فهرست کشتهشدگان سپاه حسین در نبرد کربلا
واقعه کربلا یکی از نامهایی است که اشاره به نبردی دارد که در روز دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری بین سپاه حسین ابن علی و سپاه یزید ابن معاویه اتفاق افتاد.
سوگواری محرم |
رویدادها |
---|
نبرد کربلا • شام غریبان اسارت در شام |
کَسان |
حسین بن علی |
جایها |
حرم امام حسین حرم عباس بن علی • حسینیه موزه محرم |
روزهای ویژه |
تاسوعا • عاشورا • اربعین |
آیینها |
مرثیه • نوحه • تعزیه • روضه •
تکیه |
پیش زمینه
بلافاصله پس از مرگ معاویه در ۱۵ رجب ۶۰ ه.ق/۲۲ آوریل ۶۸۰ م، یزید به وَلید بن عُتْبَة، حاکم مدینه، فرمان داد تا از حسین، عبدالله بن زبیر و عبدالله بن عمر بیعت ستاند.[1] هدف یزید، در دست گرفتن اوضاع شهر پیش از اطلاع اهالی از مرگ معاویه بود. نگرانی یزید، بهویژه در مورد دو رقیب خود در خلافت؛ یعنی حسین و عبدالله بن زبیر بود که پیشتر از بیعت سر باز زده بودند.[2] ولید بن عتبه آن سه تن[3] را در ساعت غیرمعمول به قصر حکومتی فراخواند تا آنان را مجبور به بیعت با یزید کند. بهگفتهٔ ولیری حسین به همراه پیروانش به قصر آمد و مرگ معاویه را تسلیت گفت. اما بیعت پنهانی با یزید را به بهانه اینکه بیعت باید در ملاء عام باشد،[4][5] دو روز به تعویق انداخت.[6] مروان بن حکم که میدانست اگر حسین از جلسه خارج شود، دیگر بدون جنگ نمیتوان به او دست یافت، به ولید گفته بود که یا حسین را سریعاً بکشد یا او را زندانی کند تا بیعت نماید. اما ولید که تمایلی به درگیری با حسین نداشت، نپذیرفت.[7][8] سرانجام حسین بههمراه خاندانش، شبانه از راه اصلی به مکه رفت[9][10] و چهار ماه در خانهٔ عموی پدرش، عبّاس بن عبدُالمُطَّلِب، اقامت کرد. در این سفر، زنان، فرزندان و برادرانش و نیز پسران حسن با وی بودند.[11]
از سوی دیگر، خبر مرگ معاویه با خوشحالی کوفیان که اکثراً از شیعیان علی بودند، مواجه شد. سران شیعیان کوفه در خانهٔ سلیمان بن صرد خزاعی جمع شدند و در نامهای به حسین، خدا را بهخاطر پایان یافتن حکومت معاویه شکر کردند، معاویه را خلیفهای ناحق و غصبکنندهٔ آن بدون شایستگی نامیدند.[12][13] آنها بیان داشتند که نماز جمعه را به امامت نُعْمان بن بَشیر — والی کوفه که از سوی معاویه گماشته شده بود — برگزار نخواهند کرد و اگر حسین راغب به آمدن باشد، او را از کوفه بیرون خواهند نمود. ساکنان کوفه و سران قبایل آن، به حسین هفت قاصد با کیسههای فراوان از نامه فرستادند که دو قاصد نخست در ۱۰ رمضان ۶۰ ه.ق/۱۳ ژوئن ۶۸۰ م به مکه رسیدند.[14] حسین در زمان اقامتش در مکه بهطور پیوسته از طرف کوفیان نامههایی را دریافت میکرد که در آنها کوفیان اصرار میکردند که حسین به کوفه برود؛ چرا که در آنجا از حمایت کوفیان برخوردار است. آنها از نداشتن امام اظهار ناراحتی میکردند و حسین را تنها شخص شایستهٔ این مقام میخواندند.[15] حسین در پاسخ به آنها نوشت که حس اتحاد آنها را درک میکند و بیان داشت که امامِ اُمّت باید بر طبق کتاب خدا عمل و اموال را با صداقت تقسیم کند و خود را وقف خدمت به خداوند نماید. با این وجود، قبل از هر کاری، صلاح را آن دید که پسرعمویش، مُسلِم بن عَقیل، را به آنجا بفرستد تا شرایط را بررسی کند.[16][17] مسلم برای گرفتن بیعت مردم کوفه از هانی بن عُرْوَة کمک گرفت[18] و گفته میشود ۱۸۰۰۰ تن برای یاری حسین با مسلم بیعت نمودند.[19] طرفداران بنیامیه و کسانی چون عمر بن سَعْد، محمد بن اَشعَث و عبدالله بن مسلم، در نامههایی گزارش وقایع را به یزید رساندند و نعمان، حاکم وقت کوفه را در رسیدگی اتفاقاتِ کوفه ناتوان معرفی کردند.[20] یزید او را عزل کرد و عبیدالله بن زیاد، والی بصره را بهجای او گماشت تا سریعاً به کوفه برود، آشوبها را بخوابانَد[21] و با مسلم بن عقیل برخورد شدید کند.[22] عبیدالله بن زیاد در کوفه اقدامات شدیدی در برخورد با هواداران حسین انجام داد که آنان را وحشتزده کرد.[23] در حالی که مسلم، نامهای بسیار خوشبینانه حاکی از موفقیتآمیز بودن تبلیغاتش و بیعت هزاران نفر از مردم کوفه، به سوی حسین فرستاده بود.[24] پس از اینکه اقدامات کوفیان در شورش و تصرف قصر کوفه به جایی نرسید،[25] مسلم مخفی شد؛ اما سرانجام مکانش لو رفت و در نهایت، در تاریخ ۹ ذیالحجه ۶۰ ه.ق مسلم و هانی بن عروه رهبر قبیلهٔ مراد کشته شدند.[26]
با وجود توصیههای محمد حنفیه، عبدالله بن عمر و اصرارهای پیدرپی عبدالله بن عباس در مکه، حسین از تصمیمش برای عزیمت به کوفه منصرف نشد.[27] در منطقهٔ شَراف[28] یا ذوحُسَم،[29][30] لشکریانی از کوفه به سرکردگی حُرّ بن یزید پدیدار شدند. از آنجا که هوا گرم بود، حسین دستور داد به آنان آب داده شود و سپس به لشکریان حر انگیزههای حرکتش را اعلام کرد و گفت:
شما امامی نداشتید و من وسیلهٔ اتحاد امت شدم. خاندان ما از همه کس به امر حکومت شایستهتر است و کسانی که این امر را در اختیار دارند شایستگیاش را نداشته و ناعادلانه حکومت میکنند.[31] اگر حامی من باشید به سمت کوفه خواهم رفت.[32] اما اگر دیگر مرا نمیخواهید من به مکان اولم باز خواهم گشت.[33]
به نوشته ولیری، حر فرمان داشت که حسین و همراهانش را بدون جنگ پیش ابن زیاد ببرد و بر آن بود که حسین را به این موضوع متقاعد کند. اما وقتی دید که حسین کاروانش را به حرکت درآورد، دیگر جرئت نکرد آن را پیگیری کند.[34] اما مادلونگ و بهرامیان مینویسند که وقتی حسین آماده حرکت شد، حر سدّ راهش شد و گفت که اگر حسین فرمانی که ابن زیاد به حر داده را نپذیرد، حر نخواهد گذاشت که به مدینه یا کوفه برود.[35][36] در نهایت حسین در منطقهای به نام کربلا — از بخشهای سَوادِ کوفه — توقف کرد.[37] در دوم محرّم، حسین در منطقهٔ کربلا خیمه زد.[38] در روز سوم وضعیت با ورود لشکر ۴۰۰۰ نفره به فرماندهی عمر بن سعد بدتر شد.[39] ابن زیاد سپس در هفتم محرم، به ابن سعد دستور قطع آب بر اردوی حسین را ارسال نمود.[40][41] عمر بن سعد لشکری ۵۰۰ نفره به فرماندهی عمرو بن حَجّاج زُبَیْدی را بر رود فُرات گماشت. به مدت سه روز، حسین و یارانش متحمل تشنگی شدند. گروهی ۵۰ نفره[42] به فرماندهی عبّاس، شبانه به فرات یورش بردند، اما موفق شدند تنها مقدار کمی آب بیاورند.[43] در نهم محرم شمر به کربلا رسید.[44]
صبح روز دهم محرم، حسین لشکریانش را که به روایت ابومخنف ۳۲ اسب سوار و ۴۰ پیاده بودند، آماده کرد.[45] اما، به روایت محمد باقر سپاه متشکل از چهل و پنج سوار و صد نفر پیاده بود.[46] سمت چپ سپاه را به حبیب بن مَظاهِر، سمت راست را به زهیر بن قین و پرچم را به عباس سپرد. وی همچنین دستور داد که دورتادور خیمهها، هیزم جمعآوری کنند و هیزمها را آتش بزنند.[47][48] کوفیان شروع به تیراندازی نمودند. جنگ شروع شد. جناح راست سپاه کوفه به فرماندهی عَمرْو بن حَجّاج زُبَیْدی حمله برد، اما با مقاومت لشکر حسین مواجه شد و عقب نشست. عمرو دستور داد که لشکرش تن به نبردهای تن به تن درنداده و تنها از دور اقدام به تیراندازی کنند. جناح چپ سپاه کوفه به رهبری شمر حمله کرد و محاصرهای بینتیجه انجام داد و فرمانده سواران سپاه، از ابن سعد خواست که پیادهنظام و کمانداران را به کمک وی بفرستد. سواره نظام و ۵۰۰ کماندار این کار را انجام دادند. سواران لشکر حسین که پاهای اسبانشان قطع شده بود مجبور شدند پیاده بجنگند. حسین و هاشمیان تنها از جلو میتوانستند پیشروی داشته باشند و ابن سعد دستور داد که لشکریانش از همه جهات به سمت خیمههای حسین رفته تا آنها را خلع سلاح کنند. اما برخی از یاران حسین در میان خیمهها حرکت کرده و با آنها سرسختانه جنگیده و مقاومت کردند. ابن سعد دستور داد که خیمهها را آتش بزنند. در آغاز این کار به سود حسین شد، چون آتش باعث شد تا از ورود سپاهیان عمر بن سعد جلوگیری شود. شمر به سمت خیمههای زنان حسین پیش روی نمود و میخواست خیمهها را بسوزاند که همراهانش وی را سرزنش نمودند که شرمگین شد و از این کار منصرف شد.[49][50][51] در ظهر، حسین و یارانش نماز ظهر را به صورت نماز خُوف به جا آوردند. بعد از ظهر، سپاهیان حسین، به شدت تحت محاصره قرار گرفتند. سربازان حسین پیش رویش کشته میشدند و کشتار هاشمیان نیز که تا آن لحظه وارد میدان جنگ نشده بودند، شروع شد. اولین فرد هاشمی که کشته شد، علیاکبر، پسر حسین، بود. سپس پسران مسلم بن عقیل، پسران عبدالله بن جعفر، پسران عقیل و قاسم بن حسن کشته شدند. حسین جسم بیجان قاسم را به خیمههایش برد و در کنار دیگر قربانیان قرار داد.[52][53] نبرد کربلا از صبح تا غروب روز دهم محرم ۶۱ ه.ق برابر با ۱۰ اکتبر ۶۸۰ م به طول انجامید.[54] متیو پیرس قتلعام حسین و خانوادهاش را به عنوان شناخته شدهترین جفا در تاریخ تشیع توصیف میکند.[55]
تعداد کشتگان
کشتهشدگان بنیهاشم
بر اساس آنچه علی بن موسی الرضا در روایت ریان بن شبیب گزارش میدهد، تعداد کشتهشدگان بنیهاشم در نبرد کربلا، ۱۸ نفرند که رضا آنان را بینظیر توصیف میکند.[56] منابعی چون اعیان الشیعه تعداد بنیهاشم کشتهشده در نبرد کربلا را ۲۵ نفر گزارش کردهاند اما زیارت ناحیه مقدسه و گزارش شیخ مفید در کتاب الارشاد، تعداد کشتهشدگان بنی هاشم در کربلا را ۱۷ نفر یاد کردهاند. شیخ مفید نامهای آنها چنین فهرست کردهاست:[57]
- عباس بن علی
- عبدالله بن علی
- حمزة بن علی
- عثمان بن علی
- عبدالله بن علی
- ابوبکر بن علی
- علی اکبر
- علی اصغر
- قاسم بن حسن
- ابوبکر بن حسن
- عبدالله بن حسن
- محمد بن عبدالله بن جعفر
- عون بن عبدالله بن جعفر
- عبدالله بن عقیل
- جعفر بن عقیل
- عبدالرحمان بن عقیل
- محمد بن ابی سعید
فهرست کشته شدگان مرد در سپاه حسین
راهنمای فهرست: ( ن/م = نامشخص = صحابه نبودن/در زیارت ناحیه ذکر نشدن صحابه بودن/ذکر شدن در زیارت ناحیه)
ردیف
........ |
نام
................................. |
لقب / کنیه
..................... |
پدر
......................... |
نسب
.............. |
سن
...... |
قاتل
................................ |
نسبت با حسین
.......................... |
توضیحات | صحابه | ناحیه | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | عباس بن علی | ابوالفضل
عباس اکبر |
علی بن ابیطالب | هاشمی | ۳۴ | یزید بن رقاد جهنی
حکیم بن طفیل طائی |
برادر | مادرش فاطمه بنت حزام است که از نسل بنی کلاب بودهاست. وی در نبرد کربلا، پرچمدار سپاه حسین بن علی بود. | [58] | ||
۲ | عبدالله اکبر بن علی | ابومحمد | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | هانی بن ثبیت حضرمی
خولی بن یزید اصبحی |
برادر | عبدالله از جمله فرزندان ام البنین است که حسین را از مدینه همراهی کرد. وی توسط شمر به همراه برادران خود اماننامه دریافت کرد. | [59] | ||
۳ | عثمان بن علی | ابوعمر | علی بن ابیطالب | هاشمی | ۳۳ | خولی بن یزید اصبحی
فردی از آبان بن حازم |
برادر | عثمان از جمله فرزندان ام البنین است که حسین را از مدینه همراهی کرد. وی توسط شمر به همراه برادران خود اماننامه دریافت کرد. | [60] | ||
۴ | جعفر بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ۱۹ | خولی اصبحی
هانی بن ثبیب حضرمی |
برادر | نام مادرش، ام البنین گزارش شدهاست. | [61] | ||
۵ | ابراهیم بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ۲۰ | زید بن دفاف | برادر | مادرش را ام ولد گزارش کردهاند. | [62] | ||
۶ | عبدالله اصغر بن علی | ابوبکر | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | زحر بن قیس نخعی
عبدالله بن عقبه غنوی |
برادر | مادر را لیلی دختر مسعود گزارش کردهاند. وی پس از کشته شدن فرزندان حسن بن علی، اولین فرزند علی بن ابی طالب بود که وارد میدان کارزار شد. | [63] | ||
۷ | محمد اصغر بن علی | ابوبکر | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ابانی دارمی | برادر | منابع نام مادرش را لیلی بنت مسعود ارمیه و برخی دیگر اسماء بنت عمیس و گروهی دیگر مادرش را ام ولد گزارش کردهاند. | [64] | ||
۸ | محمداوسط بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | منابع، مادرش را امامه بنت عاص گزارش کردهاند. وی همراه کاروان حسین بن علی از مدینه تا کربلا عزیمت کرد و در نبرد روز عاشورا کشته شد. | [65] | ||
۹ | عباساصغر بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | نوجوان | مردی از بنی آبان بن دارم | برادر | نام مادر وی، صهبا بود و به همراه حسین بن علی از مدینه تا کربلا را پیمود و در کربلا در روز تاسوعا یا شب عاشورا به جهت تأمین آب به شریعه حمله برد و کشته شد. | [66] | ||
۱۰ | عبدالله اکبر بن حسن | ابوبکر | حسن بن علی | هاشمی | ن/م | عبدالله عقبه غنوی
هانی بن شبیب حضرمی |
فرزند برادر
و داماد |
وی به همراه قاسم بن حسن از یک مادر بودهاند. وی با سکینه دختر حسین بن علی در عقد بودهاست. او در عاشورا پس از قاسم بن حسن به میدان نبرد رفت. | [67] | ||
۱۱ | عبداللهاصغر بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | کودک | حرمله بن کاهل اسدی
ابجر (بحر) بن کعب |
