به زبان فارسی در تفسیر قرآن. این تفسیر شیعی با تلفیقی از روش‌های فلسفی، عرفانی، اخلاقی و نقلی در طی ۲۴ سال[1] نگاشته شده‌است.[2]
مولف
سید محمد حسینی همدانی نجفی در سال 1322 قمری در نجف به دنیا آمد. پدرش از شاگردان آخوند خراسی و سیدمحمد کاظم یزدی بوده است. سیدمحمد در سال 1330 به همدان رفت و وارد حوزه علمیه شد. در سال 1343 به نجف رفته و نزد سیدمحمد هادی میلانی و عماد رشتی سطوح را گذراند. سپس در سال 1345در کلاس اصول میرزا محمد حسین نائینی شرکت کرد و با دختر وی ازدواج نمود. وی پس از شرکت در کلاس های محمدحسین غروی اصفهانی، سیدحسین بادکوبه ای ضیاء عراقی، محمدکاظم شیرازی و اخلاق سیدعبدالغفار مازندرانی به همدان بازگشت در آنجا به تدریس و امامت نمازجماعت در مسجد کولانج را به عهده گرفت و کتب زیادی در زمینه اصول، حدیث و تفسیر نوشت.وی در سال 1375 شمسی در همدان فوت کرد و پیکرش در مشهد حرم علی ابن موسی الرضا دفن گردید.[3]
ساختار
نویسنده ابتدا چند آیه وابسته به یکدیگر را آورده و سپس خلاصه ترجمه آنها را می‌نویسد. آنگاه به شرح آنها می‌پردازد و رابطه آنها را با آیات قبلی و بعدی بیان می‌کند. سپس آیه را از نظر ادبی، صرف و نحو، بلاغت و لغات تحلیل می‌کند. نویسنده در پایان به احادیثی که گواهی بر روش تفسیر وی هستند یا توضیح بیشتری در مورد آیه می‌دهند می‌پردازد.[4]
ویژگی ها
از ویژگی های این تفسیر توجه به اخبار و روایات تفسیری اهل بیت می باشد. همچنین در بعضی از موارد به توضیحات لغوی و نحوی و بیان لطایف و اشارات درباره آیه ها پرداختهاست.[3]
مخاطبین کتاب
به گفته برخی منابع «مخاطبان تفسیر، افراد آگاه و آشنا با اصطلاحات علوم اسلامی و ادبیات عرب و اهل مطالعه در رشته تفسیراند، نه توده مردم»[5]
سید عاطفه قرشی کتابی در «بررسی مبانی و روش‌شناسی» این تفسیر نگاشته‌است.[6]
چاپ
این تفسیر در هجده جلد به اهتمام محمدباقر بهبودی در تهران انتشار یافت.[3]
نرم‌افزار
کتابخانه مجلس ایران در سال ۱۳۹۱ خبر از انتشار نرم‌افزار این تفسیر را داده‌است.[7]
منابع
- «خبر گزاری رسا». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۵ ژوئیه ۲۰۱۴.
- مجله حوزه، تیر 1385، شماره 24، علی اسعدی ، صفحه 28
- «حسینی همدانی سیدمحمد». دانشنامه جهان اسلام.
- مجله بینات، سال پنجم، بهار1377، در ص26-51
- مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- «خانه کتاب». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۵ ژوئیه ۲۰۱۴.
- کتابخانه مجلس
- کتابخانه جانباز شهید علامه ملاعباس لطفیان سرگزی در روستای قائم آباد شهرستان زابل
- دارالقرآن آیت الله سید جواد حسینی تبریزی خامنه ای