علی‌اصغر

عبدالله بن حسین بن علی بن ابی طالب معروف به علی اصغر به باور شیعیان نام کوچک‌ترین فرزند حسین بن علی است که مادرش رباب بنت امرئ القیس می‌باشد. علی اصغر که در ۱۰ رجب سال ۶۰ هجری در مدینه متولد شده و در ۱۰ محرم سال ۶۱ هجری در شش ماهگی در کربلا کشته شد. علی اصغر یکی از چند نفری است که در بین شیعیان به باب‌الحوائج معروف می‌باشند.

سوگواری محرم
رویدادها
نبرد کربلا • شام غریبان
اسارت در شام
کَسان

حسین بن علی
عباس بن علی
علی‌اکبر
علی‌اصغر
زینب کبری
سکینه بنت حسین
مسلم بن عقیل

فهرست کشتگان
جای‌ها
حرم امام حسین
حرم عباس بن علی • حسینیه
موزه محرم
روزهای ویژه
تاسوعا • عاشورا • اربعین
آیین‌ها

مرثیه • نوحه • تعزیه • روضه • تکیه
زنجیرزنی • سینه‌زنی • عَلَم
سقاخانه • دسته عزاداری

تشت‌گذاری • نخل‌گردانی
Ali al-Asghar ibn al-Husayn
عَلِيّ ٱلْأَصْغَر ٱبْن ٱلْحُسَيْن
علی اصغر بن حسین به عربی
زادهربیع الثانی (یا ۱۲ آوریل ۶۸۰)
درگذشته۱۰ محرم 61 A.H.
(or ح. ۱۰ اکتبر ۶۸۰(680-10-10) (سن ۶ ماه))
کربلا، عراق
آرامگاه
حرم حسین بن علی
پدرحسین بن علی
مادررباب بنت امرئ القیس

برخلاف سنت شیعی، در سایر منابع نظیر حبیب‌السیر، علی اصغر در واقع نامی برای اشاره به سجاد، فرزند حسین است که در جریان اتفاقات کربلا مریض بود.[1]

منابع تاریخی نام این کودک را متفاوت ذکر کرده‌اند، در برخی منابع عبدالله[2][3][4][5][6][7]در برخی منابع علی اصغر ذکر شده است. [8][9][10]و برخی از منابع دو کودک برای حسین ذکر کرده‌اند به نام‌های "عبدالله" و "علی اصغر".[11]

ابن اعثم، نخستین مورخی است که از طفل شیرخوار با نام علی یاد کرده و از او با نام علی فی الرضاع تعبیر کرده است.[12]

و اولین کسی که نام یکی از فرزندان حسین را افزون بر علی اکبر ، سجاد ، عبدالله و علی اصغر دانسته است، طبری شیعی از علمای قرن چهارم است. و پس از وی ابن خشاب و ابن شهر آشوب نام این طفل را علی اصغر نگاشته‌اند و پس از آن این نام به منابع متاخرتر راه پیدا کرده است.[13]

و برخی قایل‌اند که عبدالله غیر از علی اصغر می باشد؛ زیرا عبدالله در جلو خیمه‌ها، در دامان پدرش حسین کشته شد ولی علی اصغر بنا بر نقلی در مقابل صف دشمن هدف تیرقرار گرفت.[14]

صاحب ذخیرة الدارین هم نقل کرده است که عبدالله روز عاشورا به دنیا آمد و ساعاتی پس از ولادت کشته شد[15]

ولی در مقتل ابومخنف آمده که کودک شیرخوار حسین در کربلا شش ماهه بوده است.[16]

زیارت منسوب به ناحیه مقدسه

در زیارت ناحیه مقدسه تنها عبارت «أَلسَّلامُ عَلَی الرَّضیعِ الصَّغیرِ»[17] به معنی «سلام بر آن شیر خوارِ کوچک» آمده؛ ولی در کتاب المزار[18] محمد بن مشهدی و کتاب اقبال[19] سید بن طاووس در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه به سال ۲۵۲ ه‍.ق چنین آمده‌است:

السلام علی عبدالله بن الحسین الطفل الرضیع، المرمی الصریع، المتشحط دما، المصعد دمه فی السماء، المذبوح بالسهم فی حجر أبیه، لعن الله رامیه حرملة بن کاهل الاسدی وذویة

یعنی:

سلام بر عبدالله پسر حسین، کودک شیرخوار تیر خوردهٔ به زمین افتادهٔ به خون غلتیده که خونش به آسمان بالا رفت و در آغوش پدرش به وسیلهٔ تیر ذبح شد. خداوند تیرانداز و پژمرده کننده‌اش «حرملة بن کاهل اسدی» را لعنت کند.

