زرنج
زَرَنْج (فارسی شدهٔ زَرَنگ) مرکز ولایت نیمروز در جنوب غربی افغانستان است که در نزدیک مرز ایران قرار دارد. زرنج یکی از شهرهای بزرگ در منطقه سیستان افغانستان است. جمعیت زرنج مطابق سال ٢٠١٥ حدود ١٦٠٩٠٢ نفر می باشد. زرنج گذرگاه مرزی مهمی بین افغانستان و ایران است که در مسیر تجارت بین آسیای میانه و آسیای جنوبی با خاورمیانه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
زرنج زرنگ | |
---|---|
شهر زرنج | |
زرنج موقعیت زرنج روی نقشه افغانستان | |
مختصات: ۳۰°۵۷′۳۶″ شمالی ۶۱°۵۱′۳۶″ شرقی | |
کشور | افغانستان |
ولایت | نیمروز |
ولسوالی | زرنج |
بلندی | ۴۷۶ متر (۱۵۶۲ پا) |
جمعیت (٢۰١٥) | |
• شهر | ۴۹٬۸۵۱ |
• شهری | ۱۶۰٬۹۰۲[1] |
منطقه زمانی | UTC+4:30 |
تاریخچه
گفته میشود که زرنگ را گرشاسپ بنا کردهاست. آن را زره نیز مینامیدند. در قدیم «زرنکه» (درنژینه) بعدها «سکستنه» سجستان، سیستان شده معرب آن زرنج است.
نام قدیم آن (سیستان) زرنگ بود پس از مهاجرت سکاها… در زمان فرهاد دوم اشکانی (۱۳۶ – ۱۲۸ ق. م) و اردوان دوم (۲۵۰۰ ق. م) به طرف جنوب گروهی از آنان در زرنگ مستقر شدند. از این زمان زرنگ بنام آنان سکستان خوانده شد.
بعد از اسلام، حاکم بصره سرداری به نام عبدالرحمن بن سمرة را مأمور حمله به سیستان کرد و او زرنج را در حصار گرفت و تسخیر کرد.
ابن حوقل جغرافیدان مسلمان قرن چهارم هجری قمری در زمان مشاهداتش از سیستان شهر زرنج را با حصار مستحکم، بازارهای آباد و دارالاماره های بزرگ دوران صفاریان توصیف میکند.[2]
زرنگ پایتخت صفاریان بود. در محل زرنگ باستانی اکنون روستای کوچکی به نام «نادعلی» قرار دارد. در نزدیکی آن روستا، تل بزرگی است و بر فراز آن تل، هنوز آثار ویرانه های ارگ زرنگ و دژ و باروی آن دیده میشود.[3] در سال ۲۰۰۷ باستانشناسان ایرانی از دولت افغانستان اجازه یافتند تا در محل نادعلی کاوش کنند.[4]
زرنج در زمان پادشاهان ساسانی شهری بزرگ به شمار میآمد و از آن در ضمن اخبار فتوحات اولیه مسلمین در سال ۲۰ هجری مکرر یاد شده است. شهر بزرگ زرنج به دست امیر تیمور ویران شد. این شهر زمانی که به دست امیر تیمور ویران شد اسم (شهر سیستان) را داشت.[5]
مردم
مانند سایر نقاط افغانستان اطلاعات دقیقی از شمار جمعیت وجود ندارد. بر پایۀ تخمینی در سال ۲۰۰۴ این شهر ۴۹،۸۵۱ نفر جمعیت داشتهاست که بیشینۀ مردم این شهر را بلوچها ( کاشانی، سنجرانی،رخشانی،ولیدادزهی، ناروئی، براهویی،و... )و درصدی را پشتونها تشکیل میدادند. اقلیتی از تاجیک ها و عرب های ده وکیل خان و خواجه صدیقی ها هم در این شهر زیست میکنند. بیشتر باشندگان زرنج به زبانهای دری گفتار میکنند.[6]
جغرافیا
شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز، شهری مرزی است و درست در جایی قرار گرفته که مرز مشترک ایران و افغانستان محسوب میگردد و همچنان نقطهٔ نهایی جریان هلمند یعنی جایی است که ریگستانهای عظیم، هلمند را در خود میبلعد و در فصلهای خشک آب هلمند حتی به این مناطق هم نمیرسد. مساحت ولایت نیمروز ۴۱٬۰۰۵ کیلومتر مربع میباشد.[7]
زرنج دارای تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای خنک است. میزان بارش آن بسیار کم است و بیشتر در زمستان رخ می دهد. دما در تابستان ممکن است به ٥٠ درجه سانتیگراد نیز برسد و کمترین دمای زرنج در زمستان −١٣.٢ درجه سانتیگراد است.[8]
دادههای اقلیم زرنج | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ماه | ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مه | ژوئن | ژوئیه | اوت | سپتامبر | اکتبر | نوامبر | دسامبر | سال |