فرزند برادر | وی خردسال بود و در خیمه نزد زنان نگهداری میشد، با دیدن عموی خویش حسین در قتلگاه، خود را به آنجا رساند تا سپر عمو باش اما به دست حرمله یا ابجر بن کعب کشته شد. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [68] | ||
۱۲ | قاسم بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | ۱۳ | عمر بن سعد بن عروة بن نفیل ازدی | فرزند برادر | نام مادرش نفیله، رمله یا نجمه گزارش شدهاست. وی متولد مدینه است و از کودکی در نزد حسین بن علی پرورش یافته بود. در کیفیت شهادتش اختلافاتی گزارش شده و داستانی در خصوص عروسی وی با یکی از دختران حسین بن علی در کربلا توسط ملاحسین کاشفی گزارش شدهاست که موافقان و مخالفانی دارد. | [69] | ||
۱۳ | علیاکبر بن حسین | ابوالحسن | حسن بن علی | هاشمی | ۲۷ | منقذ بن مرّه عبدی | فرزند | بنابر نقلی، وی فرزند بزرگ حسین بن علی بود که در کربلا کشته شدهاست. مادرش لیلی دختر ابی مرة بن عروة بودهاست. | [70] | ||
۱۴ | علیاصغر بن حسین | بابالحوائج | حسن بن علی | هاشمی | ۶ ماهه | حرمله بن کاهل اسدی | فرزند | وی، فرزند کوچک حسین بن علی بود که از رباب دختر امرءالقیس متولد شده بود. برخی نام دیگر وی را عبدالله گزارش کردهاند و برخی عبدالله و علی اصغر را دو فرزند جدا از هم میدانند. در شیوه کشته شدن این نوزاد اختلافاتی وجود دارد، برخی گزارش کردهاند که وی در آغوش پدر با تیر حرمله کشته شد و برخی کشته شدن وی را در زمان درخواست آب حسین از سپاه عمر سعد دانستهاند. | [71] | ||
۱۵ | ابوبکر بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | [72] | |||
۱۶ | ابراهیم بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | منابع از حضور وی در کربلا سخنی به میان نیاوردند اما از رجزخوانی وی در ظهر عاشورا یاد شدهاست. | [73] | ||
۱۷ | عبدالله بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ۱ روزه | عبدالله بن عقبه غنوی
هانی بن ثبیب حضرمی |
فرزند | گزارش شدهاست که وی از ام اسحاق دختر طلحه در روز عاشورا به دنیا آمد. برخی منابع وی را همان علی اصغر میدانند اما در مقابل گروهی به جهت اختلاف در سن، مادر، نام و قاتل را دلیل بر جدا بودن این دو طفل دانستهاند. وی بر اثر اصابت تیر کشته شدهاست. | [74] | ||
۱۸ | محمد بن عباس | ن/م | عباس بن علی | هاشمی | ۱۴ | شخصی از بنی دارم | فرزند برادر | در مناقب از محمد بن عباس به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [75] | ||
۱۹ | جعفر بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | بشر بن سوط (حوط) | پسر عمو | از وی در زیارت ناحیه مقدسه یاد شدهاست. | [76] | ||
۲۰ | ابراهیم بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | کودک | ن/م | پسر عمو | [77] | |||
۲۱ | محمد بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | کودکی | ن/م | پسر عمو | [78] | |||
۲۲ | ابوسعید بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | پسر عمو | [79] | |||
۲۳ | عبدالرحمن بن عقیل | رمح عقیلی | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ۳۵ | عثمان بن خالد جهنی
بشر بن سوط عمیر بن خالد جهنی |
پسر عمو | مادرش ام ولد بود. وی با خدیجه بنت علی بن ابی طالب ازدواج کرد و از وی صاحب دو فرزند شد. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [80] | ||
۲۴ | عبداللهاکبر بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | عثمان بن خالد جهنی
مردی از قبیله همدان |
پسر عمو | مادرش کنیزی به نام علیه بود و خودش با میمونه دختر علی بن ابی طالب ازدواج کرده بود. وی پس از کشته شدن عبدالله بن مسلم بن عقیل کشته شد. | [81] | ||
۲۵ | علی بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ۳۸ | عبداللَّه بن قطبه طائی
لقیط بن یاسر جهنی |
پسر عمو | مادر وی را ام ولد، گزارش کردهاند. | [82] | ||
۲۶ | ابراهیم بن جعفر | ن/م | جعفر بن ابیطالب | هاشمی | کودکی | ن/م | فرزند پسر عمو | منابع در نسب ابراهیم دچار تردید شدهاند و برخی او را نواده جعفر میدانند. | [83] | ||
۲۷ | محمد بن جعفر | ن/م | جعفر بن ابیطالب | هاشمی | کودکی | ن/م | فرزند پسر عمو | منابع در نسب محمد دچار تردید شدهاند و برخی او را نواده جعفر میدانند. | [84] | ||
۲۸ | عون بن جعفر | ابوالقاسم | جعفر بن ابیطالب | هاشمی | ۵۶ | زید بن رقاد جهنی
عروة بن عبدالله خثعمی |
فرزند پسر عمو | وی فرزند اسماء بنت عمیس است که در حبشه به دنیا آمدهاست. امکلثوم بنت علی بن ابیطالب (زینب صغری) به عقد وی درآمد. وی در مدینه به حسین بن علی پیوست و پس از علی اکبر به میدان نبرد رفت. | [85] | ||
۲۹ | ابراهیم بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | کودکی | حارث | فرزند پسر عمو | برخی منابع ابراهیم را فرزند جعفر طیار دانستهاند | [86] | ||
۳۰ | محمد بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ۲۷ | ابومرهم ازدی
لقیط بن ایاس جهنی |
فرزند پسر عمو | مادرش ام ولد گزارش شدهاست. وی به همراه برادرش عبدالله در کربلا حضور داشت. | [87] | ||
۳۱ | ابوعبدالله بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | عمرو بن صبیح صیداوی | فرزند پسر عمو | از او به عنوان شهید کربلا در زیارت ناحیه مقدسه یاد شدهاست. برخی منابع نام او را ابوعبیدالله تصحیف کردهاند. | [88] | ||
۳۲ | جعفر بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | عروة بن عبدالله جعفی | فرزند پسر عمو | [89] | |||
۳۳ | عبدالرحمن بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | مادر وی را قتاده گزارش کردهاند. | [90] | ||
۳۴ | عبدالله بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ۱۴ | عمرو بن صبیح صیداوی
اسد بن مالک زید بن ورقاء جنبی (جهنی) |
فرزند پسر عمو | مادرش رقیه بنت علی بن ابی طالب است. به عقیده برخی وی اولین کشته بنی هاشم در کربلاست. | [91] | ||
۳۵ | عبیدالله بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | عمرو بن صبیح صیداوی | فرزند پسر عمو | نام وی در زیارت ناحیه وارد شدهاست ولی رجالنویسان بر خلاف طریحی، فرزندی را به این نام برای مسلم بن عقیل ذکر نکردهاند. | [92] | ||
۳۶ | احمد بن محمد | ن/م | محمد بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | [93] | |||
۳۷ | عون بن عبدالله | عون اکبر | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | بشر بن حویطر قانصی | نوه پسر عمو | عون فرزند زینب بنت علی و عبدالله بن جعفر است که در واقعه کربلا کشته شد. برخی منابع در اینکه عون اصغر در کربلا کشته شدهاست یا عون اکبر، اختلافاتی گزارش شدهاست | [94] | ||
۳۸ | محمد بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | عامر بن نهشل تمیمی | نوه پسر عمو | محمد فرزند عبدالله بن جعفر است که در واقعه کربلا کشته شد. منابع در مادر وی دچار اختلاف هستند و گروهی وی را فرزند زینب بنت علی بن ابیطالب و گروه دیگر، خوصا بنت خصفه بن ثقیف گزارش کردهاند. | [95] | ||
۳۹ | عبیدالله بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | بشر بن حویطر قانصی | نوه پسر عمو | مادرش را خوصا بنت حفصه است. صاحب اکلیل المصائب، وی را به اشتباه، عبیدالله بن عبدالله را عبیدالله بن جعفر گزارش کردهاست. | [96] | ||
۴۰ | محمد بن ابیسعید | ن/م | ابیسعید بن عقیل | هاشمی | ۷ | هانی بن ثبیت حضرمی
ابن زهیر اسدی لقیط بن یسار (ناشر) |
فرزند پسر عمو | وی کودکی هفت ساله بود که پس از مشاهده کشته شدن پدر، چوبی را به دست گرفت و به سوی سپاه عمر سعد در حرکت شد که توسط سپاهیان عمر کشته شد. | [97] | ||
۴۱ | محمد بن عبدالله اکبر | ن/م | عبدالله بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | مادرش ام هانی، دختر علی بن ابی طالب است. منابع کهن از کشته شدن وی در کربلا یاد کردهاند ولی کیفیت کشته شدنش در منابع متاخر ذکر شدهاست. | [98] | ||
۴۲ | عبدالله بن ابیسفیان | ن/م | ابی سفیان بن حارث بن عبدالمطلب | هاشمی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از صحابه کشته شده در سپاه حسین است که پدرش، برادر رضاعی پیامبر اسلام بودهاست. | [99] | ||
۴۳ | احمد بن محمد | هاشمی | محمد بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | ن/م | رجزخوانی وی در عاشورا پر شباهت به رجزخوانی احمد بن محمد بن عقیل است، اما در یکی بودن این به جهت ذکر لقب هاشمی برای وی و شهرت به طالبی برای فرزندان ابوطالب، محل تردید است. | [100] |
ردیف
........ |
نام
................................. |
لقب
..................... |
پدر
......................... |
نسب
.............. |
سن
...... |
قاتل
................................ |
توضیحات | صحابه | ناحیه | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | یزید بن حصین | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | برخی منابع نام وی را زید و بریر نیز گزارش کردهاند و نام پدرش، حصیر، خصیر و عبدالله گزارش شدهاست. | [101] | ||
۲ | ابراهیم بن حصین اسدی | ن/م | ن/م | بنی اسد | ن/م | ن/م | برخی منابع وی را با ابراهیم بن حسین یکی دانستهاند. | [102] | ||
۳ | ابن مسعود بن حجاج | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | [103] | |||
۴ | انس بن حارث کاهلی | ن/م | حرث (حارث) بن نبیه | کاهلی | ن/م | ن/م | وی از جمله صحابه پیامبر اسلام بود که به نامهای انس بن حارث کاهلی، انس بن ابیسحیم، مالک بن مالک بن انس و انس بن کاهل اسدی نیز برایش گزارش شدهاست. وی مأمور انتقال پیام از حسین بن علی به عمر سعد بودهاست. | [104] | ||
۵ | ابوالببغاء | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | [105] | |||
۶ | یزید بن زیاد مهاصر | ابوالشعثاء کندی | زیاد مهاصر بن نعمان | ن/م | ن/م | ن/م | وی از لشکریان عمر سعد بود که از وی جدا شد و به سپاهیان حسین پیوست. بنا به نقلی وی مستقیماً از کوفه به قصد همراهی با حسین بن علی به کربلا وارد شد. | [106] | ||
۷ | عمرو بن کعب | ابوثمائه صائدی | ن/م | ن/م | ن/م | قیس بن عبدالله | وی از جمله تابعینی بود که از یاران مسلم بن عقیل بود و پس از فراری شدن افراد تحت فرمانش، به قبیله خود گریخت و پس از آن از کوفه خارج و خود را به حسین بن علی رسانید. | [107] | ||
۸ | ابوحتوف بن حارث انصاری | ن/م | حرث (حارث) بن سلمه انصاری عجلانی | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش در لشکریان عمر سعد بود که پس از شنیدن صدای زنان اهل بیت پیامبر، از لشکریان عمر سعد جدا شده و به سپاه حسین پیوستند. | [108] | ||
۹ | سعد بن حارث انصاری | ن/م | حرث بن سلمه انصاری عجلانی | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش در لشکریان عمر سعد بود که پس از شنیدن صدای زنان اهل بیت پیامبر، از لشکریان عمر سعد جدا شده و به سپاه حسین پیوستند. | [109] | ||
۱۰ | ابوعمرو نهشلی (خثعمی) | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | عامر بن نهشل | [110] | |||
۱۱ | ادهم بن امیه | ن/م | ابوعبدالله بصری | ن/م | ن/م | ن/م | پدرش از صحابه بود. او در بصره سکنی داشت و به همراه تنی چند از بصریها به یاری حسین بن علی شتافت. وی از کشتهشدگان حمله اول است. | [111] | ||
۱۲ | زیاد بن عریب | ابوعمره | عریب بن حنظله بن دارم | ن/م | ن/م | ن/م | وی از جمله صحابه است که در لشکر حسین حضور داشت. | [112] | ||
۱۳ | عبدالله بن ابودجانه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در روضة الشهدا از وی به عنوان شهید کربلا یاد شدهاست اما در ریاض الشهادة از ابودجانه نامی به عنوان شهید کربلا سخن به میان آمدهاست. | [113] | ||
۱۴ | بدر بن معقل جعفی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | [114] | |||
۱۵ | اسد بن ابی دجانه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | بختری بن سعد
ازرق بن هاشم |
وی برای یاری عبدالله بن حسن به میدان شتافت اما محاصره و کشته شد. | [115] | ||
۱۶ | اسلم بن عمرو | اسلم ترکی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | غلامی رومی یا ترک به حسین بن علی نسبت داده شدهاست که گروهی صاحب او را جنادة بن حارث و گروهی حر ذکر کردهاند. | [116] | ||
۱۷ | اسلم بن کثیر ازدی اعرج | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | احتمال داده شده که وی همان مسلم بن کثیر ازدی باشد. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [117] | ||
۱۸ | اشعث بن سعد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی توسط ملاحسین کاشفی از شهدای کربلا گزارش شدهاست. برخی به اشتباه وی را با اشعث بن قیس (از دشمنان حسین بن علی) یکی دانستهاند. | [118] | ||
۱۹ | امیة بن سعد طائی | ابوصمصام | سعد بن زید طائی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از ساکنان کوفه بود که با شنیدن خبر حرکت حسین به سمت کوفه خود را در شب هشتم محرم به وی رسانید. او از کشته شدگان حمله اول سپاهیان عمر سعد است. | [119] | ||
