تفسیر تسنیم

تفسیر تسنیم از تفاسیر شیعی قرآن به زبان فارسی، تألیف عبدالله جوادی آملی است که بر پایه ی شیوه ی تفسیری علامه طباطبایی در تفسیر المیزان نگاشته شده و در شمار «تفاسیر قرآن به قرآن» جای دارد. روش مؤلف، ذکر آیه یا آیات مورد نظر و بررسی آنها طی چهار مرحله‌است: «گزیده تفسیر»، «تفسیر آیه»، «لطایف و اشارات» و «بحث روایی». عنوان تسنیم، مأخوذ از آیه ۲۷ سوره مطففین در قرآن و نام چشمه‌ای در بهشت است.

تفسیر تسنیم
تفسير تسنيم،جلد اول
نویسنده(ها)عبدالله جوادی آملی
کشورقم
زبانفارسی
موضوع(ها)تفسیر شیعی قرآن
ناشرمرکز نشر اسراء
شابکشابک ‎۹۶۴−۵۹۸۴−۳۷−۸

مولف

عبدالله جوادی آملی فرزند میرزا ابوالحسن آملی در سال 1312 شمسی در آمل به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و دروس حوزوی راتا مرحله سطح در زادگاه خود گذراند و سپس راهی تهران شد و برای پنج سال نزد استادانی همچون محمدتقی آملی، علامه شعرانی، فاضل تونی، محی الدین الهی قمشه ای و فشارکی دروس فقه، اصول، فلسفه و عرفان را یاد گرفت. در سال 1324 به قم رفت و نزد شخصیت هایی چون بروجردی، محقق دادماد، میرزاهاشم آملی، محمدحسین طباطبایی و روح الله خمینی به دروس عالی حوزه پرداخت.[1]

تاریخچه نگارش

تدریس تفسیر تسنیم از پاییز سال 1361 شمسی آغاز شد[2] و خرداد سال 1399 با سوره ناس پایان یافت.[3] اما انتشار آن از سال 1375 آغاز شد.[4] و تا سال 1399 جلد 56 آن شامل آیات 1 الی 77 سوره انبیاء به چاپ رسیده است.[2]

روش شناسی

در تفسیر تسنیم سه روش تفسیری استفاده شده است. قرآن به قرآن، قرآن به سنت، قرآن به عقل.

در روش قرآن به قرآن با استفاده از آیات دیگر آن را تفسیر میکند. در روش قرآن به سنت مولف با استفاده از روایات به شان نزول، تطبیق، شرح، تقیید و تخصیص آیات می پردازد. در قرآن به عقل از گرایش های ادبی، کلامی، فقهی، فلسفی، عرفانی و اجتماعی بهره می برد.[4]

مبنای تفسیر

اصول کلی و زیرساخت های مولف در تفسیر به شرح ذیل می باشد:[4]

حیانی بودن الفاظ قرآن

جوادی آملی با استناد به آیه 82 سوره نساء معتقد است اگر قرآن از جانب غیر بود قطعا در آن اختلافات زیادی یافت میشد، زیرا بشر از جهل و سهو و نسیان در امان نیست. وی همچنین قرآن را از جنبه های مختلفی مثل فصاحت و بلاغت، هماهنگی آیات و اخبار غیبی آن هم از کسی که درس نخوانده است معجزه می داند. [4]

زبان قرآن

مولف زبان قرآن را نه زبان رمز، نه زبان سمبلیک و نه زبان علم و ادب و عرف بلکه زبان فطرت می داند. وی زبان فطرت را میان انسان ها مشترک می داند و معتقد است قرآن بر اساس همین فرهنگ با انسان ها سخن گفته است. [4]

ظهر و بطن

جوادی آملی به ظهر و بطن قرآن به عنوان یک مبنای تفسیر اعتقاد دارد و معتقد است که ظواهر قرآن را مقداری آشنایی و ممارست با لغات عربی می توان فهمید. اما قرآن باطنی هم دارد که غواصان متبحر باید به سراغ آن بروند.[4]

شیوه نگارش

جوادی آملی برای نگارش از شیوه ای ابتکاری بهره برده است. مفسر ابتدا آیه یا آیاتی را که دارای پیوستگی معنایی هستند در کنار هم می آورد سپس در پخش تفسیر خود را ارائه میدهد: گزینه تفسیر، تفسیر، لطایف و اشارات، بحث روایی.[1]

مفسر با این سبک تلاش کرده است تا تفسیر خود را در چند سطح به فراخور طبقات مختلف ارائه نماید:

گزیده تفسیر

در این بخش خواننده می تواند مراد آیات خود را بصورت ساده متوجه بشود بی آنکه بخواهد نکات ادبی را بداند یا وارد گفتگوهای روایی شود.

