سگ دشتی
سگ دشتی (سنجاب مرغزار) (تیره: Cynomys) از جوندگان بومی علفزارهای آمریکای شمالی است. پنج گونهٔ مختلف از سگهای دشتی وجود دارد: دمسیاه، دمسفید، گانیسون، یوتا و مکزیکی. این جانوران بر خلاف نامشان در اصل نوعی از سگ نیستند بلکه نوعی سنجاب زمینی هستند. سگهای دشتی گیاهخوار بوده و همه گونه میوه و سبزی و بخشهای محتلف گیاهان مانند ریشه، ساقه و برگ و برخی از حشرات را میخورند. این جانور از روابط اجتماعی بسیار خوبی برخوردار است و سگهای دشتی مرتباً به یکدیگر سر میزنند[10]
سگ دشتی (سنجاب مرغزار) محدودهٔ زمانی: پلیوسن پسین تا امروز | |
---|---|
سگ دشتی دمسیاه در باغ وحش بریستول، انگلستان | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پستانداران |
راسته: | جوندگان |
زیرراسته: | سنجابشکلان[1] |
تیره: | سنجابان[2] |
تبار: | سنجابهای زمینی[3] |
سرده: | سگهای دشتی[4] کنستانتین ساموئل رافینسکوئه، ۱۸۱۷ |
گونهها | |
سگ دشتی گانیسون[5] |
سگ دشتی تونلهایی در زیر زمین میسازد که مساحت آن به چندین متر مربع میرسد. لانه آنها میتواند تا ده متر طول و دو تا سه متر در زیر زمین عمق داشته باشد. قطر دهانهٔ لانه بین ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر بوده و لانه ممکن است تا ۶ ورودی داشته باشد.[11] سگ دشتی چندان از دهانه لانه دور نمیشود، تا در صورت روبرو شدن با یک شکارچی یا نامساعد شدن هوا، درون لانه خود پناه بگیرند. آنها پیوسته شهر زیرزمینی خود را مرمت میکنند، اما عملیات اصلی سفتسازی، بعد از خشک شدن زمین آغاز میشود. آنها با زیر و رو کردن زمین آن را برای رشد کردن بهتر گیاهان فراهم میکنند. پیرامون لانه سگ دشتی، همواره گیاهان تازه میروید و آنها پیوسته در حال جویدن گیاهان هستند. به این ترتیب نه تنها گیاهان تازه با سرعت بیشتر رشد میکنند بلکه با کوتاهتر شدن بوتهها، آنها میتوانند اطراف لانه خود را به خوبی بیابند. در ایران این گونه سگ دشتی در روستای باباحصار شهر همدان به وفور وجود دارند و در کنار جاده میتوان تعداد بسیاری از آن ها را در فصل بهار و تابستان دید که در حال نگهبانی هستند.[12]
گونهها
- سگ دشتی گانیسون، Cynomys gunnisoni
- سگ دشتی دمسفید، Cynomys leucurus
- سگ دشتی دمسیاه، Cynomys ludovicianus
- سگ دشتی مکزیکی، Cynomys mexicanus
- سگ دشتی یوتا، Cynomys parvidens
منابع
- Sciuromorpha
- Sciuridae
- Marmotini
- Cynomys
- Cynomys gunnisoni
- Cynomys leucurus
- Cynomys ludovicianus
- Cynomys mexicanus
- Cynomys parvidens
- Mondadori, Arnoldo Ed. Great Book of the Animal Kingdom. Arch Cape Press, NY 1988 p271
- Irwin، Aisling. «Cute prairie dogs are serial killers savaging ground squirrels». New Scientist (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
- شبکه چهار صدا و سیما، برنامهٔ چهار سوی علم، ۰۵ خرداد ۱۳۸۷، تاریخ: ۲۸/۲/۱۳۸۷ مدت: ۵۱ دقیقه