۲۰ | یحیی بن سلیم مازنی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی پس از سوید بن عمرو یا عبدالرحمن بن عبدالله یزنی به میدان رفت و کشته شد. | [120] | ||
۲۱ | انیس بن معقل اصبحی | ن/م | معقل اصبحی | ن/م | ن/م | ن/م | از جمله شهدای کربلا که پس از جون به میدان نبرد رفت. | [121] | ||
۲۲ | بریر بن خضیر هَمْدانی | ن/م | ن/م | بنی مشرق | ن/م | کعب بن جابر | وی از بزرگان کوفه محسوب میشد و سالیانی را به تدریس قرآن در آن شهر پرداخته بود. وی در مواردی به سخنرانی برای سپاه کوفیان پرداخته و نزد عمر سعد، او را نصیحت کردهاست. او پس از حر به میدان نبرد رفت. از وی در زیارت نامه اربعین و زیارت رجبیه، یاد شدهاست. | [122] | ||
۲۳ | بشیر بن عمر حضرمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به هنگام حضور در سپاه حسین بن علی، خبر از اسارت فرزندش در مرزهای ری را دریافت کرد. به همین منظور یکی از فرزندانش را به توصیه حسین بن علی برای نجات فرزند دیگرش، راهی ری کرد و خود در کربلا ماند و کشته شد. به این ماجرا در زیارت ناحیه اشاره شدهاست. | [123] | ||
۲۴ | بکر بن حی تیمی | ن/م | ن/م | بنی تیم الله | ن/م | وی در لشکریان عمر سعد به کربلا وارد شد و سپس به سپاهیان حسین بن علی پیوست. | [124] | |||
۲۵ | جریر بن یزید ریاحی | ن/م | یزید ریاحی | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در زیارت رجبیه نیز یاد شدهاست. | [125] | ||
۲۶ | حر بن یزید ریاحی | ن/م | یزید بن ناجیه یربوعی | بنی تمیم | ن/م | ن/م | وی از فرماندهان جنگی ابن زیاد و اولین سپاه ابن زیاد بود که به حسین بن علی رسید و راه را بر او بست. وی در روز عاشورا از سپاه عمر سعد جدا شد و به سپاه حسین بن علی پیوست و به روایتی اولین کشته سپاه حسین شد. | [126] | ||
۲۷ | بکیر بن حر ریاحی | ن/م | حر بن یزید ریاحی | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه پدرش حر، ابتدا از لشکریان عمر سعد بودند که به سپاه حسین پیوستند. بکیر قبل از پدرش به میدان رفته و کشته شد. | [127] | ||
۲۸ | جابر بن حارث سلمانی | ن/م | حارث (حرث) سلمانی | ازد | ن/م | ن/م | از دیگر نامهای وی جناده، جبّار، جیاد، حباب، حَیَّان، حَسَّان، حیاة و عبادة ذکر شدهاست. وی از اهالی کوفه و بیعت کنندگان با مسلم بود که پس از پراکندگی اصحاب مسلم، از کوفه خارج و خود را به حسین بن علی رسانید. | [128] | ||
۲۹ | جابر بن حجاج تیمی | ن/م | حجاج بن رئاب النعمان | بنی تیم الله | ن/م | ن/م | وی غلام عامر بن نهشل بودهاست که در نبرد اول کشته شدهاست. وی از جمله بیعت کنندگان با مسلم بود که پس از پراکندگی اصحاب مسلم، از کوفه خارج و خود را به حسین بن علی رسانید. | [129] | ||
۳۰ | جابر بن عروه غفاری | ن/م | ن/م | غفار | ن/م | ن/م | وی پیرمردی کهنسال بود که در جنگ بدر نیز حضور داشتهاست. | [130] | ||
۳۱ | جبلة بن عبدالله | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | برخی وی را همان جبلة بن علی شیبانی میدانند. نام وی در زیارت رجبیه ذکر شدهاست. | [131] | ||
۳۲ | جبلة بن علی شیبانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم در کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم، خود را از کوفه به حسین بن علی رسانید. از وی در زیارت ناحیه مقدسه یاد شدهاست. | [132] | ||
۳۳ | جنادة بن کعب انصاری | ن/م | کعب بن حرث انصاری | خزرجی | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم در کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم، خود را از کوفه به حسین بن علی رسانید. | [133] | ||
۳۴ | عمرو بن خالد صیداوی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم در کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم، خود را از کوفه به حسین بن علی رسانید. | [134] | ||
۳۵ | جنادة بن عمرو صیداوی | ن/م | عمرو بن خالد | ن/م | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم در کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم، خود را از کوفه به حسین بن علی رسانید. | [135] | ||
۳۶ | جندة بن حجیر کندی | خولانی | ن/م | کنده | ن/م | ن/م | وی از کشته شدگان حمله نخست بودهاست. او پیش از برخورد حر با حسین بن علی به سپاه حسین پیوست. | [136] | ||
۳۷ | جون بن حوی | ن/م | حوی بن قتاده | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام فضل بن عباس بن عبدالمطلب بود که توسط علی بن ابی طالب خریداری و به ابوذر هبه شد. بعد از مرگ ابوذر، جون به مدینه بازگشت و در خانه علی بن ابی طالب، حسن، حسین و سجاد خدمتگزاری کرد. | [137] | ||
۳۸ | جوین بن مالک | ن/م | ن/م | بنی تیم الله | ن/م | ن/م | در قبیله وی اختلاف است، گروهی او را منسوب به بنی تیم الله و گروهی به ضبعی منسوب ساختهاند. همچنین وی به طایفه قیس بن ثعلبه نیز منسوب است. وی در ابتدا از لشکریان عمر سعد بود که به سپاهیان حسین پیوست. | [138] | ||
۳۹ | حارث بن امرالقیس کندی | ن/م | ن/م | کنده | ن/م | ن/م | وی از جمله لشکریان عمر سعد بود که به نبرد با حسین خارج شده بود اما با دیدن شرایط حسین بن علی، به سپاه او پیوست و در نبرد اول کشته شد. | [139] | ||
۴۰ | حباب بن عامر تیمی | ن/م | عامر بن کعب تیمی | بنی تیم الله | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم در کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم، خود را از کوفه به حسین بن علی رسانید. از وی به عنوان کشته شدگان حمله نخست یاد شدهاست. | [140] | ||
۴۱ | حبشی بن قیس نهمی | ن/م | قیس بن سلمه نهمی | نهمی | ن/م | ن/م | وی از کشته شدگان حمله اول شناخته شده و پیش از آغاز جنگ خود را به سپاهیان حسین رساندهاست. | [141] | ||
۴۲ | حبیب بن مظاهر اسدی | ن/م | ن/م | بنی اسد | ن/م | حسین بن تمیم | حبیب از بیعت کنندگان با مسلم بود اما پس از کشته شدن مسلم، خود را به سپاه حسین رسانید. وی از قبیله خود سپاهی را فراهم کرد اما با محاصره لشکریان عمرسعد، امکان دسترسی به سپاه حسین فراهم نشد. | [142] | ||
۴۳ | حجاج بن بدر تمیمی | ن/م | ن/م | بنی تمیم | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که حامل نامهای از مسعود بن عمرو برای حسین بن علی بود. وی پس از رساندن نامه، نزد حسین ماند تا در عاشورا کشته شد. برخی منابع نام وی را حجاج بن زید گزارش کردهاند. در عبرات المصطفین به اشتباه او را حجاج بن بکر گزارش کردهاند. | [143] | ||
۴۴ | حجاج بن مسروق جعفی | ن/م | مسروق بن مالک جعفی | ن/م | ن/م | ن/م | در طول سفر مکه تا کربلا، وی مؤذن حسین بن علی بود. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [144] | ||
۴۵ | حرث بن نبهان | ن/م | نبهان (غلام حمزه) | ن/م | ن/م | ن/م | وی از همراهان حسین بن علی از مدینه بود که در حمله نخست کشته شد. | [145] | ||
۴۶ | حطیمة بن وهاد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در کتاب ریاض الشهاده و روضة الشهدا از وی به عنوان شهید کربلا یاد شده که در محاصره دشمن کشته شد. اما روضه الشهدا نام وی را حنظمه گزارش کردهاست. | [146] | ||
۴۷ | حلاس بن عمرو راسبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش از لشکریان عمر سعد بود که پس از پذیرفته نشدن شرایط حسین توسط عمر سعد، از لشکر وی جدا و به سپاه حسین پیوستند. | [147] | ||
۴۸ | نعمان بن عمرو راسبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش از لشکریان عمر سعد بود که پس از پذیرفته نشدن شرایط حسین توسط عمر سعد، از لشکر وی جدا و به سپاه حسین پیوستند. از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [148] | ||
۴۹ | حماد بن حماد خزاعی | ن/م | ن/م | بنی خزاعه | ن/م | ن/م | وی از جمله کشتگان کربلا است که از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست. مجلسی در بحارالانوار نام وی را مرادی نیز ذکر کردهاست. | [149] | ||
۵۰ | حماد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام حسین بن علی بود که پس از محاصره محمد بن مقداد و عبدالله بن ابودجانه، به کمک آنان شتافت اما کشته شد. | [150] | ||
۵۱ | حنظله بن اسعد شبامی | ن/م | ن/م | همدان | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که همراه حسین بن علی در روز عاشورا شرکت داشت و پیک حسین بن علی بود و سرانجام کشته شد. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [151] | ||
۵۲ | خالد بن عمرو ازدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه پدرش در کنار حسین حضور داشت و پس از کشته شدن پدرش، به میدان رفت. | [152] | ||
۵۳ | خلف بن مسلم | ن/م | مسلم بن عوسجه | ن/م | ۱۲ | ن/م | او با وجود مخالفت حسین بن علی با حضورش در معرکه، توسط مادرش به حضور در جبهه نبرد ترغیب شد و سرانجام کشته شد. | [153] | ||
۵۴ | رافع بن عبدالله | ن/م | ن/م | شنوئة | ن/م | ن/م | او را غلام مسلم بن کثیر ازدی گزارش کردهاند. | [154] | ||
۵۵ | زاهر بن عمرو کندی | ن/م | ن/م | کنده | ن/م | ن/م | وی از دوستان عمرو بن حمق خزاعی بودهاست که به جهت فرمان قتلشان توسط معاویه، مخفیانه زندگی میکرد. وی در مکه به کاروان حسین بن علی پیوست و در حمله نخست کشته شد. | [155] | ||
۵۶ | زهیر بن بشر خثعمی | ن/م | ن/م | خثعم | ن/م | ن/م | وی از همراهان حسین بن علی بود که در حمله نخست کشته شد. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [156] | ||
۵۷ | زهیر بن سلیم ازدی | ن/م | ن/م | ازدی | ن/م | ن/م | وی در لشکریان عمر سعد بود که پس از اطمینان از عزم لشکریان عمر سعد برای قتل حسین، شبانه در شب دهم محرم از لشکر عمر سعد جدا و به سپاه حسین بن علی پیوست. | [157] | ||
۵۸ | زهیر بن قین بجلی | ن/م | ن/م | بجلیه | ن/م | کثیر بن عبدالله شعبی
مهاجر بن اوس |
وی از عثمانی مذهبانی بود که پس از ملاقات با حسین بن علی در میانه راه مکه تا کوفه، به سپاهیان حسین پیوست. وی فرمانده جناح راست سپاه حسین را عهدهدار بود. او همچنین در هنگام اقامه نماز حسین بن علی در ظهر عاشورا، محافظت از نمازگزاران را عهدهدار بود. | [158] | ||
۵۹ | زید بن مَعقِل | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی اطلاعات زیادی در دست نیست و او را امامی ولی مجهولالحال گزارش کردهاند. | [159] | ||
۶۰ | سالم بن عمرو | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع نخستین جز در زیارت ناحیه یاد نشدهاست. | [160] | ||
۶۱ | سالم بن عمرو | مولی بنی مدینه | عمرو بن عبدالله بن ثابت | بنی کلب | ن/م | ن/م | وی از بیعت کنندگان با مسلم بن عقیل بود که پس از دستگیری جمعی از یاران مسلم، به قبیله خود گریخت و در روز عاشورا خود را به حسین بن علی رسانید. ابن شهر آشوب وی را کشته حمله اول دانستهاست. | [161] | ||
۶۲ | سالم مولی عامر بن مسلم | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام عامر بن مسلم بود که به همراه مولایش به نزد حسین بن علی در مکه شتافت و در نبرد کربلا کشته شد. | [162] | ||
۶۳ | سعد بن حنظله | ن/م | ن/م | بنیتمیم | ن/م | ن/م | از وی اطلاعاتی جز حضور و کشته شدن در نبرد کربلا در دست نیست. | [163] | ||
۶۴ | سعد (سعید) بن عبدالله | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی را غلام عمر (عمرو) بن خالد اسدی صیداوی گزارش کردهاند که به همراه صاحبش، پس از کشته شدن مسلم، از کوفه به قصد همراهی حسین راهی کربلا شدند. در زیارت ناحیه نامش سعید و در زیارت رجبیه او غلام عمرو بن خلف گزارش شدهاست. | [164] | ||
۶۵ | سعید بن عبدالله حنفی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از کوفیان بیعت کننده با مسلم بن عقیل بود که پس از دستگیری مسلم خود را به سپاهیان حسین رسانید. وی در ماجرای کربلا، محافظ نمازگزاران بود و بنابر روایتی در همان غائله با سپر کردن خود در مقابل تیرهای پرتاب شده به سوی نمازگزاران، کشته شد. | [165] | ||
۶۶ | سلمان بن مضارب | ن/م | مضارب بن قین بجلی | بجلیه | ن/م | ن/م | وی به همراه عمویش زهیر بن قین، به حج مشرف بود که به همراه پیوستن زهیر، او نیز به سپاه حسین پیوست. | [166] | ||
۶۷ | سلیمان بن سلیمان ازدی | ن/م | ن/م | ازدی | ن/م | ن/م | مورخان از وی گزارشی را نقل نکردهاند و تنها به کشته شدنش در نبرد کربلا اشاره نمودهاند. از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [167] | ||
۶۸ | سوار بن منعم همدانی | ن/م | ن/م | همدان | ن/م | ن/م | وی از همراهان حسین بن علی در نبرد کربلا بود اما در زمان کشته شدنش اختلاف است. گروهی وی را کشته شده در نبرد اول میدانند. گروه دیگر، وی را پس از اسارت به دست لشکریان عمر سعد، محکوم به اعدام خوانده و مرگش را در آن موقع متذکر شدهاند. گروه دیگر نیز مرگش را ۶ ماه پس از واقعه عاشورا و به جهت جراحات نبرد کربلا میدانند. در زیارت ناحیه به اسارت و مجروح شدنش اشاره شدهاست. | [168] | ||
