مهرداد مراد
مهرداد مراد (۱۳۴۸) نویسنده، مترجم و پژوهشگرایرانی است. او با پنج کتابی که در ژانر جنایی نوشته‌است، به عنوان نویسنده رمان‌های پلیسی و داستان جنایی شناخته شده و در نظر دارد به صورت تخصصی در همین ژانر بنویسد.
| مهرداد مراد | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | تهران |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | جنایی نویس |
سابقه ادبی
مهرداد مراد بعد از دریافت مدرک کارشناسی زبان فرانسه و همین‌طور یادگیری زبان انگلیسی به کار ترجمه و همین‌طور پژوهش‌های فرهنگی و علمی در کنار اساتید فن مشغول شد. او که از دوران نوجوانی به مطالعه رمان‌های پلیسی و جنایی علاقه خاصی داشت، تصمیم گرفت تا در این ژانر خاص قلم بزند. در اواخر روزهای سال ۱۳۹۱ اولین رمان کارآگاهی او با عنوان «مرا به فردا برسان»[1] به چاپ رسید.
او عقیده دارد ژانر جنایی از سال ۱۸۵۰ کار خود را شروع کرد و تا به حال ده‌ها بار تغییر چهره داده تا بتواند مخاطب خود را راضی نگه دارد و برای همین است که ما می‌بینیم این نوع ادبی هنوز جزو پرفروش‌ترین داستان‌های دنیاست و مخاطب‌های فراوانی دارد. من تلاشم بر این است تا بتوانم در مقاله‌ها و یادداشت‌های خود در خبرگزاری‌ها و نشریات دیگر کشور، این ژانر را به‌طور کامل معرفی کنم.[2]
در اواخر سال ۱۳۹۳ مراد دومین رمان پلیسی خود را با عنوان «قلب‌های بی تپش»[3] نوشت. وی در جهت بهبود اطلاعات مخاطبان و خوانندگان جنایی از زیرشاخه‌های این ژانر مانند تریلر پلیسی،[4] تریلرروانشناختی،[5] نوآر،[6] هاردبویلد،[7] کارآگاهی کلاسیک[8] و دیگر عناصر،[9] مطالبی در خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های مختلف منتشر کرد.
اوائل سال ۱۳۹۶ مراد سومین رمان کارآگاهی[10] خود را با نام «الفبای مرگ» منتشر کرد. در این رمان او موضوع قاتلان زنجیره ای را دستمایه داستان خود قرار داد و عقیده داشت که این رمان را بر اساس استانداردهای جهانی نوشته‌است.[11] او در واکنش به بعضی از نویسندگان و مدرسانی که ژانرنویسی را برای ادبیات مضر دانسته بودند، گفت: چرا باید از افتادن به دام ابتذال یا عوام‌نویسی ترسید و به سراغ ژانر نرفت؟ رمان ژانر در همه دنیا مخاطب دارد و به جرأت می‌توان ادعا کرد که صنعت نشر را سرپا نگه داشته‌است.[12]
سال ۱۳۹۸ او این بار به سراغ یکی دیگر از شاخه‌های ژانر جنایی رفت و یک تریلر روانشناختی با عنوان «رازهای شبانه من» منتشر کرد.[13] او گفت با توجه به تعداد کم جنایی‌نویسان ایرانی و عدم تخصص در نگارش یک زیرشاخه اصلی، دست بازی برای تجربه در سبک‌های مختلف ژانر جنایی داشته و این بار کوشیده تا بازی‌های ذهنی تریلر روانشناختی را امتحان کند.[14]
مراد دربارهٔ این‌که چرا در ایران رمان‌های جنایی کمتر نوشته می‌شود، گفت: جنایی‌نویسی نزدیک به دو قرن و تریلرنویسی هم نزدیک به یک قرن در دنیا سابقه دارد اما این‌که چرا در ایران به جنایی‌نویسی کم‌توجهی شده، دلایل فراوانی دارد که بزرگترین آن‌ها نقش کم‌رنگ منتقدان و بی‌توجهی جامعه ادبی به این ژانر جذاب جهانی است. نویسندگان هنوز فکر می‌کنند برای نوشتن نیاز به کارآگاه خصوصی دارند و مخاطبان هم با داستان‌های آگاتا کریستی و شرلوک هلمز خاطره‌بازی می‌کنند در حالی که ژانر جنایی به‌خصوص در این صد سال اخیر، بسیار رشد کرده و دارای تنوع فراوانی شده که تریلر روانشناختی فقط یکی از آن‌هاست.[15]
جوایز
آثار
- مرا به فردا برسان (رمان، سال ۱۳۹۱)، انشارات نگیما، شابک ۱-۹۹-۲۹۷۸-۹۶۴-۹۷۸
- قلب‌های بی تپش (رمان، سال ۱۳۹۳)، انتشارات آفرینه، شابک ۶-۵۸-۷۳۱۴-۶۰۰-۹۷۸
- الفبای مرگ (رمان، سال ۱۳۹۶)، انتشارات داستان، شابک ۶-۸۳-۸۳۸۲-۶۰۰-۹۷۸
