اویس قرنی

اویس قَرَنی (درگذشته ۳۷ قمری در شصت و هفت سالگی. /۶۵۷ میلادی) با عنوان کامل ابو عمرو اُوَیْس بن عَامِرِ بنِ جَزْءِ بنِ مَالِک، مسلمانی ساکن قَرَنْ یمن بود که در زمان محمد رسول الله می‌زیست ولی او را ملاقات نکرد و از تابعین به‌شمار می‌آید.[1][2][3]

Uwais al-Qarani
أُوَيْس ٱلْقَرَنِيّ
Father Name'Amir
BirthplaceQarn، استان عسیر
Born594 CE
Ethnicityأزد، مردم عرب
کنیهAbu Amr
(أَبُو عَمْروْ)
Known ForBeing a follower of محمد و علی بن ابی‌طالب
Died3 رجب (ماه) 36 Hijri
(December 656 CE)
Burial Placeرقه (سوریه)، سوریه;
Memorial Shrine رقه (سوریه)، سوریه
other purported tombs in پاکستان و عمان
Coordinates17°01′11″N 54°05′23″E
Religionاسلام
Influencedقدیس of the اویسیه سنت
Revered byشیعه

زندگی

قرنی در دوران زندگی محمد رسول الله مسلمان شد ولی هرگز او را ندید. نقل می‌کنند وقتی برای دیدار محمد رسول الله به مدینه آمد، او در جنگ بود و او را ندید. پس از درگذشت محمد رسول الله در سال ۶۳۲ میلادی علی بن ابی‌طالب را ملاقات کرد. شرح چگونگی ارتباط نادیده اویس قرنی و محمد رسول الله و ملاقات او با علی بن ابی‌طالب و عُمَر بن خَطاب که حامل وصیت و تحویل خرقه پیغمبر یه اویس قرنی بودند در کتاب «تذکرة الاولیا» نوشتهٔ عطار نیشابوری و کتاب‌های اهل طریقتِ اویسی درج شده‌است.

اویس پس از این ملاقات قَرَنْ رم مجا به مقصد شهر کوفه ترک کرد و در سال ۶۵۷ میلادی در جنگ صفین در حالی که در سپاه علی بن ابی‌طالب در برابر معاویه می‌جنگید کشته شد.

اویس زمان محمد رسول الله را درک کرد و مسلمان شد، اما به خاطر سرپرستی و خدمت به مادرش، از دیدار محمد رسول الله بازماند.[4]

ادبیات

مسلمان شدن اویس در یمن و موفق نشدن او به دیدار با محمد رسول الله یکی از موضوعاتی است که در عرفان و ادبیات فارسی به آن پرداخته شده، رباعی زیر از ابوسعید ابوالخیر یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها است که رابطه اویس و محمد رسول الله را یک رابطهٔ عرفانی معرفی می‌کند:

قرنها باید که تا از پشت آدم نطفه‌ای بوالوفای کرد گردد یا شود ویس قرن
گر در یمنی چو با منی پیش منیگر پیش منی چو بی منی در یمنی
من با تو چنانم ای نگار یمنیخود در عجبم که من توأم یا تو منی

در تذکرةالاولیای عطار نیشابوری در ذکر شمارهٔ ۲ در مورد اُوَیس قَرَنی آمده‌است: «آن قبله تابعین، آن قُدوه اربعین، آن آفتاب پنهان، آن نَفسِ رحمان، آن سُهیل یَمَنی، اُویس قَرَنی — رضی الله عنه…»[5][6]

آرامگاه

دربارهٔ آرامگاه وی اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی تاریخ‌نویسان مانند حمدالله مستوفی مقبرهٔ سلطان ویس را در روستای الولک در قزوین متعلق به او می‌دانند، برخی آرامگاه ویس نازار در کرمانشاه را به وی نسبت می‌دهند و برخی نیز آرامگاهی در شهر رَقّه در سوریه را منتسب به وی می‌دانند.

در مرداد ماه ۱۳۹۲، که هم‌زمان با شب‌های قدر ۱۴۳۴ هجری قمری بود، داعش با حملهٔ خمپاره‌ای و موشکی به حرم منسوب به اویس قرنی و عمار یاسر، بخش‌هایی از این بنا را ویران کرد که منجر به اعتراض گسترده در ایران، واکنش رهبران مذهبی و همچنین تعطیلی حوزه‌های علمیهٔ شیعه شد.[7]

در روز چهارشنبه، ۶ فروردین ۱۳۹۳/ مارس ۲۰۱۴ گروه داعش، مقبره منسوب به اویس قرنی و عمار یاسر در الرقه سوریه را منفجر کرد.[8][9] در این تخریب، گلدسته‌های حرم و بخش‌هایی از بنا تخریب شد. داعش در پی این اقدام اعلام کرد که این عملیات، مقدمه‌ای برای تخریب کامل این حرم خواهد بود.[10]

سلطان ویس

در ارتفاعات شمالی شهر قزوین بقعه به نام سلطان ویس وجود دارد که حمدالله مستوفی آن را به اویس قرنی نسبت داده‌است.[11]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. اسد الغابه ج 1. p. 151.
  2. مستدرک احکام ج 3. p. 151.
  3. احادیث الغیبه ج1. p. 203.
  4. سیر اعلام النبلاء (به زبان عربی)، ص ۱۶ تا ۳۳، سرگذشت اویس قرنی
  5. «تذکرة الأولیاء - ذکراویس القرنی رضی‌الله عنه». گنجور. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۸-۰۶.
  6. تذکرةالاولیاء، ص ۸۱
  7. "هتک حرمت مرقد عمار یاسر و اویس قرنی +فیلم و تصاویر". مشرق. July 31, 2013. Retrieved February 19, 2016.
  8. http://www.asriran.com/fa/news/327934
  9. «عکس مقبره تخریب شده اویس قرنی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۴.
  10. "تصاویر حمله تکفیری‌ها به حرم مطهر عمار یاسر و اویس قرنی". وبسایت شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایرانی. March 26, 2014. Retrieved February 19, 2016.
  11. http://www.qchto.ir/?type=static&lang=1&id=146

منابع
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به اویس قرنی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.