۶۹ | سوَید بن عمرو | ن/م | ن/م | خثعم | ن/م | هانی بن ثبیب حضرمی
عزرة (عروة) بن بطان تغلبی زید بن رقاد جنبی |
وی از اعراب قحطانی است که پس از کشته شدن حسین بن علی به قتل رسیدهاست. | [169] | ||
۷۰ | سیف بن حارث جابری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه شبیب از کوفه گریخت و خود را به سپاه حسین رساند. منابع وی را جوان گزارش کردهاند که در روز عاشورا کشته شد. از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [170] | ||
۷۱ | سیف بن مالک عبدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از بصریهایی بود که به همراهی با حسین بن علی پرداخت و در روز عاشورا به نقلی در هجوم اول و به نقلی پس از نماز ظهر به کشته شد. | [171] | ||
۷۲ | شبیب بن جراد | ن/م | ن/م | بنی کلاب | ن/م | ن/م | شبیب از بیعت کنندگان با مسلم بود اما پس از دستگیری مسلم، به لشکر عمر سعد پیوست و به کربلا آمد، در شب یا عصر عاشورا پس از قطعی شدن جنگ با حسین بن علی، شبانه از لشکر جدا و به سپاه حسین بن علی پیوست. وی در نبرد نخست کشته شد. | [172] | ||
۷۳ | شبیب بن حارث | ن/م | حارث بن سریع | ن/م | ن/م | ن/م | از زندگانی وی اطلاعاتی در دست نیست؛ اما در زیارت ناحیه مقدسه یاد شدهاست. | [173] | ||
۷۴ | شبیب بن عبدالله نهشلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از مدینه در کنار حسین بن علی بود و در حمله نخست در نبرد کربلا کشته شد. این احتمال داده شدهاست که وی با حبیب بن عبدالله نهشلی و حبیب بن عبیدالله نهشلی و ابوعمرو نهشلی یکی باشد. | [174] | ||
۷۵ | شبیب بن عبدالله مولی حارث (حرث) | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام حرث بن سریع گزارش شدهاست و در منابع متقدم از وی گزارشی وجود ندارد. اما در زیارت ناحیه از وی یاد شدهاست. | [175] | ||
۷۶ | شعبة بن حنظله تمیمی | ن/م | ن/م | بنی تمیم | ن/م | ن/م | از زندگانی وی اطلاعاتی در دست نیست و به جهت وصفش به تمیمی، احتمالاً از بنی تمیم است. | [176] | ||
۷۷ | شوذب بن عبدالله همدانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه عابس (پیک مسلم بن عقیل از کوفه به حسین در مکه) از کوفه به مکه نزد حسین بن علی آمده و با وی تا کربلا همراه شد. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [177] | ||
۷۸ | ضباب بن عامر | ن/م | ن/م | بنی تمیم | ن/م | ن/م | از احوالات وی اطلاعی در دست نیست و برخی متاخرین وی را از قبیله تمیم دانستهاند. وی در نبرد نخستین کربلا کشته شد. | [178] | ||
۷۹ | ضرغامه بن مالک تغلبی | ن/م | ن/م | بنی تغلب | ن/م | ن/م | وی از شیعیان بیعت کننده با مسلم بن عقیل بود و پس از کشته شدن مسلم در لشکر عمر سعد وارد شده و به کربلا آمد و در آنجا به سپاه حسین پیوست. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [179] | ||
۸۰ | عائذ بن مجمع مذحجی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی پس از شنیدن خبر کشته شدن قیس بن مسهر -پیک حسین بن علی به کوفه- را شنید، به همراه پدرش و جمعی دیگر به سمت حسین بن علی در حرکت و در عذیب هجانات به سپاه حسین ملحق شدند. | [180] | ||
۸۱ | عابس بن ابی شبیب | ن/م | ابی شبیب بن شاکر | ن/م | ن/م | ن/م | وی اولین نفر از مردم کوفه بود که به مسلم بن عقیل پیوست و پس از بیعت مردم با مسلم، به عنوان پیک مسلم به همراه شوذب به سمت حسین بن علی در حرکت شدند. وی از جمله محافظان نمازگزاران در ظهر عاشورا بود. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [181] | ||
۸۲ | عامر (عمار) بن حسان طائی | ن/م | حسان بن شریح طائی | ن/م | ن/م | ن/م | وی منسوب به قبیله طی (جلهمه) است. او به همراه حسین از مکه به سمت کوفه در حرکت شد و در نبرد نخستین کربلا کشته شد. از وی در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [182] | ||
۸۳ | عامر بن مسلم عبدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه غلامش از بصره به طرف بصره در حرکت شد و به سپاه حسین پیوست. وی در نبرد نخستین کشته شد و در زیارت ناحیه از او یاد شدهاست. | [183] | ||
۸۴ | فضل بن زبیر کوفی | ن/م | ابی مهاجر جهنی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از قبیله جهینه است که در منطقهای به همین نام در بین مکه تا کوفه به همراه جمعی به سپاه حسین پیوست. | [184] | ||
۸۵ | عبدالرحمن بن عبدالله ارحبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از تابعین بود که حامل نامه کوفیان به حسین بن علی بود. حسین نیز مسلم بن عقیل را راهی کوفه کرد و وی به همراه مسلم به کوفه بازگشت. پس از کشته شدن مسلم خود را به سپاه حسین رسانید و در نبرد نخست عاشورا کشته شد. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [185] | ||
۸۶ | عبدالرحمن بن عبدالله یزنی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه مسلم بن عقیل به کوفه رفت و پس از کشته شدن مسلم به سپاه حسین ملحق شد. در زیارت رجبیه از وی با عنوان عبدالرحمن بن عبدالله ازدی یاد شدهاست. | [186] | ||
۸۷ | عبدالرحمن بن عبد رب خزرجی | ن/م | ن/م | خزرج | ن/م | ن/م | وی از صحابیهای کشته شده در سپاه حسین است که در حمله نخست روز عاشورا کشته شد. | [187] | ||
۸۸ | عبدالرحمن بن عروه غفاری | ن/م | عروه بن حراق | بنی غفار | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش از جمله سپاهیان حسین بودند که در کربلا کشته شدند. از وی و برادرش در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [188] | ||
۸۹ | عبدالله بن عروه غفاری | ن/م | عروه بن حراق | بنی غفار | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش از جمله سپاهیان حسین بودند که در کربلا کشته شدند. از وی و برادرش در زیارت ناحیه و رجبیه یاد شدهاست. | [189] | ||
۹۰ | عبدالرحمن بن مسعود تیمی | ن/م | مسعود بن حجاج | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه پدرش خود را به کربلا رساندند و در روز هفتم محرم به سپاه حسین ملحق شدند. آنان در روز عاشورا و در حمله نخست عمر سعد کشته شدند. | [190] | ||
۹۱ | عبدالله بن بشر خثعمی | ن/م | بشر بن ربیعه خثعمی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از جمله کسانی بود که به همراه سپاه عمر سعد به کربلا آمد و پیش از آغاز جنگ به سپاه حسین بن علی پیوست. وی در حمله نخست عمر سعد کشته شد. | [191] | ||
۹۲ | عبدالله بن عبدالله | ن/م | عبدالله الجواد | ن/م | ن/م | ن/م | وی از نوادگان جعفر طیار است. مادرش خوصاء دختر خفصة بن ثقیف گزارش شدهاست. | [192] | ||
۹۳ | عبدالله بن عمیر کندی | ن/م | عمیر بن عباس | کنده | ن/م | هانی بن ثبیت حضرمی
بکیر بن بن حی تمیمی |
وی از اهالی کوفه بود که به همراه همسرش (ام وهب) شبانه از کوفه خارج شد و شب هشتم محرم به سپاه حسین ملحق شد. پس از کشته شدن وی، همسرش ام وهب به بالین او شتافت و توسط غلام شمر کشته شد. | [193] | ||
۹۴ | عبدالله بن یزید قیسی | ن/م | یزید بن ثُبَیط قیسی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که پس از استمداد حسین بن علی از اهالی بصره، به مکه شتافت و به سپاه حسین ملحق شد. وی کشته حمله نخست عاشوراست. از وی در زیارت رجبیه و ناحیه نیز یاد شدهاست. | [194] | ||
۹۵ | عبیدالله بن یزید قیسی | ن/م | یزید بن ثبیط قیسی | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که پس از استمداد حسین بن علی از اهالی بصره به همراه برادر و پدرش به مکه شتافت و به سپاه حسین ملحق شد. وی در حمله نخست عاشورا کشته شد. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [195] | ||
۹۶ | عبدالله بن قیس | ن/م | قیس بن ابی عروه | بنی عقّار | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش در حمله نخست لشکر عمر سعد کشته شد. | [196] | ||
۹۷ | عبیدالله بن قیس | ن/م | قیس بن ابی عروه | بنی عقّار | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش در حمله نخست لشکر عمر سعد کشته شد. | [197] | ||
۹۸ | عقبة بن صلت جهنی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی در خارج از مدینه در منطقه جهینه به سپاه حسین بن علی پیوست. | [198] | ||
۹۹ | عمار بن ابی سلامی | دالانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که قصد قتل ابن زیاد نمود اما موفق نشد، وی پس از فرار از کوفه، به سپاهیان حسین بن علی پیوست. | [199] | ||
۱۰۰ | عمران بن کعب اشجعی | ن/م | کعب بن حارث | ن/م | ن/م | ن/م | عمران بن کعب که از وی با نامهای عمر و عمرو نیز یاد شده، از کشته شدگان حمله نخست عمر سعد بودهاست. | [200] | ||
۱۰۱ | عمران کلبی | ن/م | ن/م | بنی کلب | ن/م | ن/م | وی و مادرش از تازه مسلمانان بودند که پس از کشته شدن عمیر بن مطاع به میدان رفت و کشته شد. | [201] | ||
۱۰۲ | عمرو بن جندب حضرمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که پس از کشته شدن مسلم بن عقیل خود را به سپاه حسین بن علی رسانید و در عاشورا کشته شد. | [202] | ||
۱۰۳ | عمران بن کعب انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | نام وی به اختلاف عمرو، عمر و عمران گزارش شدهاست. | [203] | ||
۱۰۴ | عمرو بن مطاع جعفی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که اصالتی یمنی داشت. | [204] | ||
۱۰۵ | عمرو بن جناده انصاری | ن/م | جنادة بن حرث | ن/م | ۲۱ | ن/م | وی به همراه پدر و مادرش در کربلا حضور داشت. سن وی در هنگام کشته شدن بین ۹ تا ۲۱ گزارش شدهاست. وی به همراه پدر و مادرش در مکه به حسین بن علی پیوست. پس از آنکه در عاشورا کشته شد، سرش به سمت سپاه حسین پرتاب شد. مادرش پس از تکلم با سر بریده پسرش، عمود خیمه را کشیده و به سمت سپاه عمر سعد حملهور شد اما با دستور حسین بن علی برگردانده شد. | [205] | ||
۱۰۶ | عمرو بن خالد ازدی | ن/م | ن/م | ازدی | ن/م | ن/م | وی پس از مبارزه در میدان نبرد، کشته شد. | [206] | ||
۱۰۷ | عمرو بن ضبیعه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اصحاب حسین بن علی است که به عقیده برخی پیامبر اسلام را نیز درک کردهاست. وی به همراه سپاه عمر سعد از کوفه به کربلا آمد و به سپاه حسین پیوست. وی از کشته شدگان حمله نخست است. در زیارت ناحیه از وی با نام عمر یاد شدهاست. | [207] | ||
۱۰۸ | عمرو بن عبدالله جندعی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از کشته شدگان کربلاست که برخی مرگش را در حمله اول دانستهاند. گروهی نیز وی را زخمی کربلا گزارش کردند که توسط اقوامش از معرکه خارج شد اما پس از یک سال، بر اثر جراحات کربلا درگذشت. در زیارت ناحیه، از وی به عنوان مجروح یاد شدهاست. | [208] | ||
۱۰۹ | عمرو بن قرضه انصاری | ن/م | قرضه بن کعب انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | وی در روز ششم محرم به سپاه حسین پیوست و در معرکه عاشورا کشته شد. | [209] | ||
۱۱۰ | عمیر بن عبدالله مذحجی | ن/م | ن/م | مذحج | ن/م | مسلم ضبابی
عبدالله بجلی |
وی از اهالی کوفه بود که خود را به سپاه حسین رسانید و کشته شد. | [210] | ||
۱۱۱ | عمیر بن مطاع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از کشته شدگان کربلاست که پس از جون وارد میدان نبرد شد. حسین بن علی از وی در شمارش اصحابش در غروب عاشورا، یاد کردهاست. | [211] | ||
۱۱۲ | فیروزان | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | فیروزان که به نامهای پیروزان و فروزان نیز گزارش شدهاست، از غلامان ایرانی حسن بن علی بود که همراه با کاروان حسین بن علی به کربلا آمد و کشته شد. | [212] | ||
۱۱۳ | قارب بن عبدالله دُئلی | ن/م | عبدالله بن ارَیقِط لیثی | ن/م | ن/م | ن/م | وی را غلام حسین بن علی گزارش کردهاند که به همراه مادرش فکیهه، از مدینه همراه حسین بود و در نبرد اول کشته شد. | [213] | ||
۱۱۴ | قاسط بن زهیر تغلبی | ن/م | زهیر (ظهیر) تغلبی | بنی تغلب | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که شب عاشورا خود را به سپاه حسین رسانید و در روز عاشورا و حمله نخست، کشته شد. | [214] | ||
۱۱۵ | قاسم بن حبیب ازدی | ن/م | حبیب بن ابیبشر | ازدی | ن/م | ن/م | برخی وی را قاسم بن بشر گزارش کردهاند. او از اهالی کوفه بود که همراه با لشکر عمر سعد به کربلا آمد ولی به لشکر حسین بن علی پیوست و در حمله نخست کشته شد. | [215] | ||
۱۱۶ | قره | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | قره، غلام حر بن یزید ریاحی بود که با وجود پیوستن حر به سپاهیان حسین بن علی، در لشکر عمر سعد باقی ماند اما در لحظه آخر به سپاه حسین پیوست و کشته شد. | [216] | ||
۱۱۷ | قرة بن ابی قره غفاری | ن/م | ن/م | بنی غفار | ن/م | ن/م | از وی اطلاعاتی جز کشته شدن در کربلا وجود ندارد. | [217] | ||