تفسیر

در این بخش مولف از ادبیات عرب و منابع مربوط به آن به وفور استفاده کرده و ابتکار و اجتهاد خود را نیز بکار برده است.

لطایف و اشارات

این بخش که اجتهادی ترین بخش تفسیر است با استفاده از عرفان نظری و عملی و فلسفه نوشته شده است.

بحث روایی

مولف در آخرین بخش روایات مربوط به آیه را طبقه بندی کرده و سپس بصورت اجتهادی جمع بندی می پردازد.[1]

اثر برگزیده آیسیسکو

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان کنفرانس اسلامی آیسیسکو در سال ۱۳۸۵ تفسیر تسنیم را به عنوان «تحقیق برتر در عرصه مطالعات اسلامی و قرآنی» برگزید.

در پیام مدیر دفتر منطقه‌ای آیسیسکو در تهران (مدیر المکتب الإقلیمی للإیسیسکو بطهران) آمده است: «جناب آیت الله، علامه عبدالله جوادی آملی افتخار دارم که تهنیت و تبریک خود را به مناسبت انتخاب شما به عنوان یکی از سه مؤلّف برجسته در جهان اسلام در عرصهٴ پژوهش‌های اسلامی در سال ۲۰۰۶ از سوی آیسسکو و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تقدیم کنم. این انتخاب برای ارج نهادن و قدردانی از کتاب ارزشمند شما، تفسیر تسنیم است. بر فرزانگان و فضیلت مندان پوشیده نیست که جناب‌عالی از برجسته‌ترین اساتید کم‌نظیر در جهان اسلام به شمار می‌آیید و بحمدالله با نبوغ و خلاقیت فاخر و نمونه و با نهایت دقت و درایت توانستید ظرایف دانش‌های فلسفه، عرفان و کلام را فراگیرید و همه آن‌ها را در خدمت کتاب نور [قرآن] به کار برید. چنین توفیقی گوارایتان باد.»[5]

مشخصات کتاب

تاکنون (مرداد ۱۳۹۹) 56 جلد از این تفسیر منتشر شده‌است. به‌گفتهٔ علی اسلامی، سرویراستار این تفسیر، قرار است تفسیر ۱۵ جزء نخست قرآن در ۵۰ جلد منتشر و ۱۵ جزء بعدی نیز در ۳۰ جلد منتشر شود چرا که تبیین بسیاری از موضوعات تفسیری که در ۱۵ جزء نخست است ، نیاز به تکرار آن‌ها در ۱۵ جزء دوم را مرتفع می‌کند.[6] این تفسیر مفصل‌ترین تفسیری است که در تاریخ اسلام نگاشته شده است.

