همستر
همستر (انگلیسی: Hamster) یا کیسهدهان به گروهی از جوندگان گفته میشود که به زیرخانواده موش سانان تعلق دارد. همسترها ۲۵ گونه دارند که در شش یا هفت سرده دستهبندی شدهاند.[1] همستر جانوری پگاهرو است و در طول روز زیر زمین باقی میماند تا مورد حمله شکارچیان قرار نگیرد. در طبیعت بیرون این جانور در درجهٔ اول از دانهها، میوهها و گیاهان تغذیه میکند و پس از آن گاهی به سراغ حشرات زیر زمین میرود.[2] این جانور دارای جیب دهانی است به گونهای که تا شانههایش کشیده شدهاست و از آن برای جابجایی مواد خوراکی در هنگامی که در پناهگاهش زندگی میکند استفاده میکند.
همستر محدودهٔ زمانی: Middle میوسن–Current | |
---|---|
همستر کوتوله زمستانه سفید | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
زیرشاخه: | مهرهداران |
رده: | پستانداران |
راسته: | جوندگان |
زیرراسته: | موششکلان |
بالاخانواده: | جوندگان موروئیدئا |
تیره: | همسترهای دمکوتاه |
زیرخانواده: | Cricetinae گتهلف فیشر فن والدهایم، ۱۸۱۷ |
سردهها | |
Mesocricetus |
رفتار این حیوانات وابسته به محیط اطراف، ژنتیک و ارتباط آنها با انسانها است. از آنجا که زادولد آنها زیاد است، در کشورهای پیشرفته از آنها به عنوان حیوانات آزمایشگاهی استفاده میشود. همسترها به عنوان حیوان خانگی توسط انسانها نگهداری میشوند.[3] اینکه این حیوان معمولاً تنها زندگی میکند باعث شدهاست که آلودگی کمتری داشته باشند و بیشتر مورد علاقهٔ انسانها قرار گیرند.
همستر به تعداد جوندگان کوچک در زیرخانواده Cricetinae است. مردم معمولاً این موجودات کوچک خزدار را به عنوان حیوانات خانگی نگه میدارند. محققان ۱۸ گونه مختلف همستر را تشخیص میدهند. نزدیکترین اقوام این جوندگان شامل لیمو، ولها و برخی موشها و موشها هستند. در ادامه بخوانید تا در مورد همستر اطلاعات کسب کنید.
اگرچه هر گونه متفاوت است، اما بیشتر اعضای این گروه ویژگیهای کمی دارند. آنها دارای بدنهای باریک یا حتی گرد، اندامهای کوتاه و دمهای کوتاه هستند. خز آنها در رنگهای مختلفی از جمله سفید، قهوه ای، مشکی، قرمز، خاکستری و… به چشم میخورد.
اندازه بزرگسالان بسته به نوع آن متفاوت است. این جوندگان در هر نقطه از حدود ۲ اینچ، تا ۱۳ اینچ اندازهگیری میشوند. در سنگینترین آنها، برخی از گونهها تقریباً به یک پوند میرسند.
ریشهشناسی
واژهٔ انگلیسی hamster برگرفته از زبان آلمانی است که خود آن از واژهٔ hamustro در آلمانی علیای قدیم گرفته شدهاست، و آن هم احتمالاً برگرفته از choměstrǔ در زبان روسی قدیم است که ممکن است ترکیبی از khomiak روسی و staras لیتوانیایی باشد که هردو به معنای «همستر» هستند.[4]
توصیف
همسترها معمولاً اندامی قوی دارند، دم آنها از طول بدنشان کوتاهتر است و گوشهای پُرموی نازکی دارند. ساق پای آنها کوتاه و کلفت است اما خود پا پهن میباشد. موی بدن آنها ضخیم و ابریشممانند است و ممکن است بلند یا کوتاه باشد و به رنگهای سیاه، خاکستری، سفید، قهوهای، زرد، قرمز و آمیختهای از این رنگها (بسته به گونه اش) دیده میشود. همسترها را میتوان در طول ۵٫۵ تا ۱۰٫۵ سانتیمتر پیدا کرد اما بزرگترین آنها همستر اروپایی است که طول آن به ۳۴ سانتیمتر (بدون در نظر گرفتن دم ۶ سانتیمتری آنها) میرسد. دومین گونهٔ همسترهای بزرگاندام، مربوط به همستر آنگورا است که موی بلندی دارد و به همستر خرس تدی هم معروف است. طول این جانور تا ۱۸ سانتیمتر میرسد و در گونهٔ همسترهای طلایی هم جای میگیرد.[3]
دم همستر را به سختی میتوان دید چون معمولاً طول آن کوتاه است و در حدود ۱/۶ طول بدن آن است به غیر از همستر کوتولهٔ چینی که طول دمش با طول اندامش برابر است. نکتهٔ مورد توجه در همستر، دندانهای نیش آنها است که جفت بالایی و جفت پایینی همواره دارای رشد است. همسترها اندامی انعطافپذیر دارند اما برخلاف اندامشان استخوانهای بسیار تردی دارند. این جانور به تغییر ناگهانی دما و سرما و گرمای بیش از اندازه بسیار حساس است.