۱۱۸ | قعنب بن عمرو تمری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که به همراه حجاج بن بدر سعدی (حامل نامه مسعود بو عمرو نهشلی) به سپاه حسین بن علی پیوست و در نبرد نخست کشته شد. | [218] | ||
۱۱۹ | کردوس بن زهیر تغلبی | ن/م | زهیر (ظهیر) تغلبی | بنی تغلب | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرش قاسط، شبانه از کوفه خارج شد و به سپاه حسین بن علی پیوست | [219] | ||
۱۲۰ | کنانة بن عتیق تغلبی | ن/م | ن/م | بنی تغلب | ن/م | ن/م | وی از قاریان کوفه بود که خود را به سپاه حسین بن علی رسانید و کشته شد. | [220] | ||
۱۲۱ | مالک بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن سریع جابری | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام شبیب بود که به همراه وی و سیف، عموزاده خویش و همچنین برادر مادریاش، به سپاه حسین ملحق شدند. | [221] | ||
۱۲۲ | مجمع بن زیاد جهنی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از یاران پیامبر اسلام بود که در سرای جهنیه میزیست و هنگام عبور حسین بن علی از این ناحیه، به وی پیوست. | [222] | ||
۱۲۳ | مجمع بن عبدالله عائذی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از تابعیان بود که همراه عائذ، عمربن خالد، جنادة بن حارث و غلام عمرو بن خالد به سپاه حسین بن علی پیوست. | [223] | ||
۱۲۴ | محمد بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن عائدی مذحجی | ن/م | ن/م | ن/م | برخی منابع نام وی را مجمع گزارش کردهاند. وی از جمله ۱۴ نفری است که سواره از کوفه خارج شده و به سپاه حسین پیوستند. | [224] | ||
۱۲۵ | مسعود بن حجاج تیمی | ن/م | ن/م | بنی تیم الله | ن/م | ن/م | وی به همراه فرزندش عبدالرحمن در سپاه عمر سعد وارد به کربلا شد و به سپاه حسین بن علی پیوست. وی در حمله نخست کشته شد. | [225] | ||
۱۲۶ | عبدالرحمن بن مسعود | ن/م | مسعود بن حجاج | بن تیم الله | ن/م | ن/م | وی به همراه پدر در سپاه عمر سعد وارد به کربلا شد و به سپاه حسین بن علی پیوست. | [226] | ||
۱۲۷ | مسلم بن عوسجه | ن/م | ن/م | بنی اسد | ن/م | عبدالرحمن بن ابی خشتکاره بجلی
عبدالله ضبابی |
وی از بزرگان صدر اسلام است که با ورود مسلم بن عقیل به کوفه با وی بیعت کرد و در زمره یارانش بود تا آنکه بی وفایی کوفیان را دید، خود را مخفی کرده و شبانه به سپاه حسین در کربلا رسانید. وی در حمله نخست کشته شد. | [227] | ||
۱۲۸ | مسلم بن کثیر اعرج | ن/م | کثیر بن قلیب صدفی | ازدی | ن/م | ن/م | وی از یاران حسین بن علی در کربلا بود که در زیارت رجبیه به نام سلیمان و در ناحیه به نام اسلم گزارش شدهاست. وی کشته نبرد اول است. | [228] | ||
۱۲۹ | مسلم | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام عامر بن مسلم است که به عنوان کشته کربلا گزارش شدهاست. برخی نام وی را سالم گزارش کردهاند. از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [229] | ||
۱۳۰ | مقسط بن عبدالله تغلبی | ن/م | عبدالله بن زهیر | بنی تغلب | ن/م | ن/م | وی به همراه برادرانش از کوفه خارج و به سمت سپاه حسین در حرکت شد. در منابع پیشین تنها در رجال طوسی از وی یاد شدهاست. | [230] | ||
۱۳۱ | منجح بن سهم | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | حسان بن بکر حنظلی | وی از غلامان حسین بن علی بود که در زیارت رجبیه از وی یاد شدهاست. | [231] | ||
۱۳۲ | منیع بن زیاد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند و در زیارت رجبیه از وی یاد شدهاست. برخی او را همان منیع بن رقاد میدانند. | [232] | ||
۱۳۳ | نافع بن هلال جملی مرادی | ن/م | هلال بن نافع | مرادی | ن/م | شمر بن ذی الجوشن | وی در منزلگاه عذیب الهجانات به لشکر حسین بن علی پیوست. وی از کسانی بود که همراه عباس بن علی، پس از بسته شدن راه شریعه بر سپاهیان حسین، شبانه به فرات زدند و پس از نبردی شدید، آب به خیمههای حسین رساندند. وی اسیر شد و توسط شمر سر بریده شد. | [233] | ||
۱۳۴ | هلال بن نافع بجلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | شمر بن ذی الجوشن | وی از شیعیانی بود که در بین راه مکه و کربلا به حسین بن علی پیوست. وی از جمله کسانی بود که اعلام وفاداری یاران حسین بر او را رقم زد و پس از بستن شریعه و آب بر سپاه حسین به همراه تنی چند برای رساندن آب به خیام حسین اقدام کرد. وی به اسارت درآمد و به دست شمر کشته شد. | [234] | ||
۱۳۵ | رافع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی غلام مسلم بن کثیر است که در برخی منابع به اشتباه و تصحیف، نافع گزارش شدهاست. وی پس از نماز ظهر روز عاشورا کشته شد. | [235] | ||
۱۳۶ | نصر بن ابی نیزر | ن/م | ابی نیزر بن نجاشی | ن/م | ن/م | ن/م | وی همراه حسین بن علی از مکه به کربلا آمد. وی را از کشته شدگان حمله اول نام بردهاند. | [236] | ||
۱۳۷ | نَعیم بن عِجلان | ن/م | ن/م | خزرج | ن/م | ن/م | وی از اهالی کوفه بود که خود را به سپاه حسین بن علی رساند و در حمله نخست کشته شد. از وی در زیارت رجبیه و ناحیه یاد شدهاست. | [237] | ||
۱۳۸ | وهب بن عبدالله کلبی | ن/م | ن/م | بنی کلب | ۲۵ | ن/م | وی تازه دامادی بود که همراه با مادر و همسرش در کربلا حاضر بود و به توصیه مادر کشته شد. پس از کشته شدن همسرش عمودی برداشت و به سمت دشمن در حرکت شد اما به دستور حسین بن علی بازگردانده شد. پس از آنکه سرش را نزد مادرش پرتاب شد، مادرش سر را سمت لشکر عمر سعد پرتاب کرد و سبب مرگ یکی از لشکریان عمر سعد شد. پس از آن شمر دستور داد تا مادر وهب نیز کشته شود. | [238] | ||
۱۳۹ | وهب بن وهب | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی مسیحی تازه مسلمانی بود که به همراه مادرش در صحنه کربلا حضور داشت. پس از آنکه اسیر شد، سرش به دستور عمر سعد از تن جدا شد. مادرش پس از کشته شدن وهب قصد میدان کرد اما به دستور حسین بن علی از این کار منع شد. | [239] | ||
۱۴۰ | هفهاف بن مهند راسبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که با رسیدن خبر حسین بن علی به کربلا به سمت وی در حرکت شد، اما در روز عاشورا پس از آنکه حسین بن علی کشته شده بود به کربلا رسید. وی به میان لشکریان عمر سعد رفت و شمشیر برکشید و تنی چند از آنان را کشت و خودش نیز کشته شد. | [240] | ||
۱۴۱ | هلال بن حجاج | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | شیخ صدوق و شیخ بحرانی وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند. | [241] | ||
۱۴۲ | یحیی بن هانی | ن/م | هانی بن عروه مرادی | ن/م | ن/م | ن/م | مادرش را روعه یا روحه بنت عمر گزارش کردهاند. وی از اهالی کوفه بود که با رسیدن خبر حسین بن علی به کربلا، خود را به سپاه وی رسانید. | [242] | ||
۱۴۳ | یزید بن ثبیط قیسی عبدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از اهالی بصره بود که در بین راه مکه و کربلا به سپاه حسین پیوست و در عاشورا در نبردی تن به تن کشته شد. در زیارت رجبیه از وی یاد شدهاست. | [243] | ||
۱۴۴ | جنادة بن حارث سلمانی | ن/م | حارث سلمانی | ن/م | ن/م | ن/م | وی به همراه جمعی از جمله غلام خویش، به سپاه حسین بن علی پیوستند. | ن/م | [244] |
فهرست کشته شدگان زن در سپاه حسین
ردیف
........ |
نام
................................. |
لقب | پدر
......................... |
همسر
............................. |
نسب | سن | قاتل | نسبت با حسین
.......................... |
توضیحات | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | ام حسن بنت حسن | امحسن | حسن بن علی | ن/م | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند برادر | وی از زنان خیام حسین بن علی بود که پس از حمله سپاهیان عمر سعد به خیمههای حسین، در زیر دست و پای مهاجمان، به قتل رسید. | [245] |
۲ | حمیده بنت مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | --- | هاشمی | ۱۱ | ن/م | فرزند پسر عمو | حمیده دختر مسلم بن عقیل، بر اثر حمله لشکریان عمر سعد برای غارت خیمههای حسین، در زیر دست و پا کشته شد. | [246] |
۳ | ام وهب بنت عبد | اموهب | ن/م | عبدالله بن عمیر کلبی | عُلِیمی | ن/م | رستم (غلام شمر) | --- | وی نخستین زن کشته شده در کربلا بود که ابتدا قصد همراهی همسرش را در پیکار داشت اما به توصیه همسر و حسین بن علی، به نزد زنان خیمه بازگشت، اما پس از کشته شدن همسرش (یا به نقلی فرزندش)، نزد او شتافت. در این هنگام غلام شمر، او را به قتل رسانید. برخی وی را مادر وهب (نصرانی مسلمان شده در کربلا) میدانند. | [247] |
افرادی که مورد اختلاف قرار گرفتهاند
ردیف
........ |
نام
................................. |
لقب
..................... |
پدر
............................. |
نسب
.............. |
سن
...... |
قاتل
................................ |
نسبت با حسین
.......................... |
توضیحات | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | بکر بن علی | ابوبکر | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | مقبره وی در منطقه ذیالکفل است و گروهی بر این باورند که وی پس از زخمی شدن در واقعه کربلا، به همراه اسبش به این منطقه آمده و بر اثر جراحات کشته شده و در همانجا دفن گردیدهاست. با این حال با استناد به سنگ مقبره وی، او به سال ۶۰ از دنیا رفتهاست. | [248] |
۲ | عتیق بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | منابع کهن از وی یادی نکردهاند و شذرات الذهب وی را کشته کربلا گزارش کردهاست. | [249] |
۳ | عمر بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | منابع در حضور وی در کربلا و کشته شدنش، دچار اختلاف هستند. برخی نیز وی را کشته کربلا گزارش کردهاند. این احتمال نیز داده شدهاست که وی از زخمیهای کربلا بوده که جان سالم به در برده باشد. | [250] |
۴ | عون بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | وی از فرزندان علی بن ابیطالب و اسماء بنت عمیس است. از حضور وی در کربلا خبری گزارش نشدهاست و در روضة الشهدا به شهادتش در کربلا اشاره شدهاست. | [251] |
۵ | فضل بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | از وی در منابع کهن، نام و نشانی وجود ندارد اما ملاحسین کاشفی وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند. | [252] |
۶ | قاسم بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | عمرو بن سعید ازدی | برادر | با وجود آنکه چنین فرزندی به علی بن ابی طالب در منابع منسوب نیست، اما در مناقب وی یکی از کشته شدگان کربلا یاد شدهاست. | [253] |
۷ | یحیی بن علی | ن/م | علی بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | برخی منابع وی را کشته کربلا گزارش کردهاند. برخی دیگر نیز وی را در زمان حیات پدرش، فوت شده گزارش کردهاند. | [254] |
۸ | عبدالله اصغر بن ابوطالب | ن/م | ابوطالب بن عبدالمطب | هاشمی | ن/م | ن/م | برادر | عمادزاده از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست اما در منابع رجال از فرزندی به نام عبدالله اصغر برای ابوطالب و در کشته شدگان کربلا ذکری به میان نیامده است. | [255] |
۹ | احمد بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | ۱۶–۱۹ | منقذ بن نعمان عبدی | فرزند برادر | برخی منابع چون سید محسن امین، احمد بن حسن را همان عبدالله بن حسن دانستهاند. | [256] |
۱۰ | بِشر بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند برادر | با وجود آنکه فرزندی به نام بشر برای حسن مجتبی ذکر نشدهاست، اما ابن شهرآشوب از بشر بن حسن به عنوان یکی از شهیدان کربلا یاد میکند. | [257] |
۱۱ | عمر بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند برادر | برخی منابع از کشته شدن وی در کربلا گزارش کردهاند اما با وجود عدم گزارش کشته شدنش در برخی از کتب معتبر و همچنین گزارشی از اسارتش در کربلا، کشته شدنش محل اشکال است. | [258] |
۱۲ | یحیی بن حسن | ن/م | حسن بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند برادر | از وی در منابع کهن یادی به میان نیامده است. سپهر مینویسد که وی از جمله فرزندان حسن بن علی نیست که در کربلا کشته شده باشد. | [259] |
۱۳ | جعفر بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | شیخ مفید از وجود وی یاد کرده اما از حضورش در کربلا خبری ندادهاست. منابع پیش از تسلیه المجالس نیز از وجود چنین فرزندی برای حسین بن علی در ماجرای کربلا گزارشی ندادهاند. | [260] |
۱۴ | حمزه بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | به گفته ابن شهر آشوب، وی فرزند حسین بن علی بود که در واقعه کربلا کشته شد. | [261] |
۱۵ | زید بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | به گفته ابن شهر آشوب، وی فرزند حسین بن علی بود که در واقعه کربلا کشته شد. | [262] |