سوگواری: «محرالمذبوح بالسهم فی حجر أبیه، لعن الله رامیه حرملة بن کاهل الاسدی وذویة» یعنی:

سلام بر عبدالله پسر حسین، کودک شیرخوار تیر خوردهٔ به زمین افتادهٔ به خون غلتیده که خونش به آسمان بالا رفت و در آغوش پدرش به وسیلهٔ تیر ذبح شد. خداوند تیرانداز و پژمرده کننده‌اش «حرملة بن کاهل اسدی» را لعنت کند.

آرامگاه

در محل دفن علی اصغر دو مکان بیان شده‌است اولین قول بر سینهٔ حسین بن علی و دومین قول در کنار کشته‌شدگان کربلا در نزدیکی ضریح حسین بن علی تاریخ نگاران و علمای معتبر شیعه این را گفته‌اند که علی بن حسین هنگام دفن بدن حسین بن علی پدرش، علی‌اصغر را بر روی سینهٔ وی گذاشت و علی اکبر پسر ارشد حسین بن علی را در پایین پای پدرش دفن نمود.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. «ʿALĪ AṢḠAR – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۵.
  2. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۱.
  3. ابن حبیب بغدادی، محمد، المحبر، ص۴۹۱.
  4. ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۱۸۱.
  5. ابن جوزی، جمال‌الدین عبد‌الرحمن، المنتظم، ج۵، ص۳۴۰.
  6. شیخ مفید، محمد بن محمد، ارشاد، ج۲، ص۱۲۵.
  7. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۴.
  8. ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ص۹۷.
  9. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۱.
  10. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل خوارزمی، ج۲، ص۳۲.
  11. طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۸۱.
  12. ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ج۵، ص۱۱۵.
  13. فاضل دربندی، ملا آقا، اسرار الشهادة، ج۲، ص۷۷۱.
  14. محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۳۷۰.
  15. جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۵۹.
  16. ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۲۹.
  17. متن زیارت ناحیه مقدسه؛ تبیان
  18. الکتاب : المزار- محمد بن المشهدی
  19. «أنصار الحسین ؛ محمد مهدی شمس الدین؛ الزیارة المنسوبة إلی الناحیة المقدسة ص ۱۴۷». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۷ دسامبر ۲۰۱۱.

منابع

منابع کتابی

۱-معالی السبطین، ج ۱، ص ۴۲۳.

۲-بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۶۶.

۳-اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، شهید پاک نژاد، ج ۲، ص ۴۲.

۴ـفرهنگ عاشورا، جواد محدّثی.

  1. نفس المهموم
  2. لهوف.. مقتل جامع وقایع قیام حسین بن علی، نوشتهٔ سید بن طاووس

۵۰ ـ تنقیح المقال: مامقانی (شیخ عبدالله)، چاپ حجری.

۵۱ ـ تهذیب الأحکام: شیخ طوسی، محمد بن الحسن (۴۶۰ ه) دارالکتب الاسلامیه، طهران

۵۲ ـ تهذیب التهذیب: ابن حجر العسقلانی (۸۵۲ ه) دار صادر / بیروت.

۵۳ ـ الجامع الصغیر: جلال الدین سیوطی (۹۱۱ ه) دارالفکر / بیروت

۵۴ ـ جلاءالعیون: مولی محمد باقر مجلسی (۱۱۱۱ ه) انتشارات رشیدی.

۵۵ ـ جواهرالعقول فی شرح فرائدالاصول: محمد رضا الناصری، الدار الاسلامیه.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.