جلدتفسیر آیاتتاریخ انتشار
جلد اولمقدمه و سوره حمد۱۳۷۸
جلد دومآیات ۱ تا ۲۹ سوره بقره۱۳۷۸
جلد سومآیات ۳۰ تا ۳۹ سوره بقره۱۳۸۰
جلد چهارمآیات ۴۰ تا ۶۱ سوره بقره۱۳۸۱
جلد پنجمآیات ۶۲ تا ۱۰۳ سوره بقره۱۳۸۲
جلد ششمآیات ۱۰۴ تا ۱۲۶ سوره بقره۱۳۸۳
جلد هفتمآیات ۱۲۷ تا ۱۵۷ سوره بقره۱۳۸۴
جلد هشتمآیات ۱۵۸ تا ۱۷۳ سوره بقره۱۳۸۵
جلد نهمآیات ۱۷۴ تا ۱۹۵ سوره بقره۱۳۸۵
جلد دهمآیات ۱۹۶ تا ۲۱۷ سوره بقره۱۳۸۵
جلد یازدهمآیات ۲۱۸ تا ۲۵۲ سوره بقره۱۳۸۶
جلد دوازدهمآیات ۲۵۳ تا آخر سوره بقره؟
جلد سیزدهمآیات ۱ تا ۳۰ سوره آل عمران۱۳۸۷
جلد چهاردهمآیات ۳۱ تا ۸۵ سوره آل عمران؟
جلد پانزدهمآیات ۸۶ تا ۱۵۰ سوره آل عمران؟
جلد شانزدهمآیات ۱۵۱ تا ۲۰۰ سوره آل عمران۱۳۸۸
جلد هفدهمآیات ۱ تا ۱۶ سوره نسا۱۳۸۸
جلد هجدهمآیات ۱۷ تا ۴۲ سوره نسا۱۳۸۹
جلد نوزدهمآیات ۴۳ تا ۹۴ سوره نسا۱۳۸۹
جلد بیستمآیات ۹۵ تا ۱۲۶ سوره نسا۱۳۸۹
جلد بیست و یکمآیات ۱۲۷ تا ۱۷۶ سوره نسا و ۱ تا ۳ سوره مائده۱۳۸۹
جلد بیست و دومآیات ۴ تا ۵۰ سوره مائده؟
جلد بیست و سومآیات ۵۱ تا ۱۰۰ سوره مائده۱۳۹۰
جلد بیست و چهارمآیات ۱۰۱ تا ۱۲۰ سوره مائده و ۱ تا ۲۸ سوره انعام۱۳۹۰
جلد بیست و پنجمآیات ۲۵ تا ۷۳ سوره انعام۱۳۹۰
جلد بیست و ششمآیات ۷۴ تا ۱۱۷ سوره انعام۱۳۹۱
جلد بیست و هفتمآیات ۱۱۸ تا ۱۶۵ سوره انعام۱۳۹۲
جلد بیست و هشتمآیات ۱ تا ۴۹ سوره اعراف۱۳۹۲
جلد بیست و نهمآیات ۵۰ تا ۱۲۶ سوره اعراف۱۳۹۲
جلد سی‌امآیات ۱۲۷ تا ۱۷۱ سوره اعراف۱۳۹۲
جلد سی و یکمآیات ۱۷۲ تا ۲۰۶ سوره اعراف۱۳۹۳
جلد سی و دومآیات ۱ تا ۶۴ سوره انفال۱۳۹۳
جلد سی و سومآیات ۶۴ تا آخر سوره انفال و ۱ تا ۳۸ سوره توبه۱۳۹۳
جلد سی و چهارمآیات ۳۸ تا ۷۸ سوره توبه۱۳۹۳
جلد سی و پنجمآیات ۷۸ تا آخر سوره توبه۱۳۹۴
جلد سی و ششمآیات ۱ تا ۵۷ سوره یونس۱۳۹۴
جلد سی و هفتمآیات ۵۷ تا آخر سوره یونس و ۱ تا ۱۴ سوره هود۱۳۹۴
جلد سی و هشتمآیات ۱۵ تا ۶۰ سوره هود۱۳۹۵
جلد سی و نهمآیات ۶۰ تا آخر سوره هود۱۳۹۵
جلد چهلمآیات ۱ تا ۴۹ سوره یوسف۱۳۹۵
جلد چهل و یکمآیات ۵۰ تا ۱۱۱ سوره یوسف۱۳۹۵
جلد چهل و دومآیات ۱ تا ۳۵ سوره رعد۱۳۹۵
جلد چهل و سومآیات ۳۶ تا ۴۳ سوره رعد۱۳۹۵

پانوشت‌ها
  1. مجله تخصصی پژوهش های قرآنی، سال چهارم، شماره53، بهار 1387، صفحه15 و 20.
  2. «تسنیم جلد پنجاه و ششم – ۵۶». مرکز نشر اسراء.
  3. «داستان شکل‌گیری تفسیر تسنیم / اشک‌های مفسر پس از چهل سال درس تفسیر». خبرگزاری ایکنا. ۲۳ خرداد ۱۳۹۹.
  4. مریم ایمانی خوشخو و زینب تقدسی. «مبانی، روش و گرایش تفسیر تسنیم». پرتال جامع علوم انسانی.
  5. تسنیم اثر برگزیده ـ مهر استاد
  6. تسنیم تا ۸۰ جلد منتشر می‌شود

پیوند به بیرون

نسخه آنلاین (تا جلد ۱۶)

نسخه آنلاین (تا جلد ۱۶)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.