حواس
بینایی همستر بسیار ضعیف است آنها نزدیک بین اند و کوررنگی دارند[5][6] که برای جبران بینایی ضعیفشان در محیطهایی که با آن ناآشنایند، از غدههایی که در پهلوهایشان جای دارد استفاده میکنند (در همسترهای چینی و کوتوله این غدهها بر اندام تناسلی جای دارد). در این موقعیتها، همستر این غدههای بدنش را بر روی اجسام گوناگون در پیرامونش میمالد و یک ردّ بو از خود به جای میگذارد تا راه بازگشت به خانه را گم نکند.
همچنین همستر گاهی از حس بویاییش در شناسایی جنسیت، فرومون و جای مواد خوراکی استفاده میکند. همسترها به سروصدا بسیار حساس اند و میتوانند امواج فراصوت را بشنوند و از راه آن با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.[1]
خوراک
همسترها، همهچیزخوار هستند حتی هم نوع خوار. با اینکه آنها میتوانند با خوراکهایی که در بیرون به صورت تجاری ویژهٔ آنها فروش میرود زندگی کنند اما مواد دیگری همچون سبزیها، میوهها، دانهها و مغز خشکبار را هم میخورند البته اگر فاسد شده باشند باید آنها را از این جانور دور نگه داشت. همسترهای خاورمیانهای دیده شده که در بستههای مواد خوراکی به دنبال حشرات میگردند.[7] همسترها مدفوع خود را نیز میخورند تا مواد مغذی که در مدفوعشان جا ماندهاست را بازیابی کنند.[1]
اگر از همستر نگهداری میکنید، بعضی از مواد غذایی که میتوانید به همستر خود بدهید عبارتند از:
- سیب درختی (بدون هسته)
- موز
- تمشک
- کلم بروکلی
- هویج
- گل کلم
- خیار
- برگ قاصدک
- انگور
- کلم پچ
- نخود
- سیب زمینی (پخته شده)
- کاهو
- اسفناج
- توت فرنگی
- سیب زمینی شیرین
- کدو
- علف
- نان جو یا نان تست
- غلات صبحانه (بدون قند)
- کرم
- جیرجیرک
- تکههای کوچک مرغ پخته شده
- تخم مرغ آبپز
- آجیل (بدون بادام و شور نشده)
- بادام زمینی شور نشده
- تخم کدو
- عدس
- تخم آفتاب گردان
- ذرت بو داده (بدون کره و نمک)
رفتارشناسی
جویدن میلههای قفس: «من حوصله ام سر رفته لطفا به من اسباب بازیهای جدید برای جویدن بدهید یا من را در یک قفس بزرگ تر بگذارید و برای من فضایی بیشتر برای بازی کردن تهیه کنید.»
چشمها به سختی باز هستند و گوشها به پشت جمع اند: «من خواب الود هستم به من فرصت بیشتری برای بیدار شدن بده یا ممکنه که گازت بگیرم.»
صاحب من: «بعد از بازی و خواب، احتیاج به تمیز شدن دارم.»
تمیز کردن مکرر همستر:"من آشفته و پریشان یا هیجان زده هستم ."
نشسته درحالی که گوشها رو به جلو و بدون حرکت است :"من چیز جالبی میبینم ."
تق و لق کردن (سروصدا کردن): «من خوشحال نیستم و احساس خوبی ندارم لطفا من را به قفسم برگردون.»
خمیازه کشیدن وکشش بدن: «من احساس بزرگ بودن میکنم و یک خواب خوب در طول روز را داشتهام.»
محیط زندگی همسترباید مانند هر حیوان دیگری محیطی امن و راحت وبه دور از استرس و اضطراب باشد و در غیر این صورت میتواند به مشکلات سلامتی ورفتاری منجر شود و باقی بماندهمسترها استرس خود را از طریق گاز گرفتن، تق ولق کردن و پر خوری نشان میدهند.
اگر به نظرتان مکان زندگی همسترتان نامناسب است ان را تغییر دهید و به خاطر داشته باشید که قفس همستر همیشه باید تمیز باشد. از بیدار شدن همستر در طول روز جلوگیری کنید. قفس همستر سوری یا کوتولهها که با یکدیگر درگیری دارند را جدا کنید.
یک چرخ و فلک در اختیارهمسترخود قرار دهید و اسباب بازیهایی برای جویدن او تهیه کنید و قفس همستر تان را را از محلهای استرس زا دور نگهدارید و ان را در مکانهای آرام قرار دهید. دمای محل زندگی خود را در درجه حرارت بالا قرار نداده و به مقدار کافی غذا و مواد آشیانه سازی در اختیار همستر مادر و نوزادانش قرار دهید.[8]
تاریخچه پرورش همستر
این حیوان برای اولین بار توسط دانشمند آلمانی «جان فیشر وان والدهایم» در سال ۱۸۱۷ میلادی شناسایی و ردهبندی شد. در سال ۱۸۳۹ میلادی جانورشناس انگلیسی «جورج واتر هاوس» همستر سوری را دوباره گزارش نموده و آن را «Cricetus auratus» نامگذاری کرد. در سال ۱۹۳۰ میلادی جانورشناس انگلیسی «آهارونی» که استاد دانشگاه قدس بود پیشنهاد کرد که از این جانور به عنوان حیوان آزمایشگاهی استفاده شود. این حیوان برای اولین بار در سال ۱۹۳۱ میلادی وارد انگلستان و در سال ۱۹۳۳ میلادی وارد ایالات متحده آمریکا شد.