سابقهٔ بیشترین °C (°F) | ۲۴٫۱ (۷۵) |
۳۰٫۶ (۸۷) |
۳۷٫۰ (۹۹) |
۴۵٫۰ (۱۱۳) |
۵۱٫۰ (۱۲۴) |
۴۹٫۷ (۱۲۱) |
۴۹٫۳ (۱۲۱) |
۵۰٫۰ (۱۲۲) |
۴۹٫۷ (۱۲۱) |
۴۲٫۰ (۱۰۸) |
۳۶٫۰ (۹۷) |
۲۷٫۸ (۸۲) |
۵۱ (۱۲۴) |
میانگین بیشترین °C (°F) | ۱۴٫۳ (۵۸) |
۱۸٫۷ (۶۶) |
۲۵٫۰ (۷۷) |
۳۲٫۶ (۹۱) |
۳۷٫۳ (۹۹) |
۴۲٫۸ (۱۰۹) |
۴۲٫۵ (۱۰۹) |
۴۱٫۳ (۱۰۶) |
۳۷٫۰ (۹۹) |
۳۱٫۲ (۸۸) |
۲۳٫۱ (۷۴) |
۱۷٫۷ (۶۴) |
۳۰٫۲۹ (۸۶٫۷) |
میانگین روزانه °C (°F) | ۶٫۵ (۴۴) |
۱۰٫۰ (۵۰) |
۱۵٫۷ (۶۰) |
۲۳٫۳ (۷۴) |
۲۹٫۱ (۸۴) |
۳۳٫۴ (۹۲) |
۳۵٫۰ (۹۵) |
۳۲٫۳ (۹۰) |
۲۷٫۲ (۸۱) |
۲۱٫۹ (۷۱) |
۱۳٫۱ (۵۶) |
۸٫۷ (۴۸) |
۲۱٫۳۵ (۷۰٫۴) |
میانگین کمترین °C (°F) | ۰٫۱ (۳۲) |
۲٫۹ (۳۷) |
۷٫۷ (۴۶) |
۱۴٫۷ (۵۸) |
۲۰٫۰ (۶۸) |
۲۵٫۲ (۷۷) |
۲۷٫۳ (۸۱) |
۲۴٫۹ (۷۷) |
۱۸٫۵ (۶۵) |
۱۲٫۳ (۵۴) |
۴٫۸ (۴۱) |
۰٫۷ (۳۳) |
۱۳٫۲۶ (۵۵٫۸) |
سابقهٔ کمترین °C (°F) | −۱۳٫۲ (۸) |
−۸٫۲ (۱۷) |
−۵٫۲ (۲۳) |
۱٫۰ (۳۴) |
۵٫۰ (۴۱) |
۱۶٫۰ (۶۱) |
۱۸٫۴ (۶۵) |
۱۳٫۲ (۵۶) |
۳٫۹ (۳۹) |
−۲٫۷ (۲۷) |
−۷٫۱ (۱۹) |
−۸٫۸ (۱۶) |
−۱۳٫۲ (۸) |
بارندگی میلیمتر (اینچ) | ۱۹٫۷ (۰٫۷۸) |
۹٫۹ (۰٫۳۹) |
۱۱٫۲ (۰٫۴۴) |
۲٫۴ (۰٫۰۹) |
۰٫۶ (۰٫۰۲) |
۰٫۰ (۰) |
۰٫۰ (۰) |
۰٫۰ (۰) |
۰٫۰ (۰) |
۱٫۲ (۰٫۰۵) |
۱٫۴ (۰٫۰۶) |
۵٫۱ (۰٫۲) |
۵۱٫۵ (۲٫۰۳) |
میانگین روزهای بارانی | ۳ | ۲ | ۲ | ۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | ۱ | ۱۱ |
درصد رطوبت | ۵۵ | ۵۰ | ۴۴ | ۴۰ | ۳۵ | ۲۹ | ۲۸ | ۲۹ | ۳۳ | ۴۱ | ۴۹ | ۵۴ | ۴۰٫۶ |
منبع: NOAA (1969-1983)[9] |
ترابری
بزرگراه دلارام–زرنج، که به آن مسیر ٦٠٦ نیز گفته می شود، جاده دو بانده با ٢١٧ کیلومتر طول است که توسط هند در افغانستان ساخته شده است. این بزرگراه دلارام ولایت فراه را با زرنج متصل می کند.[10] مسیر ٦٠٦ زمان مسافرت بین دلارام و زرنج را از ١٢ الی ١٤ ساعت به ٢ ساعت کاهش می دهد. هند و ایران در ماه مه ٢٠١٦ توافق نامه ای را برای اتصال این جاده به بندر چابهار بطور ریلی و جاده ای امضا کردند.
مشاهیر
یعقوب بن لیث صفاری بیانگذار دودمان صفاریان از زرنج می باشد و در این شهر تولد شده است.
جستارهای وابسته
پینوشتها
- "The State of Afghan Cities report 2015". Archived from the original on 2015-10-31.
- ابن حوقل (١٣٦٣). صورة الارض:سفرنامه ابن حوقل. تهران: انتشارات امیر کبیر. ص. ۳۵۰-۳۵۴.
- همشهری آنلاین
- «ایرانمانیا». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۲ مه ۲۰۰۸.
- لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. ص. ۳۵۹. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸.
- "Zaranj development plan" (PDF). Ministry of Rural Rehabilitation and Development. April 2007. Retrieved 2011-01-21.
- >http://nimroz.gov.af/fa/page/2665/geographical-location بایگانیشده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
- Extreme Temperatures From Around the World
- "Zaranj Climate Normals 1969-1983". National Oceanic and Atmospheric Administration. Retrieved December 26, 2012.
- "India hands over strategic highway to Afghanistan". The Hindu. 2009-01-23. Archived from the original on 2009-02-03. Retrieved 2011-08-10.
منابع
- ایران باستان
- تاریخ سیستان و ایران در زمان ساسانیان
- Wikipedia contributors, "Zaranj," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Zaranj&oldid=206300386