ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

غزلی با مطلع «ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی»، غزل شمارهٔ ۴۵۴ از دیوانِ حافظ در تصحیحِ محمد قزوینی و قاسم غنی است.

ز کوی یار می‌آید
زبان	فارسی
شاعر	حافظ[1]
شمار ابیات	۱۴
بحر	هَزَج مثمن سالم مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن
متن
ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی ازین باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی چو گل گر خردهٔ داری خدا را صرف عشرت کن که قارون را غلطها داد سودای زراندوزی ز جام گل دگر بلبل چنان مست می لعلست که زد بر چرخ فیروزه صفیر تخت فیروزی بصحرا رو که از دامن غبار غم بیفشانی بگلزار آی کز بلبل غزل گفتن بیاموزی چو امکان خلود ای دل درین فیروزه ایوان نیست مجال عیش فرصت دان بفیروزیّ و بهروزی طریق کام‌بخشی چیست ترک کام خود کردن کلاه سروری آنست کز این ترک بردوزی سخن در پرده می‌گویم چو گل از غنچه بیرون آی که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی ندانم نوحهٔ قمری بطرف جویباران چیست مگر او نیز همچون من غمی دارد شبانروزی منی دارم چو جان صافیّ و صوفی می‌کند عیبش خدایا هیچ عاقل را مبادا بخت بد روزی جدا شد یار شیرینت کنون تنها نشین ای شمع که حکم آسمان اینست اگر سازی وگر سوزی بعُجب علم نتوان شد ز اسباب طرب محروم بیا ساقی که جاهل را هنی‌تر می‌رسد روزی می اندر مجلس آصف بنوروز جلالی نوش که بخشد جرعهٔ جامت جهان را ساز نوروزی نه حافظ می‌کند تنها دعا خواجه تورانشاه ز مدح آصفی خواهد جهان عیدیّ و نوروزی جنابش پارسایان راست محراب دل و دیده جبینش صبح‌خیزان راست روز فتح و فیروزی ۲ ۴ ۶ ۸ ۱۰ ۱۲ ۱۴ نسخهٔ مبنا: تصحیحِ محمّد قزوینی و قاسم غنی
⇒ ⇐

وزن

مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن

در اجراها

اجرا شده توسط محمد معتمدی و محمدرضا شجریان

در دیگر آثار هنری

قطعه‌هایی خوشنویسی اثر عبدی نیشابوری متعلق به سدهٔ ۱۰ ه‍.ق با بیت‌هایی از غزل «ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی / از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی» در مرقع بهرام میزا به‌شمارهٔ H2154 و به‌سال ۹۵۱ ه‍.ق/۱۵۴۴ م موجود است. این مرقع در کتابخانهٔ توپکاپی‌سرای استانبول نگهداری می‌شود. این مرقع توسط دوست‌محمد کواشانی هروی و به‌دستور شاهزاده بهرام میرزا صفوی تهیه و تنظیم شده‌است و دست‌کم ۲۸ قطعه از سروده‌های حافظ که به‌دست خوشنویسان سدهٔ ۹ و ۱۰ ه‍.ق نوشته شده، در این قطعه جای دارد.[2]

پانویس

1. حافظ، دیوان حافظ، ۳۱۷.
2. سمسار، «حافظ و هنر»، دائرةالمعارف اسلامی، ۱۹:‎ ۷۳۲.

منابع

• آذرنوش، آذرتاش؛ اینجنیتو، دومینیکو؛ باقری، بهادر؛ بلوکباشی، علی؛ بیات، علی؛ پاکتچی، احمد؛ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دادبه، اصغر؛ ساجدی، طهمورث؛ سجادی، صادق؛ سمسار، محمدحسن؛ شمس، اسماعیل؛ عبدالله، صفر؛ کردمافی، سعید؛ کیوانی، مجدالدین؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ میثمی، حسین؛ میرانصاری، علی؛ نکوروح، حسن؛ هاشم‌پور سبحانی، توفیق؛ بخش هنر و معماری (۱۳۹۰). «حافظ». در سید محمدکاظم موسوی بجنوردی. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۱۹. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. شابک ۹۷۸۶۰۰۶۳۲۶۰۴۷.

• حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد. قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم، ویراستاران. دیوان حافظ. تهران: سینا.