تعیین جنسیت همستر
برای تعیین جنسیت همستر نشانههای زیادی وجود دارد. مهمترین نشانهها علایم مرتبط با آناتومی بدن میباشد. در همسترهای نر با لمس ناحیهٔ پرینه میتوان بیضهها را لمس کرد ولی در همستر ماده چیزی لمس نمیشود. ضمناً فاصله بین مقعد و قسمت خارجی دستگاه تناسلی در همستر نر بیشتر از همستر ماده است و در اطراف سوراخ تناسلی نرها برجستگی تناسلی نیز وجود دارد. در نرها فقط مقعد و نوک آلت تناسلی دیده میشود در حالی که در ماده مجرای خارجی ادرار، دهانه واژن و مقعد دیده میشوند.
انواع
زیرخانواده همستر «سیری سیتینه» دربرگیرنده هفت جنس است که این هفت جنس دربرگیرنده ۱۹ گونه همستر میباشند و این گونهها عبارتند از:
- همستر (دهان کیسه) طلایی
- همسترهای (دهان کیسههای) روسی کوتوله سفید زمستانی
- همستر (دهان کیسه) کوتوله چینی
- همستر (دهان کیسه) روبوروفسکی
- همستر (دهان کیسه) چینی
- همستر (دهان کیسه) تبتی
- همستر (دهان کیسه) کوتوله تبتی
- همستر (دهان کیسه) دمدراز زاگرسی
- همستر (دهان کیسه) ارمنی
- همستر (دهان کیسه) مغولی
- همستر (دهان کیسه) سوکولوف
- همستر (دهان کیسه) ترکی
- همستر (دهان کیسه) قزاق
- همستر (دهان کیسه) گانسو
- همستر (دهان کیسه) رومانی
- همستر (دهان کیسه) قفقازی
- همستر (دهان کیسه) کرهای
پانویس
- Fox, Sue. 2006. Hamsters. T.F.H. Publications Inc.
- Patricia Pope Bartlett ([2003). The Hamster Handbook. Barron's Educational Series. p. 113. ISBN 978-0-7641-2294-1. Check date values in:
|date=
(help) - Barrie, Anmarie. 1995. Hamsters as a New Pet. T.F.H. Publications Inc. , NJ ISBN 0-86622-610-9.
- Douglas Harper, The Online Etymology Dictionary, entry for "hamster"
- King, LeeAnne Engfer ; photographs by Andy (1997). My pet hamster & gerbils (ed. ed.). Minneapolis: Lerner. p. 13. ISBN 0-8225-2261-6.
- translated (1995). Concise encyclopedia biology (Rev. ed. ed.). Berlin: Walter de Gruyter. p. 299. ISBN 3-11-010661-2. Unknown parameter
|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help) - "hamster." دانشنامه بریتانیکا. Standard Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2007.
- «رفتارشناسی همستر».
منابع
۱. پرورش، نگهداری وبیماریهای همستر تألیف دکتر احسان مقدس، انتشارات نیلوبرگ، تهران، چاپ اول، زمستان ۱۳۹۰.
- Lebedev, V. S. , N. V. Ivanova, N. K. Pavlova, and A. B. Poltoraus. 2003. Molecular phylogeny of the Palearctic hamsters. In Proceedings of the International Conference Devoted to the 90th Anniversary of Prof. I. M. Gromov on Systematics, Phylogeny and Paleontology of Small Mammals (A. Averianov and N. Abramson eds.). St. Petersburg.
- Musser, G. G. and M. D. Carleton. 2005. Superfamily Muroidea. In Mammal Species of the World a Taxonomic and Geographic Reference (D. E. Wilson and D. M. Reeder eds.). Johns Hopkins University Press, Baltimore.
- Neumann, K. , J. Michaux, V. Lebedev, N. Yigit, E. Colak, N. Ivanova, A. Poltoraus, A. Surov, G. Markov, S. Maak, S. Neumann, R. Gattermann. 2006. Molecular phylogeny of the Cricetinae subfamily based on the mitochondrial cytochrome b and 12S rRNA genes and the nuclear vWF gene. Molecular Phylogenetics and Evolution, in press; Available online ۱۷ فوریه ۲۰۰۶ (میلادی).
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ همستر موجود است. |
اطلاعات مرتبط در ویکیگونه: Cricetinae |
در ویکیکتاب کتابی با عنوان: نگهداری از همستر وجود دارد. |