- رازهای شبانه من (رمان، سال ۱۳۹۶)، انتشارات ماهین، شابک ۲-۲-۹۸۰۷۲-۶۰۰-۹۷۸
- خاطرات یک آدمکش (در دست انتشار، مجموعه داستان، سال ۱۳۹۷)، انتشارات ماهین، شابک ۴-۸-۹۸۰۷۲-۶۰۰-۹۷۸
ترجمه
- م‍وی‌ت‍ای ه‍ن‍ر رزم‍ی ب‍وک‍س ت‍ای‍ل‍ن‍دی (نویسنده: دیوید فالک، سال ۱۳۸۰)، انتشارات علم و ورزش، شابک ۵-۰۳۵-۴۴۹-۹۶۴
فعالیت‌های مطبوعاتی
- وجه تمایز رمان‌های پلیسی (یادداشت ادبی)، روزنامه فرهیختگان
- واکاویژانر جنایی در آثار دیکنز از کتاب تا اقتباس (نقد ادبی)، روزنامه صبا
- نگاهی به اولین داستان مدرن پلیسی و کارآگاهی در انگلستان و تأثیر آن بر ادبیات (نقد ادبی)، روزنامه صبا
- توصیف هنرمندانه جنایت (یادداشت ادبی)، روزنامه نسل فردا
- در منجلاب گناه (یادداشت ادبی)، روزنامه شرق
- ظهور یک روایت نوجوانانه از انقلاب در بازار کتاب (نقد ادبی)، روزنامه جوان
- نگذار بخوابم (داستان کوتاه)، روزنامه سازندگی
- نویسنده ای برای تمام فصول (یادداشت ادبی)، ماهنامه چراغ نامه
- به خاطر یک مشت دلار بیشتر (یادداشت ادبی)، ماهنامه چراغ نامه
- آگاتا کریستی اکشن می‌شود (یادداشت ادبی)، سایت خوابگرد
- محرمانه از جهنم (یادداشت ادبی)، سایت خوابگرد
- واکاوی یک ژانر در عصر ویکتوریا/ جنایی‌نویسی چگونه پا گرفت؟ (یادداشت ادبی)، خبرگزاری مهر
- ژانر جنایی در ادبیات جهان/ همه چیز با «قتل در خیابان مورگ» آغاز شد (یادداشت ادبی)، خبرگزاری مهر
- جنایت و درمان (یادداشت ادبی)، خبرگزاری کتاب
- داستان رشد و ترقی یک جنایی‌نویس موفق/کارآگاهی برای تمام فصول (یادداشت ادبی)، خبرگزاری مهر
پانویس
- «رمان پلیسی «مرا به فردا برسان» یک تریلر با سبکی متفاوت». خبرگزاری فارس. ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- «سیری در ادبیات پلیسی ایران با مهرداد مراد». سایت هنرلند. ۲۷ اسفند ۱۳۹۶.
- «تپش «قلب‌های بی‌تپش» در بازارنشر». خبرگزاری مهر. ۴ اسفند ۱۳۹۳.
- «فرم‌شناسی و بایسته‌های ژانر تریلر در ادبیات داستانی». خبرگزاری مهر. ۱۵ مهر ۱۳۹۴.
- «تریلر روانشناختی؛ ژانری به قدمت تاریخ». خبرگزاری ایرنا. ۲۳ مهر ۱۳۹۸.
- «ژانر نوآر هنوز زنده است/ ضدقهرمان کیست؟». خبرگزاری مهر. ۲ دی ۱۳۹۵.
- «کارآگاه‌های هاردبویلد چگونه قدم به بازار کتاب گذاشتند؟». خبرگزاری مهر. ۱۴ تیر ۱۳۹۶.
- «مروری‌بر عصر طلایی رمان‌های کلاسیک/ کارآگاهان زن چگونه آمدند؟». خبرگزاری مهر. ۲۵ بهمن ۱۳۹۵.
- «وقتی مخاطب با نویسنده رقابت می‌کند/جایگاه تعلیق در رمان کجاست؟». خبرگزاری مهر. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- «رمان پلیسی «الفبای مرگ» منتشر شد/ ماجرای یک قاتل زنجیره‌ای». خبرگزاری مهر. ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۶.
- «پرطنین‌ترین صدا در ادبیات جنایی متعلق به کشورهای اسکاندیناوی است». خبرگزاری ایبنا. ۲۳ شهریور ۱۳۹۷.
- ««ژانر» صنعت نشر دنیا را سرپا نگه داشته‌است». خبرگزاری ایسنا. ۱۵ آبان ۱۳۹۶.
- «رازهای شبانه من، تریلری از زندگی جنایت‌آلوده». خبرگزاری ایلنا. ۲۰ مهر ۱۳۹۸.
- «چهارمین رمان پلیسی مهرداد مراد چاپ شد». خبرگزاری مهر. ۲۸ مرداد ۱۳۹۸.
- «دلایل کم‌توجهی به جنایی‌نویسی در ایران». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ شهریور ۱۳۹۸.
- «برندگان جشنواره داستان کوتاه بهاران معرفی شدند». خبرگزاری ایلنا. ۶ بهمن ۱۳۹۶.
- «معرفی نامزدهای جایزه کتاب گمانه‌زن «نوفه»». خبرگزاری ایسنا. ۱۷ آذر ۱۳۹۷.
پیوند به بیرون
ادبیات جنایی و معمایی منافذی هستند برای فرار و گریز(مصاحبه با خبرگزاری کتاب)
یک نویسنده جنایی باید بر ژانر پلیسی اشراف داشته باشد(مصاحبه با هفته نامه خبری تحلیلی نیروی انتظامی)