۱۶ | قاسم بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | عمر بن سعد بن مقبل | فرزند | در منابع کهن از فرزندی به نام قاسم برای حسین بن علی گزارشی وجود ندارد با این وجود منابعی از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاند. | [263] |
۱۷ | محسن بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | نوزاد | ن/م | فرزند | منابع از فرزندی به این نام برای حسین بن علی سخنی به میان نیاوردهاند اما معجم البلدان از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. این کودک که در شکم مادر بود، به جهت نا ملایمات واقعه کربلا در حال اسارت مادر در قسمت غربی حلب سقط گردید. | [264] |
۱۸ | محمد بن حسین | ن/م | حسین بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند | در کشته شدن یا اسارت وی در واقعه کربلا، اختلافاتی گزارش شدهاست. وی گزارشی را از سرگذشت اسیران در شام نقل میکد که دلیلی بر زنده بودن وی در شام بودهاست. | [265] |
۱۹ | عبدالله بن عباس | ن/م | عباس بن علی | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند برادر | برخی وی را کشته کربلا دانستهاند اما در مقابل منابع متقدم از وی یادی نکردند و همچنین در منابع رجالی از فرزندی به نام عبدالله برای عباس بن علی یاد نشدهاست. | [266] |
۲۰ | قاسم بن عباس | ن/م | عباس بن علی | هاشمی | ۱۹ | ن/م | فرزند برادر | در منابع فرزندی به این نام برای عباس بن علی گزارش نشدهاست با این وجود در نورالعین فی مشهد الحسین از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [267] |
۲۱ | احمد بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | پسر عمو | تنها منبعی که از وی به عنوان شهید کربلا یاد کردهاست، وسیلة الدارین است که او را از همراهان حسین بن علی از مدینه تا کربلا میداند. | [268] |
۲۲ | سعید بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | پسر عمو | دربندی در دو اثرش جواهر الایقان و اسرار الشهاده از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. | [269] |
۲۳ | عبدالله اصغر بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | عثمان بن خالد اثیم جهنی
بشر بن حوط قایضی |
پسر عمو | وی از مادری به نام علیه زاده شده بود. وی پس از برادرش عبدالرحمن به میدان رفت و کشته شد. با این وجود صاحب قاموس الرجال حضور وی در کربلا را انکار کردهاست. | [270] |
۲۴ | عبدالله بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | عمرو بن صبیح صیداوی | پسر عمو | در کشته شدن وی در کربلا اختلاف است. وی توسط شیخ طوسی به عنوان اصحاب سجاد یاد شدهاست. برخی نیز مقصود شیخ طوسی از عبدالله بن عقیل را همان عبدالله اصغر بن عقیل دانستهاند. | [271] |
۲۵ | عقیل بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | پسر عمو | با وجود آنکه برخی منابع وی را از کشته شدگان کربلا میدانند ولی در منابع انساب از وجود فرزندی به نام عقیل برای عقیل بن ابی طالب مطلبی گزارش نشدهاست. | [272] |
۲۶ | موسی بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | عمرو بن صبیح صیداوی | پسر عمو | مادرش را ام البنین بنت ابوبکر بن کلاب عامری است که بعد از برادرش جعفر به میدان رفت و کشته شد. از وی در منابع کهن یاد نشدهاست. | [273] |
۲۷ | عون بن عقیل | ن/م | عقیل بن ابیطالب | هاشمی | ن/م | ن/م | پسر عمو | برخی در شهادتش در کربلا اختلاف کردهاند. برخی از رجال نویسان نیز در وجود چنین فرزندی برای عقیل دچار اختلاف هستند. | [274] |
۲۸ | جعفر بن محمد | ن/م | محمد بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | در کشته شدن وی در ماجرای کربلا بین مقتل نویسان اختلاف است. برخی او را کشته شده در واقعه حره میدانند. | [275] |
۲۹ | عبدالله بن جعفر | ن/م | جعفر بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | از وی تنها در کتاب اسرار الشهاده به عنوان حاضر در کربلا یاد شدهاست و منابع متقدم از او سخنی به میان نیاورده اند. وی در کربلا پرچمدار سپاه حسین بودهاست. | [276] |
۳۰ | احمد بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | فاضل دربندی وی را از جمله شهیدان کربلا ذکر میکند، این حال، نسب شناسان برای مسلم بن عقیل فرزندی به این نام گزارش نکردهاند. | [277] |
۳۱ | مسلم بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | برخی منابع از کشته شدن وی در کربلا گزارش کردهاند. | [278] |
۳۲ | عون بن مسلم | ن/م | مسلم بن عقیل | هاشمی | ن/م | عمرو بن صبیح صیداوی | فرزند پسر عمو | برخی منابع وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند. | [279] |
۳۳ | اسماعیل بن عبدالله | زاهد | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | در میان کشتگان کربلا، از وی یاد شدهاست اما ابن عنبه و مامقانی او را کشته شده میدانند اما ذکری از واقعه کربلا به میان نمیآورند. بنابه گزارش مامقانی، وی در ۱۴۵ ه.ق در سن نود سالگی به دستور معاویة بن عبدالله کشته شد. | [280] |
۳۴ | حسین بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | در کتاب جمهرة انساب العرب، از حسین بن عبدالله به عنوان یکی از کشته شدگان کربلا یاد شده اما در سایر منابع از وی سخنی به میان نیامده است. | [281] |
۳۵ | عدی بن عبدالله | ن/م | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | تنها منبعی که وی را کشته کربلا گزارش کردهاست، ابن قتیبه دینوری است. | [282] |
۳۶ | عون بن عبدالله | عون اصغر | عبدالله بن جعفر | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | مادر عون، جمانه دختر مسیب بن نجبه فرازی است. در کشته شدن وی در نبرد کربلا یا واقعه حره، اختلاف است. | [283] |
۳۷ | قاسم بن محمد | ن/م | محمد بن جعفر | هاشمی | ن/م | ن/م | فرزند پسر عمو | مادرش ام ولد بود و با ام کلثوم بنت عبدالله بن جعفر ازدواج کردهاست. در اینکه وی از کشته شدگان کربلا بوده یا از اسیران، بین منابع اختلاف است. | [284] |
۳۸ | سلیمان بن رزین | ابورزین | ن/م | ن/م | ن/م | سلیمان بن عوف حضرمی (در بصره) | ن/م | وی را غلام حسین بن علی گزارش کردهاند که برخی وی را کشته کربلا و برخی او را کشته شده به دستور ابن زیاد در بصره به جهت پیک بودن برای نامه حسین بن علی دانستهاند. از وی در زیارت ناحیه یاد شدهاست. | [285] |
۳۹ | اسحاق بن مالک | ن/م | مالک اشتر | نخعی | ن/م | ن/م | ن/م | تنها فاضل دربندی از شهادت وی در کربلا گزارش دادهاست. | [286] |
۴۰ | بدر بن رقیط | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی و دو فرزندش تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. به گفته مؤلف فرسان الهیجاء، احتمال اشتباه در این فقره از زیارت رجبیه، منتفی نیست. | [287] | |
۴۱ | عبدالله بن بدر | ن/م | بدر بن رقیط | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی، برادر و پدرش تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. به گفته مؤلف فرسان الهیجاء، احتمال اشتباه در این فقره از زیارت رجبیه، منتفی نیست. | [288] |
۴۲ | عبیدالله بن بدر | ن/م | بدر بن رقیط | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی، برادر و پدرش تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. به گفته مؤلف فرسان الهیجاء، احتمال اشتباه در این فقره از زیارت رجبیه، منتفی نیست. | [289] |
۴۳ | اسد کلبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی یک از خوانده شدگان توسط حسین بن علی در زمان کشته شدن یارانش بودهاست. | [290] |
۴۴ | جندب حضرمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | عمادزاده در کتاب خویش وی را از شهیدان کربلا میداند اما در منابع دیگر از چنین شخصی به عنوان کشته شدن در کربلا یاد نشدهاست. | [291] |
۴۵ | حارث بن سریع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در کتاب قیام حق به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست اما در منبع دیگری از او یاد نشدهاست. | [292] |
۴۶ | حجر (حجیر) بن جندب | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها عمادزاده در کتابش او را کشته شده در کربلا میداند. | [293] |
۴۷ | حجر بن حر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | صاحب کتاب اسرارالشهاده از یکی از سپاهیان عمر سعد یاد میکند که مأمور قطع آب بر حسین بودهاست و پس از آن به سپاه حسین پیوسته و در آنجا کشته شدهاست. | [294] |
۴۸ | حصین بن مالک | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها کتاب عشرة کامله از وی به عنوان شهید کربلا یاد کردهاست. | [295] |
۴۹ | حماد بن انس | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | گروهی بر این باورند که وی از جمله شهیدان کربلا است. | [296] |
۵۰ | حنظلة بن عمرو شیبانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها ابن شهر آشوب به عنوان شهید کربلا یاد کردهاست. وی در حمله نخست کشته شدهاست. | [297] |
۵۱ | خزیمه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع پیشین یادی نشده و قندوزی وی را از لشکریان عمر سعد گزارش کردهاست که حامل پیغامی برای حسین از جانب عمر سعد بود اما در کنار حسین بن علی ماند و به لشکریان وی پیوست. | [298] |
۵۲ | داود بن طِرِمّاح | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع رجال و تاریخ ذکری به میان نیامده و تنها برخی منابع متقدم وی را جزء کشتگان کربلا ذکر کردهاند. | [299] |
۵۳ | ذیان بن ضریب صائدی همدانی | ن/م | ن/م | همدان | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در کتاب عاشورا چه روزیست یاد شدهاست. | [300] |
۵۴ | ربیعة بن حوط | ابومهوش
ابوثور |
ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی را پسر عموی حبیب بن مظاهر گزارش کردهاند. از کشته شدن وی در کربلا گزارشی وجود ندارد، و برخی منابع به اشتباه به نقل از ابن حجر وی را کشته شده در کربلا همراه با حبیب گزارش کردهاند. | [301] |
۵۵ | رشید | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در کتاب جواهر الایقان از یکی از کشته شدگان کربلا به نام رشید یاد شدهاست. | [302] |
۵۶ | رمیث بن عمرو | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع تاریخ و رجال، از وی به عنوان اصحاب حسین بن علی یاد شدهاست و در جایی به کشته شدنش در عاشورا اشارهای نشدهاست. از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست و شاید همین مسئله سبب شدهاست عده ای وی را شهید کربلا بدانند. | [303] |
۵۷ | زائدة بن مهاجر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست و عدهای بر اساس همان منبع، وی را از کشتگان کربلا میدانند. برخی وی را همان یزید بن زیاد مهاجر معروف به ابوشعثای کندی میدانند. | [304] |
۵۸ | زهیر بن حسان اسدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | منابع متاخر از وی به عنوان یکی از اصحاب حسین که در عاشورا کشته شدهاست یاد کردهاند اما در منابع کهن یادی از وی نشدهاست. | [305] |
۵۹ | زهیر بن سلیمان | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه به عنوان کشته شده کربلا یاد شدهاست. | [306] |
۶۰ | زهیر بن سیار | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه به عنوان کشته شده کربلا یاد شدهاست. | [307] |
۶۱ | سعید بن کَردَم | زید بن کَردَم | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از میان منابع، تنها ابن عساکر وی را به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. | [308] |
۶۲ | سعد بن بشر حضرمی | ن/م | بشر بن عمر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در کتاب ناسخ التواریخ به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [309] |
۶۳ | سعد بن حارث انصاری | ن/م | حارث انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | سعد و ابوالحتوف از خوارج شرکت کننده در لشکر عمر سعد بودند که در روز عاشورا با شنیدن استغاثه حسین بن علی از لشکریان عمر سعد جدا و به سپاه حسین ملحق شدند. | [310] |
۶۴ | ابوالحتوف بن حارث انصاری | ن/م | حارث انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | [311] | |
۶۵ | سعد بن حرث خزاعی | ن/م | ن/م | خزاعی | ن/م | ن/م | ن/م | مامقانی وی را از صحابه کشته شده در کربلا میداند. اما غیر از وی کسی از وجود چنین صحابی گزارش نکردهاند. | [312] |
۶۶ | سلم بن عمرو | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | مورخان از وی گزارشی نقل نکردهاند و تنها عمادزاده از وی به عنوان مستخدم حسین بن علی یاد کردهاست. | [313] |
۶۷ | سلیمان بن ربیعه | ن/م | ن/م | بنی اسد بن خزیمه | ن/م | ن/م | ن/م | تنها فضیل بن زبیر نام وی را در رساله تسمیه من قتل معل الحسین علیه السلام به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. | [314] |
۶۸ | سلیمان بن عوف حضرمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [315] |
