خوشا دلی که مدام از پی نظر نرود

غزلی با مطلع «خوشا دلی که مدام از پی نظر نرود»، غزل شمارهٔ ۲۲۴ از دیوانِ حافظ در تصحیحِ محمد قزوینی و قاسم غنی است.

خوشا دلی که مدام
زبان	فارسی
شاعر	حافظ[1]
شمار ابیات	۱۱
بحر	مُجتَثّ مثمن مخبون محذوف مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
متن
خوشا دلی که مدام از پی نظر نرود بهر درش که بخوانند بیخبر نرود طمع در آن لب شیرین نکردنم اولی ولی چگونه مگس از پی شکر نرود سواد دیدهٔ غمدیده‌ام باشک مشوی که نقش خال توام هرگز از نظر نرود ز من چو باد صبا بوی خود دریغ مدار چرا که بی سر زلف توام بسر نرود دلا مباش چنین هرزه گرد و هرجائی که هیچ کار ز پیشت بدین هنر نرود مکن بچشم حقارت نگاه در من مست که آب روی شریعت بدین قدر نرود من گدا هوس سروقامتی دارم که دست در کمرش جز بسیم و زر نرود تو کز مکارم اخلاق عالمی دگری وفای عهد من از خاطرت بدر نرود سیاه نامه‌تر از خود کسی نمی‌بینم چگونه چون قلمم دود دل بسر نرود بتاج هدهدم از ره مبر که باز سفید چو باشه در پی هر صید مختصر نرود بیار باده و اوّل بدست حافظ ده بشرط آن که ز مجلس سخن بدر نرود ۲ ۴ ۶ ۸ ۱۰ نسخهٔ مبنا: تصحیحِ محمّد قزوینی و قاسم غنی
⇒ ⇐

در دیگر آثار هنری

مجموعاً ۳۲ قطعهٔ خوشنویسی اثر عبدالرحیم خوارزمی متعلق به سدهٔ ۹ و ۱۰ ه‍.ق در مرقع‌های یعقوب‌بیک آق‌قویونلو به شماره‌های ۲۱۵۳ و ۲۱۶۰ و به‌سال ۸۸۳–۸۹۶ ه‍.ق/۱۴۷۸–۱۴۹۰ م موجود است. این مرقع در کتابخانهٔ توپکاپی‌سرای استانبول نگهداری می‌شود. دو قطعهٔ از این آثار در مرقع H2160 وجود دارد که شامل بیت‌هایی از غزل «خوشا دلی که مدام از پی نظر نرود / به هر درش که بخوانند بی‌خبر نرود» و بیت‌هایی از غزل «منم که گوشه میخانه خانقاه من است / دعای پیر مغان ورد صبحگاه من است» است.[2]

پانویس

1. حافظ، دیوان حافظ، ۱۵۱.
2. سمسار، «حافظ و هنر»، دائرةالمعارف اسلامی، ۱۹:‎ ۷۳۱–۷۳۲.

منابع

• آذرنوش، آذرتاش؛ اینجنیتو، دومینیکو؛ باقری، بهادر؛ بلوکباشی، علی؛ بیات، علی؛ پاکتچی، احمد؛ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دادبه، اصغر؛ ساجدی، طهمورث؛ سجادی، صادق؛ سمسار، محمدحسن؛ شمس، اسماعیل؛ عبدالله، صفر؛ کردمافی، سعید؛ کیوانی، مجدالدین؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ میثمی، حسین؛ میرانصاری، علی؛ نکوروح، حسن؛ هاشم‌پور سبحانی، توفیق؛ بخش هنر و معماری (۱۳۹۰). «حافظ». در سید محمدکاظم موسوی بجنوردی. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۱۹. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. شابک ۹۷۸۶۰۰۶۳۲۶۰۴۷.

• حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد. قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم، ویراستاران. دیوان حافظ. تهران: سینا.