بیا که رایت منصور پادشاه رسید

غزلی با مطلع «بیا که رایت منصور پادشاه رسید»، غزل شمارهٔ ۲۴۲ از دیوانِ حافظ در تصحیحِ محمد قزوینی و قاسم غنی است.

بیا که رایت منصور
زبان	فارسی
شاعر	حافظ[1]
شمار ابیات	۹
بحر	مُجتَثّ مثمن مخبون محذوف مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
متن
بیا که رایت منصور پادشاه رسید نوید فتح و بشارت بمهر و ماه رسید جمال بخت ز روی ظفر نقاب انداخت کمال عدل بفریاد دادخواه رسید سپهر دور خوش اکنون کند که ماه آمد جهان بکام دل اکنون رسد که شاه رسید ز قاطعان طریق این زمان شوند ایمن قوافل دل و دانش که مرد راه رسید عزیز مصر برغم برادران غیور ز قعر چاه برآمد به اوج ماه رسید کجاست صوفی دجّال فعل ملحد شکل بگو بسوز که مهدیّ دین پناه رسید صبا بگو که چها بر سرم در این غم عشق ز آتش دل سوزان و دود آه رسید ز شوق روی تو شاها بدین اسیر فراق همان رسید کز آتش ببرگ کاه رسید مرو بخواب که حافظ ببارگاه قبول ز ورد نیم شب و درس صبحگاه رسید ۲ ۴ ۶ ۸ نسخهٔ مبنا: تصحیحِ محمّد قزوینی و قاسم غنی
⇒ ⇐

در دیگر آثار هنری

هفده قطعهٔ خوشنویسی اثر سلطان‌علی قائنی متعلق به اواخر سدهٔ ۹ و اوایل سدهٔ ۱۰ ه‍.ق در یکی از مرقع‌های یعقوب‌بیک آق‌قویونلو به شماره‌های ۲۱۵۳ و ۲۱۶۰ و به‌سال ۸۸۳–۸۹۶ ه‍.ق/۱۴۷۸–۱۴۹۰ م موجود است. این مرقع در کتابخانهٔ توپکاپی‌سرای استانبول نگهداری می‌شود. در مرقع H2153 پانزده قطعه و در مرقع H2160 دو قطعه از جمله بیت‌هایی از غزل «بیا که رایت منصور پادشاه رسید / نوید فتح و بشارت به مهر و ماه رسید» از او وجود دارد که در سال ۸۸۲ ه‍.ق/۱۴۷۷ م در تبریز نوشته شده است. سه قطعه نیز از شیخ محمد متعلق به سدهٔ ۹ و ۱۰ ه‍.ق در مرقع H2153 از این غزل وجود دارد. تعدادی قطعه اثر میرعلی هروی در مرقع گلشن متعلق به زمان جهانگیر شاه گورکانی (۱۰۱۴–۱۰۳۷ ه‍.ق/۱۶۰۵–۱۶۲۷ م موجود است. این مرقع در کتابخانهٔ کاخ گلستان نگهداری می‌شود. میرعلی هروی در بعضی از این قطعه‌ها از این غزل بهره برده است.[2]

پانویس

1. حافظ، دیوان حافظ، ۱۶۳.
2. سمسار، «حافظ و هنر»، دائرةالمعارف اسلامی، ۱۹:‎ ۷۳۱–۷۳۲.

منابع

• آذرنوش، آذرتاش؛ اینجنیتو، دومینیکو؛ باقری، بهادر؛ بلوکباشی، علی؛ بیات، علی؛ پاکتچی، احمد؛ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دادبه، اصغر؛ ساجدی، طهمورث؛ سجادی، صادق؛ سمسار، محمدحسن؛ شمس، اسماعیل؛ عبدالله، صفر؛ کردمافی، سعید؛ کیوانی، مجدالدین؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ میثمی، حسین؛ میرانصاری، علی؛ نکوروح، حسن؛ هاشم‌پور سبحانی، توفیق؛ بخش هنر و معماری (۱۳۹۰). «حافظ». در سید محمدکاظم موسوی بجنوردی. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۱۹. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. شابک ۹۷۸۶۰۰۶۳۲۶۰۴۷.

• حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد. قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم، ویراستاران. دیوان حافظ. تهران: سینا.