۶۹ | سلیمان بن کثیر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. برخی وی را همان اسلم بن کثیر در زیارت ناحیه میدانند. | [316] |
۷۰ | سیف بن مالک نمیری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در بین منابع متقدم تنها ابن شهر آشوب از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. در زیارت ناحیه نیز به سیف بن مالک بدون پسوند سلام دادهشدهاست که میتواند مربوط به سیف بن مالک عبدی باشد. | [317] |
۷۱ | شریح بن عبدالله | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع متقدم یادی نشدهاست و تنها منابع متقدم وی را از کشته شدگان کربلا میدانند. | [318] |
۷۲ | شریح بن عبید | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در روضة الشهدا از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [319] |
۷۳ | شریف بن حارث | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع کهن یادی از وی وجود ندارد و تنها منابع متاخر از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاند. | [320] |
۷۴ | ضبیعة بن عمرو | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [321] |
۷۵ | عائد بن حرب سلانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در کتب رجال یادی از او نشده و تنها عمادزاده با استناد به زیارت ناحیه مقدسه از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. | [322] |
۷۶ | عامر بن جلیده | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع متقدم یادی نیست اما منابع متاخر با توجه به زیارت رجبیه، وی را از کشته شدگان کربلا میدانند. | [323] |
۷۷ | عامر بن مالک | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از نسب و سرگذشت وی در منابع متقدم مطلبی گزارش نشدهاست و تنها برخی منابع متاخر وی را به استناد به زیارت رجبیه از کشته شدگان کربلا میدانند. | [324] |
۷۸ | عباده بن حرث انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها کتاب عشره کامله از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاست. | [325] |
۷۹ | عبدالاعلی بن زیاد کلبی | ن/م | زیاد بن شجاع کلبی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها بلاذری وی را از کشته شدگان کربلا یاد کردهاست. | [326] |
۸۰ | عبدالرحمن بن عرزه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی به همراه برادرش تنها در رجال شیخ طوسی به عنوان اصحاب حسین یاد شدهاست. اما برخی از متاخرین، وی را همان عبدالرحمن بن عروه میدانند که به اشتباه استنساخ شدهاست. | [327] |
۸۱ | عبدالله بن عرزه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی به همراه برادرش تنها در رجال شیخ طوسی به عنوان اصحاب حسین یاد شدهاست. اما برخی از متاخرین، وی را همان عبدالله بن عروه میدانند که به اشتباه استنساخ شدهاست. | [328] |
۸۲ | عبدالرحمن بن یزید | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در زیارت رجبیه یاد شدهاست و برخی متاخیرین نیز وی را جزء کشته شدگان سپاه حسین میدانند. | [329] |
۸۳ | عبدالسلام بن عروه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها منبعی که وی را از کشته شدگان کربلا میداند، کتاب تذکرة الشهدا است. این احتمال داده شدهاست که وی با عبدالرحمن بن عروه اشتباه شده باشد. | [330] |
۸۴ | عبدالله بن ابوبکر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها منبعی که وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاست، اعیان الشیعه میباشد. وی این نقل را از کتاب الحیوان جاخظ نقل میکند اما در تحقیق اخیر این اثر، عبدالله بن ابوبکر کشته شده در جنگ طائف گزارش شدهاست. | [331] |
۸۵ | عبدالله بن ابی دجانه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع متقدم از وی به عنوان کشته کربلا گزارشی وجود ندارد و تنها کتاب روضه الشهدا وی را از کشته شدگان کربلا میداند. | [332] |
۸۶ | عبدالله بن خالد صیداوی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی را به نقل از لهوف به عنوان کشته کربلا ذکر کردهاند اما در لهوف تصحیح شده، وی را به عنوان عمرو بن خالد صیداوی آمدهاست. در دیگر منابع متقدم از وی گزارشی در دست نیست. | [333] |
۸۷ | عبدالله بن سریع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها منبعی که وی را کشته کربلا دانستهاست، اسرار الشهاده است. | |
۸۸ | عبدالله بن عمر کندی | ن/م | ن/م | کنده | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع متقدم از وی یادی به میان نیامده است و تنها در کتاب اسرار الشهاده از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [334] |
۸۹ | عبدالله بن عمرو | ن/م | عمرو بن عیاش | کلب | ن/م | ن/م | ن/م | تاریخ نویسان از وی گزارشی نکردهاند. | [335] |
۹۰ | عبیدالله بن بشیر | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع رجالی یادی از وی نشدهاست، و احتمالاً تصحیفی از عبدالله بن بشیر باشد. | [336] |
۹۱ | عثمان بن فروه غفاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در اینکه وی کشته کربلا باشد، اختلاف است؛ برخی وی را همان قره بن ابی قره غفاری میدانند. | [337] |
۹۲ | عروه غفاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها منبعی که وی را کشته کربلا میداند، ینابیع الموده است. | [338] |
۹۳ | علی بن حر ریاحی | ن/م | حر بن یزید ریاحی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | بنابر گزارشی در برخی منابع، وی به همراه پدرش حر، ابتدا از لشکریان عمر سعد بودند که به سپاه حسین پیوستند. اما بسیاری از منابع از وی یادی به میان نیاورده اند. | [339] |
۹۴ | علی بن مظاهر اسدی | ن/م | مظاهر اسدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | هرچند برخی منابع از کشته شدن وی در کربلا گزارش کردهاند اما هیچ منبع قدیمی از وی به عنوان کشته کربلا سخن نگفتهاست. | [340] |
۹۵ | عمر بن ابی تمام صائدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در کتاب آرامگاههای خاندان پاک پیامبر، به این کشته در کربلا اشاره شدهاست. | [341] |
۹۶ | عمرو بن مطیع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در کتاب اسرار الشهاده به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [342] |
۹۷ | عمرو بن احدث حضرمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در کتاب زندگی حضرت خامس آل عبا به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [343] |
۹۸ | عمرو بن خلف | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی از کشته شدگان کربلا گزارش شدهاست که در زیارت رجبیه از وی به همراه غلامش سعید یاد شدهاست، اما به عقیده مؤلف انصارالحسین، وی همان عمرو بن خالد صیداوی است که به همراه غلامش سعید در کربلا کشته شدند. | [344] |
۹۹ | عمرو بن مشیعه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در کتاب مناقب از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. این احتمال داده شده که وی همان عمرو بن ضبیعه یا عمرو بن قرضه از کشته شدگان کربلاست. | [345] |
۱۰۰ | عمیر انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در اسرار الشهاده از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [346] |
۱۰۱ | عمیر بن حصین | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در کتاب تذکرة الشهدا از وی به عنوان کشته کربلا در کنار برادرش یزید یاد شدهاست. | [347] |
۱۰۲ | عمیر بن کناد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی در زیارت رجبیه به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست اما در منابع دیگر اطلاعی از وی وجود ندارد. | [348] |
۱۰۳ | غیلان بن عبدالرحمن | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع از وی گزارشی وجود ندارد، تنها در زیارت رجبیه از وی یاد شدهاست. | [349] |
۱۰۴ | قاسم بن حارث کاهلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع تاریخی کهن گزارشی وجود ندارد و تنها در زیارت رجبیه از وی یا شدهاست. این احتمال داده شدهاست که وی همان قاسم بن حبیب ازدی باشد. | [350] |
۱۰۵ | قاسم بن سعد طائی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع جز وسیلة الدارین کسی به کشته شدن وی در کربلا اشاره نکردهاست. | [351] |
۱۰۶ | قیس بن ربیع | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی اطلاعاتی در منابع کهن وجود ندارد، منابع متاخر از وی به عنوان کشته کربلا یاد کردهاند. | [352] |
۱۰۷ | قیس بن عبدالله همدانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در زیارت رجبیه یاد شدهاست. | [353] |
۱۰۸ | قیس بن منبه | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در روضة الشهدا از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [354] |
۱۰۹ | مالک بن انس کاهلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | برخی همچون کتاب المناقب، وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند. | [355] |
۱۱۰ | مالک بن اوس | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در کتاب ناسخ التواریخ از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [356] |
۱۱۱ | مالک بن حارث | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در کتاب اسرار الشهاده از وی و برادرش به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [357] |
۱۱۲ | مالک بن دودان | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی به نقل ابن شهر آشوب از کشته شدگان کربلاست. | [358] |
۱۱۳ | مبارک | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از او در منابع کهن اطلاعاتی گزارش نشدهاست و تنها ناسخ التواریخ از کشته شدن وی نقل گزارش کردهاست. | [359] |
۱۱۴ | محمد بن انس | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | برخی منابع از کشته شدن وی در ماجرای کربلا یاد کردهاند. وی به همراه اسد بن ابی دجانه و فیروزان به مقاتله رفت و کشته شد. | [360] |
۱۱۵ | محمد بن مطاع | ن/م | ن/م | جعف | ن/م | ن/م | ن/م | وی را منابع متاخر از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاند اما در منابع کهن خبری از وی نیست. | [361] |
۱۱۶ | محمد بن مقداد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی جز در کتاب ملا محسن کاشفی، به عنوان کشته کربلا یاد نشدهاست. | [362] |
۱۱۷ | مرة بن ابی مره غفاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی جز در کتاب ملا محسن کاشفی خبری گزارش نشدهاست. | [363] |
۱۱۸ | مسعود بن سعد حداد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها منبعی که وی را کشته کربلا گزارش کردهاست، واعظ خیابانی است. | [364] |
۱۱۹ | مسعود هاشمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | فاضل دربندی وی را به عنوان کشته کربلا گزارش کردهاست. | [365] |
۱۲۰ | مسلم بن کناد | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در زیارت رجبیه از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [366] |
۱۲۱ | مسلم | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در کتاب یاران پایدار، از وی به عنوان کشته کربلا و غلام حسین بن علی یاد شدهاست. | [367] |
۱۲۲ | مصعب بن یزید ریاحی | ن/م | یزید ریاحی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی برادر حر است که به گفته برخی منابع، همچون وی از سپاه عمر سعد به سپاه حسین بن علی پیوست. | [368] |
۱۲۳ | مصیب بن جواد کلانی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | بجز یک منبع متاخر، منبعی دیگر از کشته شدن وی گزارشی نداشتهاست. | [369] |
۱۲۴ | معلی بن حنظله غفاری | ن/م | ن/م | غفاری | ن/م | ن/م | ن/م | اسرار الشهاده وی را جزء کشته شدگان کربلا گزارش کردهاست. | [370] |
۱۲۵ | معلی بن خنیس ذهلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | برخی وی را معلی بن معلی و معلی بن علی نیز گزارش کردهاند. با این وجود در منابع کهن از وی یادی به میان نیامده است. | [371] |
۱۲۶ | معلا بن علا | ن/م | ن/م | کلب | ن/م | ن/م | ن/م | وی را تنها در ینابیع الموده به عنوان کشته کربلا گزارش کردهاند. | [372] |
۱۲۷ | معلی بن معلی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ابومخنف وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاست که برخی منابع وی را همان معلی بن خنیس دانستهاند. | [373] |
۱۲۸ | منذر بن مفضل جعفی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع کهن از وی یاد نشدهاست و برخی با استناد به زیارت رجبیه، وی را کشته کربلا گزارش کردهاست. | [374] |
۱۲۹ | موقع بن ثمامه اسدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | به گزارش برخی منابع، وی در کربلا حاضر بود و پس از نبردی سخت، به شدت مجروح گردید و توسط بنی اسد به کوفه برده شد، پس از اطلاع عمر سعد از حضورش در کوفه، وی را به زاره تبعید کرد و پس از یک سال در آنجا از دنیا رفت. | [375] |
۱۳۰ | ناصر هلالی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تنها در مقتل ابومخنف از وی به عنوان کشته کربلا گزارش شدهاست. | [376] |
۱۳۱ | وقاص بن مالک | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در منابع کهن، از وی گزارشی وجود ندارد و در روضة الشهدا از وی به عنوان کشته کربلا یاد شدهاست. | [377] |
۱۳۲ | هاشم بن عتبه | ن/م | عتبة بن ابی وقاص قرشی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | وی را برخی منابع از کشته شدگان کربلا و برخی حضورش را در کربلا محل تردید دانستهاند. | [378] |
۱۳۳ | همام بن سلمه قانصی | ن/م | ن/م | همدان | ن/م | ن/م | ن/م | از وی تنها در رساله تسمیه من قتل مع الحسین یاد شدهاست. | [379] |
۱۳۴ | یحیی بن کثیر انصاری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | از وی در منابع کهن یادی نشدهاست. اما ناسخ التواریخ وی را از کشته شدگان کربلا گزارش کردهاست. | [380] |
۱۳۵ | یزید بن عبدالله مشرقی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | مورخان از وی گزارشی نداشتند جز فضل بن زبیر کوفی که او را کشته کربلا گزارش کردهاست. این احتمال داده شدهاست که وی بریر بن عبدالله باشد. | [381] |
۱۳۶ | یزید بن مظاهر اسدی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | در مقتل ابومخنف از وی به عنوان کشته کربلا گزارش شدهاست و برخی منابع به نقل از ابومخنف، رجز منسوب به وی را به یزید بن زیاد بن مهاصر گزارش کردهاند. | [382] |
پانویس
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۶۷.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۶۷.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۶۷–۶۶۸.
- Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۶۸.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۰.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۰.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۱.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۳.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۳.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۴.
- دهدست، «تعداد شهدای کربلا»، رشد آموزش قرآن.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۴.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۵.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Veccia Vaglieri, “Ḥusayn b. 'Alī b. Abī Ṭālib”, EI2.
- بهرامیان، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۵.
- Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- Pierce, Twelve Infallible Men, 69.
- عمرانی، «بررسی سندی و دلالی حدیث ریان بن شبیب»، آیت بوستان، ۸۸.
- کریمی، اعتبار زیارت عاشورا، ۸۸–۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۰ و ۷۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۲–۲۴۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۷–۲۵۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۱–۱۲۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹ و ۳۲۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۹–۳۳۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۷–۷۸ و ۲۲۵ و ۲۳۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۳–۲۲۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۷–۲۱۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۳–۲۶۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۰–۲۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۰–۱۲۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۰–۲۲۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۶–۲۹۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۴ و ۳۳۵–۳۳۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۳–۱۲۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۱–۲۲۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۷–۲۴۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۷ و ۲۵۴ و ۲۹۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۳–۲۵۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۰–۳۳۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۹–۴۰۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۱–۶۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۱–۱۰۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۱–۸۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۳–۳۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۴–۱۰۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۵–۱۰۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۴۲–۱۴۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۶–۱۱۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۴–۱۲۵ و ۱۸۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۴–۱۲۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۵–۱۲۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۷–۱۲۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۲–۱۳۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۴۰–۱۴۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۳ و ۳۷۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۳–۱۵۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۵–۱۵۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۴–۱۶۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۸–۱۷۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۷–۱۷۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۱–۱۹۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۲–۱۹۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۳–۱۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۷–۱۹۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۴–۲۰۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۸–۲۰۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۳–۲۱۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۵–۲۱۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۶–۲۱۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۸ و ۲۳۶–۲۳۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۴–۲۴۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۵–۲۵۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۰–۲۷۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۲–۲۸۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۶–۲۸۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸–۲۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۳–۲۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۷–۳۲۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۶۶ و ۳۳۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۳–۳۵۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۷ و ۳۵۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۷–۳۶۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۱–۳۹۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۳–۳۷۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۸۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۵–۳۹۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۷–۳۲۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۷–۲۷۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۸–۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۱۰–۱۱۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۴–۲۷۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۱–۳۱۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۴–۲۲۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۰–۲۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۶–۳۶۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۸–۲۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۸–۳۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۰۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۹۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۲۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۳۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۴۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۴۱–۱۴۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۱–۱۶۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۶۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۰–۱۸۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۹–۱۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۹۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۶–۲۰۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۰۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۷–۲۱۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۱۷–۲۱۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۷–۲۲۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۲۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۴۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۶۹–۲۷۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۷۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۹۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۱۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۰.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۴.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۱–۳۳۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۶.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۶–۳۳۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۳۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۸.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۵۹.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۰–۳۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۶۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۲.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۷۶–۳۷۷.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۳.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۹۴–۳۹۵.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۴۰۱.
- بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۴۰۱–۴۰۲.
منابع
- بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
- بلوکباشی، علی؛ بهرامیان، علی؛ پاکتچی، احمد؛ حاج منوچهری، فرامرز؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث (۱۳۹۲). «حسین (ع)، امام». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۲۰. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۶۴–۷۱۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۱۹-۱.
- دهدست، محمدرضا (زمستان ۱۳۸۹). «اندیشه؛ پژوهشی دربارهٔ تعداد شهدای کربلا». رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی. تهران (۷۹): ۳۸–۴۳ – به واسطهٔ نورمگز.
- عمرانی، سید مسعود (۱۳۹۵). «بررسی سندی و دلالی حدیث ریان بن شبیب پیرامون عزاداری» (PDF). آیت بوستان. اول (دوم): ۷۲–۱۰۰.
- کریمی، حسین (۱۳۸۷). اعتبار زیارت عاشورا. اول. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار ع.
- Haider, Najam I. (2016). "al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib". In Fleet, K.; Krämer, G.; Matringe, D.; Nawas, J.; Rowson, E. Encyclopaedia of Islam. 34 (3nd ed.). Brill.
- Madelung, Wilfred (2004). "Ḥosayn b. ʿAli i. Life and Significance in Shiʿism". In Yarshater, Ehsan. Encyclopædia Iranica. Fasc. 5. XII. New York: Bibliotheca Persica Press. pp. 493–498.
- Pierce, Mattew (2016). Twelve Infallible Men: The Imams and the Making of Shiʿism. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674737075.
- Veccia Vaglieri, Laura (1971). "(al-)Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib". In Lewis, B.; Ménage, V.L.; Pellat, Ch.; Schacht, J. Encyclopaedia of Islam. 3 (2nd ed.). Leiden: E. J. Brill. pp. 607–615.
پیوند به بیرون
- نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا اثر غلامحسین زرگری نژاد